makedonca ne demek?

Makedonca (kendi dilinde: македонски / makedonski), Güney Slav dillerinin doğu grubundan bir dildir. Makedonların ve Kuzey Makedonya Cumhuriyeti'nin resmî dilidir.

Alfabe

Makedon alfabesindeki harflerin okunuşları UFA ile gösterilmiştir.

АаБбВвГгДдЃѓЕеЖжЗзЅѕ*
ИиЈјКкЛлЉљМмНнЊњОоПпРр /
СсТтЌќУуФфХхЦцЧчЏџШш

* Ѕѕ harfi (J hariç) tıpkı diğer harflerde de olduğu gibi Latin alfabesinden gelme değildir. Yunan Stigma ς harfinden gelmektedir. Latin S harfine benzemesi rastlantısal.

Tarih

Makedonca yazıya dökülen ilk Slav dilidir. Yazıya dökülmesiyle (9. Yüzyıl) gelişmeye başlar. Makedon dili yüzyıllarca komşuları tarafından inkar edildi. Bulgarlar Makedonca'yı Bulgarca'nın bir diyalekti kabul ettiler. Makedonca ilk gelişmesine rağmen ilk sözlük 1875'te Gjorgji Pulevski tarafından kaleme alınmış1, 1903'te standartlaşmış, 1945'te Tito ve Anti-faşist Makedon Meclisi tarafından 1945'te resmiyet kazanmıştır. Fonetiğe uygun harflerle Krste Misirkov adlı Makedon dilbilimci tarafından ilk Makedon alfabesi 1903'te oluşturulmuştur. Daha sonradan 1945 yazıda da uyum sağlamak amacıyla aynı seslerle Anti-Faşist Makedon Meclisi tarafından yeniden düzenlenmiştir. Makedoncanın varlığını uzun yıllar kabul etmeyen Bulgaristan, 1999 yılında imzalanan protokol ile Makedonya Cumhuriyeti'nin resmi dili olarak Makedoncayı kabul etmiştir.

Eski Makedonca (9. yüzyıl - 18. yüzyıl), Yeni Makedonca (1802-1944) ve Çağdaş Makedonca (1945 - günümüz) şeklinde 3 temel döneme ayrılır.2

Genel ifadeler

TürkçeMakedoncaTranskripsiyon
Makedoncaмакедонскиmakedonski
Merhabaздравоzdravo
Nasılsın?како си?kako si?
İyi günlerдобар денdobar den
Hoşgeldinдобре дојдеdobre dojde
Günaydınдобро утроdobro utro
Hoşçakalпријатноprijatno
Lütfenмоламmolam
Teşekkür ederimблагодарамblagodaram
Affedersinizизвинетеizvinete
Ne kadar?колку?kolku?
Evetдаda
Hayırнеne
Anlamıyorumне разбирамne razbiram
Tuvalet nerede?каде е тоалетот?kade e toaletot?
İngilizce konuşur musunuz?Зборувате ли англиски?Zboruvate li angliski?
  • Денес(Denes): Bugün
  • Утре(Utre): Yarın
  • Седмица(Sedmica [ c:ts ]): Hafta
  • Месец (Mesec): Ay
  • Година (Godina): Yıl
  • Свет(Svet): Dünya
  • Понеделник(Ponedelnik): Pazartesi
  • Вторник(Vtornik): Salı
  • Среда(Sreda): Çarşamba
  • Четврток(Chetvrtok): Perşembe
  • Петок(Petok): Cuma
  • Сабота(Sabota): Cumartesi
  • Недела(Nedela): Pazar

Makedonca Aylar

Makedonca'da ay isimleri kültüre göre ayrılan iki tip şeklinde kullanılmaktadır.

İlki Slav dillerde de kullanılan Gregoryen takvimi ay isimleri iken, ikinci tip kullanım ise daha çok hava durumu ve tarım ile ilişkilendirilen Eski Makedonca ay isimleridir.

No.LatinceTürkçeMakedonca KirilMacedonca LatinEski MacedoncaOkunuşuAnlamı
1.IanuariusOcakЈануариJanuariКоложегKoložegOdun yakma ayı
2.FebruariusŞubatФевруариFevruariСечкоSečkoBuz ayı
3.MartiusMartМартMartЦутарCutarÇiçeklenme ayı
4.AprilisNisanАприлAprilТревенTrevenÇimlenme ayı
5.MaiusMayısМајMajКосарKosarÇalı çırpı ayı
6.IuniusHaziranЈуниJuniЖетварŽetvarMeyve olgunlaşma ayı
7.IuliusTemmuzЈулиJuliЗлатецZlatecAltın ay
8.AugustusAğustosАвгустAvgustЖитарŽitarBuğday ayı
9.SeptemberEylülСептемвриSeptemvriГроздоберGrozdoberÜzüm toplama ayı
10.OctoberEkimОктомвриOktomvriЛистопадListopadYaprak düşme ayı
11.NovemberKasımНоемвриNoemvriСтуденStudenSoğuk ayı
12.DecemberAralıkДекемвриDekemvriСнежникSnežnikKar ayı

Kaynakça

Orijinal kaynak: makedonca. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.

Footnotes

Kategoriler