2014 ne demek?
2014 (MMXIV) pazar günü başlayan yıl. 21. yüzyılın ve 3. milenyumun
14. yılı.
2014; Uluslararası Kristalografi Yılı, Uluslararası Aile Çiftçiliği
Yılı, Uluslararası Küçük Ada Gelişmekte Olan Ülkeler Yılı ve Filistin
Halkıyla Uluslararası Dayanışma Yılı ilan edilmiştir.
Olaylar
Ocak
- -
kullanımını kabul ederek giren 18. ülke oldu.
- - ilk
yapımı Mk.II D5'te iletişim uydusu
uzaya fırlatıldı.
Şubat
- Şubat - başladı. Salgın
boyunca virüs en az 28.616 kişiye bulaştı ve en az 11.310 kişiyi
öldürdü.
- - -
'nın şehrinde
başladı. etkinlikleri de ilk
kez oynandı.
- - ,
dünyada her yaşta ölümcül hastalığa sahip hastalar için
yasallaştıran ilk ülke oldu.
- - : (Ukrayna Yüksek Şûrası), başkent
'de günlerce süren sivil kargaşanın ardından
yaklaşık 100 kişinin ölümüne neden olan Cumhurbaşkanı 'in görevden alınmasını ve
yerine 'un
getirilmesini oyladı.
Mart
- - , 'yı
karşı bir
komploya karışmakla suçlayarak ülkenin Panama ile olan diplomatik ve
siyasi ilişkilerini durdurdu.
- - 'dan 'e
yapılan
sırasında tipi yolcu uçağı, 239
kişiyle birlikte
üzerinde kayboldu. Uçağın 'na düştüğü tahmin
edilmektedir.
- - : 'nın statüsü konusunda
referandum yapıldı.
- - 'in süreci sonlandıran bir yasa
tasarısını imzalamasının ardından Kırım'ı resmen ilhak etti.
- - Acil bir toplantı sırasında,
, ,
, ,
, ve
, Kırım'ı
'nın uluslararası sınırları içinde
tanıdı ve Kırım referandumunun geçerliliğini reddetti. Bunlara
ek olarak 'nın
üyeliğini geçici olarak askıya aldı.
- - ,
'nın
programının bilimsel değil
ticari olduğuna hükmetti ve avcılık faaliyetlerini yasakladı.
Nisan
- - ,
'dan tek taraflı olarak bağımsızlığını
ilan etti.
- - ,
için genişletilmiş desteğini
sona erdirdi. Böylece işletim sisteminin resmî desteği 12 yıl sonra
sona erdi.
- - yanıt olarak, (AKPM),
Rusya'nın oy haklarını geçici olarak askıya alma kararı aldı.
- - :
'da tahminen 276 kişi okuldan
kaçırılarak rehin alındı.
- - : bayraklı MV Sewol, alabora oldu ve
battı. Kazada çoğu lise öğrencisi 304 kişi öldü.
- - aynı anda ve 'u
ilan etti.
- - 'nın Rusya'ya yönelik yeni , 'e yakın şirket ve kişileri hedef
alarak yürürlüğe girdi.
Mayıs
-
- , en az 10 ülkede yayılmasını
dünya çapında büyük bir sağlık acil durumu olarak
tanımladı.
- ,
'da 'ya gece düzenlediği saldırıda
yaklaşık 300 kişiyi öldürdü.
- - - ,
'nın başkenti
'da gerçekleşti. Yarışmayı şarkısıyla
kazandı.
- - ,
'dan tek taraflı olarak bağımsızlığını
ilan etti.
- - 'nin
iline bağlı
ilçesindeki bir maden ocağında çıkan
yangın sonucunda .
- - Birleşme Bakanlığı, 'nin başkenti
'da yirmi üç katlı bir apartman
çöktüğünü ve 490'dan fazla ölünün olduğunu tahmin ettiklerini
raporladı.
- - :
'nın şehrinde
teröristlerce düzenlenen bombalı saldırılarda 118 kişi öldü.
-
- : ,
Tayland'daki siyasi huzursuzluğu çözememesinin ardından
'ın
geçici hükûmetini devirdi.
- :
'deki 'nin başkenti
olan 'de meydana gelen terör
saldırısında 43 kişi öldü, 90'dan fazla kişi yaralandı.
-
ve , Halk
Cumhuriyetleri Birliği olarak da adlandırılan 'nin
kuruluşunu ilan etti.
- - , Hindistan'ın 14. başbakanı olarak
'in yerini aldı.
Haziran
- - (IŞİD, IŞİD veya DEAŞ
olarak da bilinir) olarak adlandıran Sünni bir militan grup,
'ın başkenti 'ı
ele geçirmek ve liderliğindeki
Şii hükûmeti devirmek amacıyla
üzerinden bir .
- - -
'da başladı. Kupayı
kazandı.
- - Irak'taki IŞİD, 1.566 Şii
askeri
öğrencisini öldürdü. Bu, tarihin en kanlı ikinci terör saldırısı ve
IŞİD tarafından gerçekleştirilen en kanlı saldırı olarak kayıtlara
geçti.
- -
başladı.
- - , diasporasındaki din
adamlarının evliliğine ilişkin kısıtlamaları kaldırdı.
- - , babası 'un tahttan çekilmesi üzerine yeni
oldu.
- - Irak ve Şam İslam Devleti
kendisini ilan etti.
Temmuz
- - 'nın ev sahibi Brezilya,
yarı finalde Almanya'ya oldu.
- - - Haziran ayında üç İsrailli gencin
kaçırılıp öldürülmesi ve Temmuz ayında bir Filistinli gencin intikam
cinayetinin ardından ile
arasında artan gerilimin ortasında, İsrail
sayısız füze saldırısıyla başlayarak Hamas kontrolündeki 'ne karşı 'nu başlattı.
Yedi hafta süren çatışmalarda 2.100 Filistinli ve 71 İsrailli öldü.
- - masaüstü
ortamının 'ün
halefi olan
yayınlanmıştır.
- -
yapan tipi yolcu uçağı, bir füze
tarafından vurulduktan sonra 'da düştü. Uçaktaki 298 kişinin
tamamı öldü.
- - , Malaysia
Airlines'ın 17 sefer sayılı uçuşunun füze ile düşürülmesine yanıt
olarak 2166 sayılı Kararı kabul etti.
- - - ,
'nın başkenti
'da başladı.
- -
yapan bir ,
'de düştü. Uçaktaki 116 kişinin tamamı
öldü.
- - 'nın
('ın
'a savaş ilan etmesinin) 100. yıl
dönümü.
Ağustos
- - , 'ın
şehrinde 4.000'den fazla
'nin katledilmesiyle sonuçlanan IŞİD
saldırılarının başlangıcı.
- - liderleri ve , işlemekten suçlu bulundu ve
Kızıl Kmerler Mahkemesi tarafından ömür boyu hapis cezasına
çarptırıldı.
- - :
,
militanlarının akınını durdurmak için Kuzey
Irak'ta bir hava müdahalesi başlattı.
- - Afro-Amerikalı 'ın bir polis memuru tarafından
vurulması, 'de
isyanları tetikledi.
Eylül
- - ,
'nın 'tan bağımsızlığını ilan etmesi
sonucu çıktı.
- - ve birkaç Arap
ülke ortaklığıyla 'de hava saldırısı
başladı.
- - tarafından 5
Kasım 2013'te fırlatılan ve halk arasında Mangalyaan olarak bilinen
,
yörüngesine ulaşarak
'ı Mars'a başarıyla ulaşan ilk Asya
ülkesi haline getirdi.
- - 13-15 Ekim tarihleri arasında
'da düzenlenecek olan 2014 Nobel
Barış Ödülü Sahipleri Dünya Zirvesi, hükûmeti tarafından 'ya üçüncü kez vize reddini protesto
etmek için sahiplerinin boykot
edilmesinin ardından askıya alındı.
- - : , 'un hükûmet merkezi binlerce protestocu
tarafından işgal edilirken Occupy Central'ın başlatıldığını duyurdu.
Ekim
- - , olarak 'in yerini aldı.
- - ,
'ın (2014 TV dizisi) pilot
bölümünün ilk bölümü yayınlandı.
- - , 'u aziz ilan etti.
- - ,
'nın 7.
olarak göreve
başladı.
- - Amerikalı bir bilgisayar bilimcisi
olan , 'nin şehri üzerinde 135.908
fit (41.425 km) yüksekten en yüksek ve en uzun serbest düşüşle dünya
rekorunu kırdı ve rekor bir uzay dalışı sırasında herhangi bir
makine yardımı olmadan ses bariyerini kırdı.
- - Uzun zamandır olan
, cumhurbaşkanlığı süre
sınırlarını kaldırma girişimlerine tepki olarak başlayan
protestoların ardından istifa etti.
Kasım
- - (IPCC),
Beşinci Değerlendirme Raporunun son bölümünü yayınlayarak, dünyanın
küresel CO<sub>2</sub> emisyonlarından kaynaklanan "ciddi, yaygın ve
geri döndürülemez" zararlarla karşı karşıya olduğu konusunda
uyardı.
- - 'deki en yüksek bina olan 'taki açıldı.
- - Mürettebatsız
uzay aracının , tarihte ilk kez bir uzay
aracının böyle bir nesneye iniş yaptığı 'ye başarıyla indi.
Aralık
- - Japon uzay ajansı
, kaya örnekleri toplamak için
'ya altı yıllık bir gidiş-dönüş görevinde
'nden
mürettebatsız uzay sondası 'yi
fırlattı.
- - : ,
'ın
şehrindeki bir askeri okula düzenlediği silahlı saldırıda çoğu
öğrenci olmak üzere en az 145 kişi öldü.
- - , ile
arasındaki normal diplomatik ilişkilerin
yeniden başladığını duyurdu.
- -
'nın
şehrinden
'a giden
'nun hemen güneybatısındaki 'ne düşmesi sonucu uçaktaki 162
kişinin tamamı öldü.
Doğumlar
Ölümler
Ocak
- - , Amerikalı oyuncu (d.
)
- - ,
Amerikalı yapımcı (d. )
-
- , Portekizli futbolcu (d.
)
- , Amerikalı oyuncu (d.
)
- – , Venezuelalı oyuncu, (d. )
- - , Hong Konglu yapımcı ve girişimci (d.
)
-
- , Amerikalı şair (d.
)
- , İtalyan oyuncu
(d. )
- , Nobel Ödüllü
Amerikalı ekonomist (d. )
- - , 9. Polonya Başbakanı (d.
)
-
- , Azerbaycanlı
satranç ustası (d. )
- , 11. İsrail Başbakanı (d.
)
- - , İngiliz oyuncu (d.
)
- - , Hindistanlı oyuncu (d.
)
-
- , Arjantinli şair (d.
)
- , Amerikalı güreşçi (d.
)
-
- - , Hindistanlı oyuncu (d.
)
- - , İtalyan kondüktör (d.
)
- - , Amerikalı şarkıcı, söz yazarı ve
aktivist (d. )
- - , Macaristanlı yönetmen (d.
)
Şubat
-
- , İspanyol futbolcu (d.
)
- ,
Avusturyalı-İsviçreli oyuncu (d. )
- - , Amerikalı oyuncu (d.
)
- - , Amerikalı siyasal bilimci ve
eğitmen (d. )
-
- , Amerikalı oyuncu,
dansçı ve diplomat (d. )
- - , İsveçli şarkıcı (d.
)
- - , Amerikalı oyuncu (d.
)
-
- ,
Hollandalı futbolcu (d. )
- , Amerikalı oyuncu ve
siyasi aktivist (d. )
- - , İngiliz futbolcu (d.
)
- - , Sovyet kozmonot (d.
)
- - , Yeni Zelanda-Avustralyalı
televizyon kişisi (d. )
- - , Amerikalı yönetmen, yazar ve oyuncu
(d. )
- - , Mozambik doğumlu Portekizli
futbolcu (d. )
- - , İspanyol gitarist (d.
)
- - , Kübalı politik lider, yazar ve
aktivist (d. )
Mart
- - , Fransız yönetmen (d.
)
- - , Afganistan Devlet Başkanı
Yardımcısı (d. )
- - , Çekyalı yönetmen (d.
)
- - , 3. Sierra Leone Devlet
Başkanı (d. )
-
- , Amerikalı komedyen
(d. )
- ,
İngiliz şef ve televizyon kişisi (d. )
- - , Amerikalı stilist ve moda
tasarımcısı (d. )
- - , Brezilyalı futbolcu (d.
)
- - , Amerikalı oyuncu (d.
)
- - , 138. İspanya Başbakanı (d.
)
- - , Amerikalı DJ (d.
)
Nisan
- - , Fransız tarihçi (d.
)
- - ,
Guinea-Bissau Devlet Başkanı (2000-2003) (d.
)
- - , Amerikalı oyuncu, şarkıcı ve
dansçı (d. )
- - , Amerikalı profesyonel
güreşçi (d. )
- - , Arjantinli politik teorisyen (d.
)
- - , Nobel Ödüllü
Kolombiyalı yazar (d. )
- - , Amerikalı boksör (d.
)
- - , Avusturyalı mimar (d.
)
- - , İspanyol futbolcu (d.
)
- - , Sırp futbolcu (d.
)
- - , İngiliz oyuncu (d.
)
Mayıs
- - , Amerikalı oyuncu (d.
)
- - , Nobel Ödüllü Amerikalı ekonomist
(d. )
- - , İsviçreli sanatçı (d.
)
- - , 63. Belçika Başbakanı (d.
)
- - , Nobel Ödüllü Amerikalı biyolog
(d. )
- - , Sırp yazar ve politikacı,
Yugoslavya Federal Cumhuriyeti Devlet Başkanı (d.
)
- - , Avustralyalı yarış arabası
sürücüsü (d. )
- - , Venezuela Devlet Başkanı (d.
)
- - , Polonyalı komünist
asker (d. )
-
- , Amerikalı yazar ve şair
(d. )
- , Amerikalı iş insanı
(d. )
- - , Avustralyalı oyuncu (d.
)
-
- , Brezilyalı futbolcu
(d. )
- , Amerikalı oyuncu (d.
)
Haziran
-
- , Amerikalı oyuncu (d.
)
- , Ukraynalı
denizci, Olimpiyat üçlü şampiyonu ve gümüş madalya sahibi (d.
)
- - , Amerikalı farmakolog ve
kimyager (d. )
- -
,
Brezilyalı futbolcu (d. )
- - , İngiliz komedyen, oyuncu ve yazar
(d. )
- - , Amerikalı oyuncu, şair ve insan hakları
savunucusu (d. )
- - , Macaristanlı futbolcu (d.
)
- - , Amerikalı radyocu ve ses oyuncusu
(d. )
- - , Amerikalı kimyager (d.
)
-
- , Amerikalı oyuncu (d.
)
- ,
Venezuelalı tarihçi, gazeteci ve siyasetçi (d.
)
- - , Amerikalı şarkıcı (d.
)
- - , Amerikalı oyuncu (d.
)
- - , Montenegro Başbakanı (d.
)
Temmuz
-
- , Arjantinli
İspanyol futbolcu (d. )
- , 2.
Gürcistan Devlet Başkanı (d. )
- - , Nobel Ödüllü Güney Afrikalı
yazar (d. )
- - , Amerikalı şarkıcı ve gitarist (d.
)
-
- , Amerikalı oyuncu (d.
)
- ,
Amerikalı oyuncu (d. )
- - - Türk oyuncu (d. 1936)
Ağustos
- - , Ukraynalı futbolcu ve antrenör (d.
)
-
- , Yugoslavyalı
futbolcu (d. )
- , Amerikalı komedyen
ve oyuncu (d. )
- - , Amerikalı oyuncu (d.
)
- - , Türk futbolcu ve spor yöneticisi
(d. )
- - , İranlı şair (d.
)
- - , İngiliz oyuncu ve
yönetmen (d. )
- - ,
İspanyalı Roman müzisyen (d. )
- - , İsveçli ralli sürücüsü (d.
)
Eylül
- - , Alman oyuncu (d.
)
-
- , Amerikalı yazar, komedyan
ve oyuncu (d. )
- , Arjantinli şarkıcı
(d. )
- - , Amerikalı oyuncu ve şarkıcı (d.
)
- - ,
Güney Koreli şarkıcı (d. )
- - , İtalyan soprano (d.
)
- - , Amerikalı oyuncu (d.
)
- - ,
Amerikalı şarkı yazarı, dansçı, şarkıcı ve yapımcı (d.
)
-
- , Mısırlı politikacı, 47.
Mısır Başbakanı (d. )
- , İngiliz politikacı ve
Kuzey İrlanda İlk Bakanı (d. )
- - , Amerikalı oyuncu (d.
)
- - , Bosnalı siyasetçi (d.
)
- - , Nobel Ödüllü Amerikalı fizikçi
(d. )
Ekim
- - , Macaristanlı siyasetçi, Bakanlar
Konseyi Başkanı (d. )
- - , 41. Haiti Devlet Başkanı
(d. )
-
- , İtalyan araba
yarışçısı (d. )
- , Rus oyuncu ve
yönetmen (d. )
- , Amerikalı oyuncu (d.
)
-
- , Polonyalı heykeltıraş
(d. )
- , Amerikalı oyuncu (d.
)
- - , Alman yazar (d.
)
- - ,
Amerikalı oyuncu ve komedyen (d. )
- - , Amerikalı oyuncu (d.
)
- - , Japon yazar (d.
)
- - , Dominik-Amerikalı moda
tasarımcısı (d. )
-
- , Amerikalı gazeteci (d.
)
- , 21. Avustralya
Başbakanı (d. )
-
- , Güney
Afrikalı orta mesafe koşucusu (d. )
- , Amerikalı
oyuncu ve şarkıcı (d. )
- - ,
İskoçyalı basçı (d. )
- - - Güney Afrikalı profesyonel kaleci
(d. )
- - , 5. Zambiya Devlet Başkanı (d.
)
-
- , Lihtenştaynlı
futbolcu (d. )
- , İsveçli futbolcu (d.
)
Kasım
- - , Amerikalı oyuncu (d.
)
- - , Alman-Fransalı
matematikçi (d. )
- - , Almanya doğumlu Amerikalı
yönetmen (d. )
- - , Avustralyalı kriket oyuncusu (d.
)
Aralık
- - , Fransız siyasetçi (d.
)
- - , Amerikan video oyunu öncüsü (d.
)
- - , İtalyan oyuncu (d.
)
-
- , Avusturyalı besteci ve
şarkıcı (d. )
- , İngiliz oyuncu
(d. )
-
- , İngiliz şarkıcı (d.
)
- , Amerikalı
oyuncu ve ses oyuncusu (d. )
- - , 43. Belçika Başbakanı (d.
)
- - , Slovenyalı şair (d.
)
- - , Almanya doğumlu Amerikalı oyuncu
(d. )
- - , Amerikalı oyuncu (d.
)
Nobel Ödülleri
- - , ve
- -
- -
- - ve
- - , ve
- -
, ve
İngilizce yeni kelimeler
- acute flaccid myelitis
- gig worker (konser işçisi)
- hard pass
- /ICO (İlk
para arzı teklifi)
- manspreading (bir erkeğin toplumsal alanlarda bacaklarını açarak
oturması ve çevresini rahatsız etmesi)
- on fleek
Ayrıca bakınız
Kaynakça
Orijinal kaynak: 2014. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.
Kategoriler