derealizasyon ne demek?
Derealizasyon, gerçekliğin kaybolmuş gibi hissettirildiği bir duygu durum bozukluğudur. Çevrenizin gerçek olmadığı, sanki bir rüya ya da filmdeymiş gibi hissetmenize neden olur. Nesneler, insanlar ve çevre tanıdık gelmeyebilir, uzak, bulanık veya yapay görünebilir. Bu durum, kişinin gerçeklik algısını etkiler ancak kişinin gerçekliği tam anlamıyla kaybettiği anlamına gelmez; kişi hala çevresinin gerçek olduğunu biliyordur ancak hissetmez.
Derealizasyonun belirtileri şunlardır:
- Çevrenin gerçek dışı görünmesi: Dünyanın yapay, uzak, bulanık veya iki boyutlu görünmesi. Renkler soluk veya cansız görünebilir.
- Tanıdık yerlerin yabancılaşması: Ev, iş yeri veya diğer tanıdık yerlerin yabancı ve tanımsız gelmesi.
- Zamanın bozulmuş algılanması: Zamanın yavaş, hızlı veya tamamen durmuş gibi algılanması.
- Kişinin kendi bedeninin gerçek dışı hissetmesi: Kendi bedeninin yabancı veya uzak gibi görünmesi.
- Duyguların azalması: Duygu ve tepkilerde azalma, duygusuzluk.
- Konsantrasyon güçlüğü: Dikkat dağınıklığı ve konsantre olma zorluğu.
- Hafıza problemleri: Bellek sorunları ve unutkanlık.
Derealizasyon, çeşitli nedenlerle ortaya çıkabilir:
- Stres ve travma: Büyük bir stresli olay veya travma sonrası ortaya çıkabilir.
- Anksiyete bozuklukları: Panik bozukluk, sosyal kaygı bozukluğu ve genel anksiyete bozukluğu gibi anksiyete sorunları derealizasyona yol açabilir.
- Depresyon: Şiddetli depresyon dönemlerinde görülebilir.
- Uyku yoksunluğu: Yetersiz uyku derealizasyon semptomlarını tetikleyebilir.
- Madde kullanımı: Alkol, uyuşturucu ve bazı ilaçlar derealizasyona neden olabilir.
- Psikotik bozukluklar: Şizofreni gibi psikotik bozukluklarda görülebilir.
- Başka tıbbi durumlar: Bazı nörolojik veya psikiyatrik rahatsızlıklar derealizasyona yol açabilir.
Derealizasyonun tedavisi:
Derealizasyonun tedavisi, altta yatan nedene bağlıdır. Tedavi seçenekleri şunları içerebilir:
- Psikoterapi: Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT) özellikle etkilidir. BDT, gerçeklik algısını etkileyen düşünceleri ve davranışları değiştirmeye yardımcı olur.
- İlaç tedavisi: Altta yatan anksiyete, depresyon veya diğer psikiyatrik rahatsızlıklar için ilaç tedavisi gerekebilir. Antidepresanlar, anksiyolitikler veya antipsikotikler kullanılabilir.
- Yaşam tarzı değişiklikleri: Uyku düzeninin düzeltilmesi, stres yönetimi tekniklerinin öğrenilmesi ve düzenli egzersiz yapılması semptomları hafifletmeye yardımcı olabilir.
Önemli Not: Eğer derealizasyon yaşıyorsanız, bir psikiyatri uzmanına veya psikologa danışmanız önemlidir. Profesyonel yardım alarak altta yatan nedeni belirleyebilir ve uygun tedavi planını geliştirebilirsiniz. Bu durum ciddi bir rahatsızlık olsa da tedavi edilebilir ve yaşam kalitenizi olumsuz etkilemesini engellemek mümkündür.