Valdoculuk, ilk olarak 12. yüzyılda dindar laikat kesimin Lyonlu Petrus Valdo'nun düşünceleri etrafında toplanması üzerine Güney Fransa'da kurulmuş çileci bir akımdır. Katolik Kilisesi'ne karşı takındığı eleştirel yaklaşım nedeniyle zaman zaman proto-Protestan (önprotestan) olarak da adlandırılan Valdocular, Katolik Kilisesi'nce sapkın ilan edilmiş, engizisyona tabi tutulmuş ve dinden atılmıştır.
Katolik Kilisesi'nin uyguladığı büyük baskılara rağmen hızla yayılan akımın düşünceleri, sonraki dönemde Reform hareketini de etkilemiştir. Bugün hala bilhassa İtalya, Güney Almanya (Ötisheim) ve Güney Amerika'nın bazı ülkelerinde olmak üzere yaklaşık 100.000 takipçisi bulunan Valdoculuğun kiliseleri oldukça sade olmakla birlikte, haç ve altar bulundurmazlar.
İtalya'da Valdocu Evanjelik Kilisesi, 1975 yılında İtalya Metodist Evanjelik Kilisesi ile birleşerek Metodist ve Valdocu Kiliseler Birliği'ni oluşturmuştur.
Yıl | Olay |
---|---|
1177 | Petrus Valdo varlığını bırakıp, Lyon'da fakirlik vaaz eden bir akımın kurucusu olur. |
1179 | Valdocular Papa III. Alexander'dan vaaz izni isterler. |
1182–1183 | Valdocuların Lyon'dan kovulması. Akımın diğer bölgelerde yayılması. |
1184 | Papa III. Lucius Verona Konsili'nde Valdoculuğu sapkın ilan eder. |
1218 | Petrus Valdo'nun ölümü. Valdocular, Bergamo'da inanç meselelerinin konuşulduğu bir konferans düzenlerler. |
1231 | Valdoculuğun Trier'de yayılması. |
1335–1353 | Gallus von Neuhaus ile Valdoculara karşı zulüm başlar. |
1391–1398 | Almanya ve Avusturya'da zulümler Petrus Zwicker önderliğinde devam eder. |
1532 | Katalonya ve Luberon bölgesindeki Valdocular, Reform hareketine dahil olurlar. |
1545 | Luberon bölgesinde yaşanan zulümler. |
1560 | Piyemontlu Valdocular, Confessio Gallicana'yı kaleme alırlar. |
1560–1561 | Katalonya'daki Valdocuların yok edilişi. |
1655 | Piyemont mezalimi. |
1685 | XIV. Louis, Reform Kiliseleri'ni yasaklar. Birçok Valdocu İsviçre ve Almanya'ya kaçar. |
1687 | Piyemontlu Valdocular Savoie Hanedanınca kovulur. |
1689 | Piyemontlu Valdocular'ın bölgelerine geri dönüşleri |
1698 | Piyemont'tan ikinci kovuluş. |
1699–1701 | Güney Hessen'de Valdocu gruplar kuruluyor. |
1805–1830 | Almanya'daki Valdocular Protestan kiliselerine dahil ediliyor. |
1834 | Alexis Muston'un „Histoire des Vaudois des vallées du Piémont et de leurs colonies, depuis leur origine jusqu’à nos jours“ adlı eserinin yayınlanışı. |
1848 | Sardinya Krallığı Valdoculara tam vatandaşlık haklarını tanıyor. Valdocuların tölere edilmesinin başlangıcı. (culto tolerato). |
1850 | Fakirlik sebebiyle Valdocular yerleştikleri Valdocu yaylalarını terk ediyor. |
1929 | Valdocu kiliselere kanunen izin veriliyor. (culto ammesso). |
1948 | İtalya'da bütün dinlerin kanun önünde eşit sayılması. |
1975/1979 | İtalyan Valdocular, İtalyan Metodistlerle bir araya gelerek Chiesa Evangelica Valdese'yi kuruyorlar. |
2010 | Valdocu Kiliseler, bütün Reform Kiliseleri'nin dahil olduğu topluluğa üye oluyor. |
2015 | İlk defa Papa (Franciscus) tarihte yaşananlardan ötürü Valdoculardan özür diledi. |
Orijinal kaynak: valdoculuk. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.
Ne Demek sitesindeki bilgiler kullanıcılar vasıtasıyla veya otomatik oluşturulmuştur. Buradaki bilgilerin doğru olduğu garanti edilmez. Düzeltilmesi gereken bilgi olduğunu düşünüyorsanız bizimle iletişime geçiniz. Her türlü görüş, destek ve önerileriniz için iletisim@nedemek.page