gevgeli ne demek?

Gevgili veya Gevgelü (Makedonca: Гевгелија Gevgelija), Kuzey Makedonya'nın Yunanistan sınırında bulunan kasabalarından biridir. Selânik'e 70 km, Üsküp'e 165 km uzaklıktadır.

Etimoloji

Gevgeli adının kaynağına dair bir anlatı şu şekildedir. Günün birinde bir derviş Gevgeli’ye gelir ve burayı çok beğenir. Buradan gitmek istemez. Bölge sakinleri dervişi bölgelerinde istemediler ve onu Gevgeli’den dışarı çıkarmaya karar verdiler. Bu durumdan öfkelenen derviş, sakinlere serzenişte bulunur, kızar. Dervişin kızmasından rahatsız ve pişman olan Gevgelililer, dervişin arkasından “gel geri” der. Gevgelili sakinler Kasabalarının kötü anılmaması, hoş karşılamak için bu şekilde davranır.¹

Coğrafya

Makedonya’nın güneyinde, Güneydoğu Bölgesi sınırları içinde yer alır. Belediye yüzölçümü 317 kilometrekare olup denizden yüksekliği (rakım) 64 metredir.

Gevgeli, Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti döneminden beri Yunanistan’dan kuzeye, Balkanlar’ın orta ve kuzey kesimlerine ulaşmada başlangıç noktasıdır. Yugoslavya zamanında Yunanistan sınır kapısından ülkenin içlerine, uzak noktalara kadar ilerleyen otoyolun başlangıç noktasını oluşturmuştur. Bu durum günümüzde de Kuzey Makedonya için geçerlidir.

Yunanistan sınırındaki Gevgeli’de başlayan uluslararası otoyol (M1 Otoyolu), Kuzey Makedonya’yı güneyden kuzeye doğru geçer. Bu otoyol, ülkedeki büyük şehirlerden biri olan Kumanova’dan devam edip Sırbistan’a çıkar. Bogorodiça-Evzoni sınır noktasındaki Gevgeli’den başlayan otoyol, başkent Üsküp’ün yanında, Belgrad, Zagreb, Ljubljana gibi Balkan başkentleri ile Selânik arasındaki alanı bağlar.

Tarih

Yerleşim yeri olarak Gevgeli, 19. yüzyılın ortalarında gelişmeye başlamıştır.

Gevgeli, 14. yüzyılda, bölgedeki birçok yerleşim gibi, Osmanlı İmparatorluğu topraklarına katılmıştır. 20. yüzyıldaki çatışmalar, savaşlar sonucunda bütün bölgede olduğu gibi, Gevgeli’de de Osmanlı idaresi ortadan kalkmıştır.

Yugoslavya Krallığı Dönemi

Osmanlı İmparatorluğu dönemi sonrasında, küçüklü büyüklü birçok muharebe sonrasında Gevgeli bölgesi, Sırp, Hırvat ve Sloven Krallığı egemenliğine girmiştir. 1918 sonrasında Yugoslavya Krallığı olarak 1943 yılına dek egemenlik sürmüştür.

Yugoslavya Dönemi

1943 yılı ile beraber Yugoslavya Krallığı ortadan kalkmış, yerine Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti kurulmuştur. Gevgeli’nin de dâhil olduğu bölge, bu kez de sosyalist Yugoslavya idaresine girmiştir.

Makedonya Cumhuriyeti Dönemi

1991 yılında Makedonya’nın Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti’nden bağımsızlığını ilan etmesiyle Gevgeli, bağımsız Makedonya Cumhuriyeti içinde bugününe gelmiştir.

Nüfus

2002 sayımlarına göre Gevgeli Belediyesi’nin toplam nüfusu 22.988 kişidir. Bu nüfusun etnik dağılımı şu şekildedir: Makedonlar 22.258; Sırplar 367; Ulahlar 214; Türkler 31.²