İgnimbirit, piroklastik kayaçlar grubunun bir çeşididir ve halen tartışmalı bir jeoloji problemidir. Piroklastik kayaçlar volkanik püskürmelerle yeryüzüne çıkan katı parçalardan oluşur. En yaygın piroklastik kayaç ince,kül boyutlu gerecin depolanması ve çimentolaşması sonucunda oluşan ignimbirit tüfleridir. Kül parçacıklarının birbirleriyle kaynaşacak kadar sıcak olduğu durumlarda kaynaklı tüf olarak adlandırılan piroklastik kayaçlar meydana gelir. Kaynaklı tüfler ince cam kıymıklarından oluşmaktaysa da ceviz iriliğinde ve diğer kaya parçalarını da kapsayabilir. Yaygın bulunuşu, pumis volkanik cam ve litik parçaları içermesi dolayısıyla ilgi çekmektedir. Güncel volkanlarda izlenemeyişi bu ilgiyi artırmaktadır. Bol pumis içeren sıcak yerleşimli ve laminar akan piroklastik akma ürünleridir. Bazen kaynaşlaşma gösterebilir. Eş anlamlı kullanılan bazı terimler töf akması, pumis akması, kaynaklanmış ulf, kaynaklı çamur akması ve sıcak kül yağmasıdır.1
İlk kez Marshall (1935) tarafından geniş yayılının bazı yerlerde kaynaklanmış asidik bileşimli Taupo Türlerini (Yeni Zelanda'da) tanımlamak için kullanılmıştır. "Kızgın, halde akan'" anlamına gelir.2 Gilbert (1938) bolca pumis, volkanik cam ve az litik parçalar içeren tüflerde kaynaklaşmanın en önemli özellik olduğuna değinerek ignimbirit yerine "kaynaklaşmış tüf" (welded tuff) teriminin kullanılmasını önermiştir.3
Halen benimsenen kısaltılmış tarife göre ignimbirit pümisce zengin, sıcak olarak yerleşmiş, piroklatsik akma tortulları olup (Fisher ve Schmincke, 1984; Cas ve Wright,,1988) pirolastiklerin özel bir bölümünü temsil ederler. Piroklastİk akma tortullarının gösterebileceği bazı özellikler ignimbiritlerde de bulunabilir, örneğin, patlama biriminin yoğun bitki örtüsü bulunan yere ilerlemesi ile bilhassa hızlı akışlarda, kömürleşme ortaya çıkabilir. Kaim ignimbirit istifleri geniş kalderalardan yayılabilir.4
İgnimbiritler için kesin ayırıcı, kriterler getirilememiş olmakla birlikte üzerinde az ve çok fikir birliği doğmuş özellikler de yok değildir. Bu özellikleri şöyle sıralayabiliriz:
Orijinal kaynak: ignimbirit. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.
Frederick K.Lutgens,Edward J.Tarbuck, Dennis Tasa- Genel Jeoloji (Essentıals Of Geology) Çeviri Editörü Prof.Dr. Cahit Helvacı 11.basımdan çeviri Jeoloji Mühendisliği s.38 39 42 (1991) ↩
Marshall P.1935 Acid rocks of Tanpo-Rotorua volcanic district.Trans,R Soc,N.Z,64 323-375. ↩
Gilbert.CM... 1938,Welded tuff in eastern.Califormia Geol.Soc Am.Bull.49 1829-1862 ↩
Ne Demek sitesindeki bilgiler kullanıcılar vasıtasıyla veya otomatik oluşturulmuştur. Buradaki bilgilerin doğru olduğu garanti edilmez. Düzeltilmesi gereken bilgi olduğunu düşünüyorsanız bizimle iletişime geçiniz. Her türlü görüş, destek ve önerileriniz için iletisim@nedemek.page