kierkegaard ne demek?

Søren Kierkegaard (1813-1855), Danimarkalı bir filozof, teolog ve yazar olup, varoluşçuluk felsefesinin öncülerinden biri olarak kabul edilir. Felsefesinin temelini, bireyin özgürlüğü, sorumluluğu ve Tanrı ile olan ilişkisinin derinlemesine incelenmesi oluşturur. Klasik felsefenin soyut ve sistematik yaklaşımını reddederek, bireyin öznel ve duygusal deneyimine odaklanmıştır.

Kierkegaard'ın düşüncesini şekillendiren ana temalar şunlardır:

  • Varoluşsal Angst (Kaygı): Kierkegaard, insan varoluşunun temel bir özelliği olarak kaygıyı tanımlar. Bu, özgürlüğün bilincinin ve sonsuz olasılıkların yükünün getirdiği bir kaygıdır. Seçim yapmak ve sorumluluk almak, kaçınılmaz olarak bu kaygıyı beraberinde getirir.

  • Özgürlük ve Sorumluluk: İnsan özgürlüğe sahiptir ve kendi varoluşunu yaratır. Bu özgürlük, aynı zamanda büyük bir sorumluluk gerektirir. Seçimlerimiz, kim olduğumuzun ve ne olacağımızın belirleyicisi olur.

  • İnanç ve Akıl: Kierkegaard, inanç ve akıl arasında bir çatışma olduğunu savunur. İnanç, aklın ötesine geçen bir sıçramadır. Tanrı'ya inanmak, rasyonel bir kanıta dayanmaz, aksine bir tercih, bir karar ve bir yaşam tarzıdır.

  • Üç Varoluş Aşaması: Kierkegaard, insan yaşamının üç aşamasını tanımlar:

    • Estetik Aşama: Haz ve zevk arayışına odaklanır. Ancak bu aşama, sonunda boşluk ve anlamsızlıkla sonuçlanır.
    • Etik Aşama: Sorumluluk ve yükümlülüklerin kabulüyle karakterizedir. Ahlaki ilkeleri takip eder ve toplumsal kurallara uymaya çalışır.
    • Dini Aşama: Tanrı'ya koşulsuz bir inanç ve teslimiyettir. Birey, kendi benliğinin sınırlarının ötesine geçerek Tanrı'ya bağlanır.
  • Paradoks: Kierkegaard'ın felsefesi, paradoksları kucaklar. İnanç, paradoksal bir kavramdır çünkü akıl ile çelişir. Ancak bu paradoks, inanç yolunun temelidir.

  • İndirekt İletişim: Kierkegaard, doğrudan öğretmek yerine, öyküler, romanlar, denemeler ve günlükler aracılığıyla indirgemeli iletişim yöntemini kullanır. Okurların kendi varoluşsal sorunlarıyla yüzleşmelerini ve kendi düşüncelerini oluşturmalarını hedefler.

Önemli Eserleri:

  • Korku ve Titreme
  • Ya da Yaşamın Yaşamı
  • Yaşamın Yaşamı
  • Hastalık İçine Bir Üçleme
  • Yemin
  • Aşk ve Kaygılar

Kierkegaard'ın felsefesi, hem teolojik hem de felsefi düşünceye büyük bir etki bırakmış, özellikle de varoluşçuluk akımının gelişmesinde önemli bir rol oynamıştır. Çalışmaları, bireyin özgürlüğünün ve sorumluluğunun altını çizerek, modern insanın varoluşsal sorunlarıyla yüzleşmesini sağlayan derin bir düşünceyi sunmaktadır.