xabze ne demek?

Xabze, Çerkeslerin geleneksel yaşam biçimi, ahlak kuralları, felsefesi ve dünya görüşüdür. Bir nevi sözlü hukuk sistemidir ve Çerkes toplumunun sosyal düzenini, bireyler arası ilişkileri ve davranışlarını düzenler. Xabze, yazılı bir metin olmamasına rağmen, nesilden nesile aktarılarak günümüze kadar ulaşmıştır.

Temel Unsurları:

  • Varlığın Birliği ve Dengesi: Xabze, evrendeki her şeyin birbiriyle bağlantılı olduğuna ve denge içinde olması gerektiğine inanır.
  • Topluma Hizmet: Bireyin, topluma hizmet etmesi ve toplumsal çıkarları gözetmesi esastır.
  • Büyüklere Saygı ve Küçüklere Sevgi: Yaşlılara hürmet, gençlere şefkat Xabze'nin temel değerlerindendir.
  • Misafirperverlik: Misafir ağırlamak ve onlara en iyi şekilde hizmet etmek, Çerkes kültürünün ayrılmaz bir parçasıdır.
  • Onur ve Haysiyet: Kişisel onur ve haysiyetin korunması, Xabze'nin en önemli prensiplerindendir.
  • Doğruluk ve Dürüstlük: Sözünde durmak, dürüst olmak ve yalandan kaçınmak Xabze'nin temel ahlaki değerlerindendir.
  • Cesaret ve Fedakarlık: Gerektiğinde toplum için fedakarlıkta bulunmak ve cesur olmak Xabze'nin gerekliliklerindendir.

Xabze'nin uygulanması ve korunması, toplumun saygın ve bilge kişileri tarafından sağlanır. Bu kişiler, gelenekleri bilir ve uygular, anlaşmazlıkları çözer ve Xabze'nin ilkelerine göre kararlar verirler.

Xabze, Çerkes kimliğinin önemli bir parçasıdır ve Çerkes toplumunun kültürel mirasını korumasına ve gelecek nesillere aktarmasına yardımcı olur. Modern dünyada Xabze'nin bazı uygulamaları değişmiş olsa da, temel değerleri hala Çerkesler için önemini korumaktadır.

Önemli Kavramlar: