Gnostisizm, M.S. 1. ve 2. yüzyıllarda ortaya çıkan, Hristiyanlık, Yahudilik, Helenistik felsefe ve Doğu dinlerinden etkilenmiş bir dini ve felsefi akımdır. Temelinde, özel bir bilgi (gnosis) aracılığıyla kurtuluşa ulaşma inancı yatar.
Temel İlkeler:
Düalizm: Gnostikler, evreni iki zıt ilkeye bölerler: İyi ve kötü. İyi ilke, aşkın, mükemmel ve erişilemez bir tanrıyı temsil ederken, kötü ilke ise maddi dünyanın ve onun yaratıcısı olan Demiurgos'u temsil eder. Maddi dünya, kusurlu ve acı dolu olarak kabul edilir.
Tanrı Anlayışı: Gnostik tanrı anlayışı, genellikle Hristiyanlık ve Yahudilikteki tanrı anlayışından farklıdır. Gnostik tanrı, maddi dünyayla doğrudan ilgilenmez, onun yerine Aionlar olarak adlandırılan bir dizi ilahi varlık aracılığıyla kendini gösterir.
İnsanın Durumu: İnsan, ilahi bir kıvılcım taşır ancak bu kıvılcım maddi dünyanın karanlığına hapsolmuştur. Kurtuluş, bu ilahi kıvılcımın farkına varmak ve gerçek bilgi (gnosis) aracılığıyla maddi dünyadan kurtulmaktır.
Kurtuluş: Kurtuluş, dışsal bir kurtarıcı figür aracılığıyla değil, bireysel gnosis aracılığıyla gerçekleşir. Gnosis, rasyonel bilgi değil, sezgisel ve deneyimsel bir anlayıştır. Bu bilgi, insanın gerçek kimliğini ve kökenini anlamasına yardımcı olur.
İsa Anlayışı: Gnostik Hristiyanlar, İsa'yı ilahi bir elçi olarak kabul ederler ancak onun insan formunda bedenleştiğine inanmazlar. İsa, insanlara gnosis'i öğretmek ve onları maddi dünyanın zincirlerinden kurtarmak için gönderilmiştir. Bazı gnostik metinlerde, İsa'nın çarmıha gerilmesi gibi olaylar sembolik olarak yorumlanır.
Önemli Gnostik Metinler:
Gnostisizm, farklı mezheplere ve yorumlara sahip geniş bir yelpazeyi kapsar. Ortak noktaları, özel bir bilgi aracılığıyla kurtuluşa ulaşma inancıdır.
Ne Demek sitesindeki bilgiler kullanıcılar vasıtasıyla veya otomatik oluşturulmuştur. Buradaki bilgilerin doğru olduğu garanti edilmez. Düzeltilmesi gereken bilgi olduğunu düşünüyorsanız bizimle iletişime geçiniz. Her türlü görüş, destek ve önerileriniz için iletisim@nedemek.page