kiemenbogen ne demek?

Kiemenboogları (Türkçe: solungaç yayları), embriyonik gelişim sırasında omurgalılarda baş ve boyun bölgesinde oluşan geçici yapılardır. Bu yapılar, embriyonun ön bağırsak duvarında meydana gelen bir dizi dışbükey (arkus) ve içbükey (yarık) oluşumlarından meydana gelir. Her bir kemer, bir arter, bir sinir, bir kıkırdak çubuğu ve kas dokusu içerir.

Kiemenboogları, solungaçlar ve çeneler gibi önemli yapıların gelişiminde rol oynar. Balıklar gibi sucul omurgalılarda solungaçlar doğrudan kiemenbooglarından gelişirken, memelilerde, kuşlarda ve sürüngenlerde kiemenboogları, çene, orta kulak kemikçikleri, gırtlak ve bazı boyun yapıları gibi farklı yapılara dönüşür.

Kiemenbooglarının Yapısı ve Gelişimi:

  • Kemerler: Her bir kiemenboog, ektoderm, mezoderm ve endodermden oluşan üç katmanlı bir yapıya sahiptir.
  • Yarıklar: Kemerler arasında, ektodermden oluşan yarıklar bulunur.
  • Poşlar: İç kısımda, endodermden oluşan poşlar bulunur.

Kiemenbooglarının Türevleri:

  • 1. Kiemenboog (Mandibular Kemer): Çene kemiği (https://www.nedemek.page/kavramlar/çene%20kemiği), maksilla (üst çene kemiği) ve malleus (çekiç kemiği) ve inkus (örs kemiği) gibi orta kulak kemikçiklerine dönüşür.
  • 2. Kiemenboog (Hyoid Kemer): Stapes (üzengi kemiği) gibi orta kulak kemikçiğine, hyoid kemiğin bir kısmına ve stiloid çıkıntıya dönüşür.
  • 3. Kiemenboog: Hyoid kemiğin geri kalanına ve timus ve paratiroid bezlerinin gelişimine katkıda bulunur.
  • 4. ve 6. Kiemenbooglar: Gırtlak kıkırdaklarına (tiroid ve krikoid kıkırdaklar gibi) ve boyun kaslarına dönüşür.

Kiemenbooglarındaki gelişimsel kusurlar, yarık damak (https://www.nedemek.page/kavramlar/yarık%20damak), Pierre Robin Sendromu (https://www.nedemek.page/kavramlar/pierre%20robin%20sendromu) gibi çeşitli konjenital anomalilere neden olabilir.