osteoartrit ne demek?

Osteoartrit (Kireçlenme) Hakkında Bilgi

Osteoartrit (OA), halk arasında kireçlenme olarak da bilinen, eklem kıkırdağının zamanla bozulmasıyla karakterize kronik bir eklem hastalığıdır. Bu bozulma, altta yatan kemiğin etkilenmesine, eklem iltihabına ve ağrıya yol açar. Osteoartrit, genellikle yaşlanma ile ilişkilidir ancak travma, genetik yatkınlık ve obezite gibi faktörler de hastalığın gelişiminde rol oynayabilir.

Osteoartritin Nedenleri ve Risk Faktörleri:

  • Yaş: Yaş ilerledikçe kıkırdak dokusu kendini yenileme yeteneğini kaybeder.
  • Genetik Yatkınlık: Ailede osteoartrit öyküsü olan kişilerde risk daha yüksektir.
  • Obezite: Aşırı kilo, eklemlere binen yükü artırarak kıkırdak hasarını hızlandırır.
  • Eklem Yaralanmaları: Geçirilmiş kırıklar, çıkıklar veya tekrarlayan zorlamalar osteoartrit riskini artırabilir.
  • Mesleki Faktörler: Sürekli tekrarlayan hareketler gerektiren işlerde çalışanlarda risk daha yüksektir.
  • Diğer Hastalıklar: Romatoid artrit gibi bazı romatolojik hastalıklar da osteoartrit gelişimine katkıda bulunabilir.

Osteoartritin Belirtileri:

  • Eklem Ağrısı: Özellikle hareketle artan ve dinlenmekle azalan ağrı en belirgin semptomdur.
  • Eklem Sertliği: Sabahları veya uzun süre hareketsizlik sonrası eklemlerde sertlik hissedilebilir.
  • Hareket Kısıtlılığı: Eklem hareket açıklığı azalabilir.
  • Eklemde Şişlik ve Hassasiyet: Eklem çevresinde şişlik ve dokunmaya karşı hassasiyet olabilir.
  • Krepitasyon (Gıcırdama): Eklemi hareket ettirirken ses gelmesi (krepitus) görülebilir.
  • Kemik Mahmuzları (Osteofitler): Eklemin kenarlarında kemik çıkıntıları oluşabilir.

Osteoartritin Tanısı:

  • Fizik Muayene: Doktor, eklemi muayene ederek belirtileri değerlendirir.
  • Röntgen: Eklemdeki kıkırdak kaybını, kemik değişikliklerini ve osteofitleri gösterir.
  • MR (Manyetik Rezonans Görüntüleme): Kıkırdak ve diğer yumuşak dokuların detaylı görüntülenmesini sağlar.
  • Kan Testleri: Diğer artrit türlerini (örneğin, romatoid artrit) dışlamak için yapılabilir.
  • Eklem Sıvısı Analizi (Artrocenteze): Eklemdeki sıvının incelenmesi, enfeksiyon veya diğer hastalıkların belirlenmesine yardımcı olabilir.

Osteoartritin Tedavisi:

Osteoartritin kesin bir tedavisi olmamakla birlikte, semptomları hafifletmek ve yaşam kalitesini artırmak için çeşitli tedavi yöntemleri uygulanabilir.

  • İlaçlar:
    • Ağrı Kesiciler: Parasetamol gibi basit ağrı kesiciler hafif ağrıları gidermede kullanılabilir.
    • NSAİİ'ler (Non-Steroidal Anti-İnflamatuar İlaçlar): İltihabı azaltarak ağrıyı hafifletir.
    • Kortikosteroid Enjeksiyonları: Eklem içine yapılan kortikosteroid enjeksiyonları, kısa süreli ağrı ve iltihabı azaltabilir.
    • Hyaluronik Asit Enjeksiyonları: Eklem içine yapılan hyaluronik asit enjeksiyonları, kıkırdak kayganlığını artırarak ağrıyı hafifletebilir.
  • Fizik Tedavi: Egzersizler, eklem hareketliliğini artırır, kasları güçlendirir ve ağrıyı azaltır.
  • Kilo Verme: Fazla kiloların verilmesi, eklemlere binen yükü azaltır.
  • Destekleyici Cihazlar: Dizlik, baston gibi cihazlar eklemlere destek sağlayarak ağrıyı azaltabilir.
  • Cerrahi Tedavi: İleri vakalarda eklem protezi ameliyatı gerekebilir.

Osteoartrit ve Yaşam Tarzı Değişiklikleri:

  • Egzersiz: Düzenli egzersiz, eklem sağlığını korur ve kasları güçlendirir.
  • Beslenme: Sağlıklı ve dengeli beslenme, kilo kontrolüne yardımcı olur ve eklem sağlığını destekler.
  • Uygun Duruş: Doğru duruş pozisyonları, eklemlere binen yükü azaltır.
  • Eklem Koruması: Günlük aktivitelerde eklemleri koruyucu önlemler almak, hastalığın ilerlemesini yavaşlatabilir.

Bu bilgiler genel bir rehber niteliğindedir. Osteoartrit teşhisi ve tedavisi için mutlaka bir doktora başvurulmalıdır.