sahti ne demek?

Sahti; arpa, buğday, çavdar ve yulaf gibi tahıllardan yapılan, Finlandiya kökenli bir bira türüdür. Tahıllar maltlaştırılarak kullanılabileceği gibi maltlaştırılmadan da kullanılabilir. Malt yerine bazen tahıl ekmekleri fermente edilir.

Etimoloji

"Sahti" sözcüğünün kökeni belirgin değildir. Ancak dilbilimciler, Almanca'da su (İngilizce: juice) anlamına gelen "saf" sözcüğünün İskandinav dillerine evrilerek "saft" olarak geçtiğini ve zamanla da "sahti"ye dönüştüğünü düşünmektedir.

Özellikler

Sahti, geleneksel olarak ardıç meyveleriyle tatlandırılır. Fermentasyon sonucu yan ürün olarak açığa çıkan izoamil asetat nedeniyle muz kokusu oldukça belirgindir.

Sahti, üst fermentasyon yöntemiyle elde edilir. Fermentasyon sonunda ortaya mayalı, buğulu, muza benzer fenolik tatların belirgin olduğu bir bira çıkar. Sahti aslında geleneksel olarak ev biracılığıyla üretilmektedir, ancak son yıllarda ticari versiyonları market raflarında yerini almıştır. Ticari olarak üretilen sahti, genel olarak %8,00 dolayında alkol içermektedir.

Üretim

Sahti üst fermentasyon yöntemiyle üretilen bir biradır. Geleneksel olarak pişirme mayalarıyla fermente edilir, ancak ale mayası da sıklıkla kullanılmaktadır. Diğer biralardan farklı olarak altı saate varan, uzun bir demlenme süresine sahiptir. Pek çok bira şerbeti sterilizasyon amacıyla kaynatıldıktan sonra fermentere aktarılırken sahti, kaynatmadan direkt fermentere aktarılır. Bu nedenle sahti türü biralar, diğer tür biralara oranla görece daha kısa bir raf ömrüne ve Lactobacillus bakterilerinin neden olduğu hafif bir ekşimsiliğe sahip olabilir.¹

Tarihçe

Sahti ile ilgili ilk yazılı kayıtlar 18. yüzyılın sonlarına aittir.² Ancak daha önceki yıllarda da sahti üretildiği düşünülmektedir. 1930 yılında Norveç'in kuzeyinde bulunan bir batıktaki gemi enkazından çıkarılan 9. yüzyıl tarzı ahşap varillerle sahti alım-satımı yapıldığı düşünülmektedir.³

Geleneksel olarak sahti, özel günlerde, düğünlerde ve hasat festivallerinde tüketilmiştir. Ağır olmayan versiyonları ise işçiler tarafından serinletici içki olarak kullanılmıştır.

Finlandiya'da Sahti

Finlandiya'da sahti, üretildiği bölgelere göre farklı özellikler gösterebilmektedir. Sysmä, Joutsa, Kuhmoinen ve Lammi en çok sahti üretilen yerlerdir. Alkol yüzdesi 4,7'nin üzerinde olduğu için Finlandiya'da sadece bira fabrikalarında, publarda ve Alko adlı tekel marketlerde satılır. Sahti tüketilene dek soğuk tutulması gerektiği için bütün Alko marketlerde bulunmamaktadır.

Diğer ülkelerde Sahti

Amerika Birleşik Devletleri'nde sahti, yakın zamanda ev biracılarının ve küçük çaplı bira üreticilerinin ilgi alanına girmiştir. 2008 yılında Dogfish Head Biracılık tarafından Finlandiyalı biracı Juha Ikonen işbirliğiyle Sah'tea adında, geleneksel Finlandiya sahtisi ile Chai Tea karışımı bir bira üretilmiştir.⁴ Colorado eyaletindeki New Belgium Biracılık Şirketi tarafından da Sahti Ale adında bir bira üretilmektedir.⁵ Samuel Adams tarafından üretilen Norse Legend ve Chicago'da bulunan Off Color Biracılık tarafından üretilen Bare Bear adlı biralar da birer sahti örneğidir.

Seattle'daki The Elysian Biracılık Şirketi, düzenledikleri Büyük Balkabaklı Bira Festivali için Kurpitsahti adında balkabaklı sahti üretmektedir.

Popüler kültürde Sahti

2003 yılında Finlandiya'da kurulan Folk Metal grubu Korpiklaani'nin 2015 yılında piyasaya sürdüğü Noita adlı albümde dördüncü sırada bulunan Sahti adlı parçada, sahti türü biralardan bahsedilmektedir.⁶
Finlandiya'da kurulan bir başka Folk Metal grubu Turisas'ın 2004 yılında piyasaya sürdüğü Battle Metal adlı albümün dokuzuncu sırasındaki parça Sahti-Waari adını taşımaktadır.⁷