enchilada ne demek?

Enchilada (), mısırdan üretilen tortilla{{'}}ya, farklı ve çeşitli iç malzemeler konulması ve rulo şeklinde sarılan tortilla{{'}}nın üzerine acı biber sosu gezdirilmesiyle yapılan, Meksika mutfağından çıkan ve Amerikan mutfağında da yer alan yemek. İç malzemeler et, deniz ürünleri peynir, fasulye, patates, çeşitli sebzeler veya bunların kombinasyonları olabilir.

Etimoloji

İspanyolca Kraliyet Akademisi enchilada kelimesinin Meksika'da, üzerine domates ve acı biber sosunun gezdirildiği, etle doldurulmuş ve rulo biçiminde sarılmış mısırdan üretilmiş tortilla{{'}}yı tanımlamak için kullanıldığını belirtmektedir.12 Kelime anlamı olarak enchilada, İspanyolcada "bir şeye acı biber eklemek, bir şeyi acı biberle çeşnilendirmek" anlamına gelen enchilar fiilinin geçmiş zamana göre çekimidir.3

Tarihçesi

Meksika kökenli bir yemek olan enchilada{{'}}nın bilinen ilk yazılı kullanımı, 1831'de anonim olarak basılan ilk Meksika yemek kitabı El cocinero mexicano{{'}}daydı.4 Ancak tortilla{{'}}nın içinin çeşitli malzemelerle doldurularak rulo biçimde sarılmasıyla oluşturulan yemeğin geçmişi, Azteklere5 yahut Mayalara6 kadar uzanmaktaydı. Sonrasında bu yemek, diğer bazı Meksika yemekleri gibi Amerika Birleşik Devletleri'nde de yaygınlaşmaya başladı.7 Amerika Birleşik Devletleri'nde enchilada{{'}}nın ilk yazılı kullanımı ise 1885'te gerçekleştirilmişti.8

Çeşitleri

Bazı enchilada çeşitleri şu şekildedir:

  • Enchilada con chile rojo - Kurutulmuş kırmızı acı biberlerin diğer bazı baharatlarla karıştırılması ve ısıtılmasıyla oluşturulan geleneksel kırmızı enchilada sosu ilave edilir. Chile Colorado sosunda, mevcut tarife domates de ilave edilmektedir.
  • Enchilada con mole - Mole sosu ile servis edilir.9 Enmolada adıyla da bilinmektedir.10
  • Enchilada placera - Michoacán tarzında, çeşitli sebzeler ve kümes hayvanlarının etini içerir.11
  • Enchilada poblana - Tavuk eti ile poblano biberi içerir, üstüne ise Oaxaca peyniri gezdirilir.12
  • Enchilada potosina - San Luis Potosí kökenli olup, içi peynirle doldurulmuş, acı biber çeşnili hamurdan yapılır.13
  • Enchilada San Miguel - San Miguel de Allende tarzındaki bu enchilada, kızartma tavasında pişirilen tortilla{{'}}lara guajillo acı biberi eklenerek biberin aromasının tortilla{{'}}lara geçmesinin sağlanmasıyla hazırlanır.14
  • Enchilada suiza - İsviçre tarzı enchilada olup, üstüne, süt veya kremadan elde edilen beyaz renkte bir sos gezdirilir. Meksika'ya göç eden İsviçreliler tarafından ülkeye getirilmiştir.15
  • Enfrijolada - Üstüne acı biber sosu yerine frijoles refritos konur. İsmimi, İspanyolcada fasulye anlamına gelen frijol kelimesinden almaktadır.1617
  • Entomatada - Acı biber sosu yerine domates sosuyla yapılmaktadır.18
  • Enchilada montada - Yumuşak kalacak biçimde kızartılarak üst üste konan mısırdan üretilmiş tortilla katmanları arasına ve üstüne; kırmızı ya da yeşil sos, doğranmış soğan ve rendelenmiş peynir eklenerek yapılan New Mexico stili enchilada{{'}}dır. Malzemeler arasında sığır veya tavuk kıyması da eklenebilir; ancak geleneksel değildir. En üste ise kızarmış yumurta konur. Garnitür olarak kıyılmış marul ve dilimlenmiş siyah zeytin de servis edilebilmektedir.19

Ayrıca bakınız

Kaynakça

Orijinal kaynak: enchilada. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.

Footnotes

Kategoriler