engizisyon ne demek?

Engizisyon

Engizisyon, Katolik Kilisesi tarafından sapkınlıkları bastırmak ve ortadan kaldırmak amacıyla kurulan dini mahkemelerdir. Temel olarak Engizisyon Mahkemeleri, Orta Çağ'dan başlayarak modern döneme kadar farklı dönemlerde ve farklı coğrafyalarda faaliyet göstermiştir.

Tarihçe:

• Kuruluş: 12. yüzyılda Güney Fransa'da ortaya çıkan Katharizm gibi dini sapkınlıklarla mücadele etmek amacıyla Papa III. Innocentius tarafından kurulmuştur. Başlangıçta yerel piskoposlar tarafından yürütülmekteydi.
• Papalık Engizisyonu: 13. yüzyılda Papa IX. Gregorius tarafından kurulan Papalık Engizisyonu, Dominiken ve Fransisken tarikatlarına bağlı engizisyon yargıçları atayarak daha merkezi bir yapıya kavuşmuştur.
• İspanyol Engizisyonu: 15. yüzyılın sonlarında İspanya Kraliçesi I. Isabel ve Kral II. Fernando tarafından kurulan İspanyol Engizisyonu, siyasi ve dini birliği sağlamak amacıyla Yahudi ve Müslümanları hedef almıştır. Bu dönemde Engizisyon, en acımasız uygulamalarına sahne olmuştur.
• Portekiz Engizisyonu: İspanyol Engizisyonu'na benzer şekilde, Portekiz'de de benzer amaçlarla kurulmuştur.
• Roma Engizisyonu: 16. yüzyılda kurulan Roma Engizisyonu, Protestan Reformu'na karşı mücadele etmiş ve bilim insanlarını da hedef almıştır (örneğin, Galileo Galilei).

Yargılama Süreci:

Engizisyon yargılamaları genellikle gizli yürütülürdü. Sanıklar, suçlamaları bilmeden savunma yapmak zorunda kalır ve genellikle işkence altında itiraf elde edilmeye çalışılırdı. İşkence, Engizisyon yargılamalarının en tartışmalı yönlerinden biridir.

Cezalar:

Mahkum edilenler genellikle para cezası, hapis cezası, kamu hizmeti veya dini törenlere katılma gibi cezalara çarptırılırdı. Ancak, sapkınlığı reddetmeyen veya tekrar edenler için ölüm cezası da uygulanabiliyordu. Ölüm Cezası genellikle halka açık bir şekilde infaz edilirdi.

Etkileri:

Engizisyon, Avrupa tarihinde önemli bir iz bırakmıştır. Dini hoşgörüsüzlüğün ve baskının sembolü olarak kabul edilir. Bilimsel gelişmeleri engelleyebilmiş ve sayısız insanın acı çekmesine neden olmuştur. Günümüzde Engizisyon, insan hakları ihlallerinin bir örneği olarak hatırlanmaktadır.