trani ne demek?

Trani, güney İtalya'da Puglia Bölgesi'nde, 2009'dan itibaren Barletta-Andria-Trani ili'nin Barletta ve Andria kentleri ile ortaklasa merkezi olan bir kent ve bir komün.

Tarihçe

Şehrin Antik Romalı ismi "Turenum"'dur. Bu isim Grek mitik kahramanlardan olan Dıomedes'in bir diğer ismi olan "Tirenum" olarak da bilinmektedir. Bu şehre dair elimizde bulunan ilk yazılı belge bir antik yol menzilleri rehber belgesi olan "Tabula Peutingeriana" eserinin 13. yüzyılda yapılmış olan bir kopyasında bulunur. Trani şehirsel yerleşkesi hakkında bilgi nisaneleri ancak Orta Çağ'da 9. yüzyıla kadar geriye gitmektedir. Şehrin önce Lombardlar ve sonra Bizanslılar tarafından ele geçirilip idare edildiği bilinmektedir.

Trani şehrinin en şaşaalı dönemi 11. yüzyıldadır ve bu dönemde Araplar tarafından yıkılıp tahrip edilen antik Canosa di Puglia şehri yerine bir Katolik Kilisesi başpiskoposluk merkezi olmuştur. Bu dönemde Trani limanı da Adriyatik Denizi üzerinde en önemli bir liman haline geçmiştir. Trani şehrinin hazırlayıp 1063'te ilan ettiği "Ordinamenta et consuetudo maris" adlı kanun Batı Avrupa'da deniz ticaret hukuku hakkında kodifiye edilip yazılmış ve yayınlanmış ilk kanun olmuştur. Bu dönemde İtalya'nın Akdeniz ticaretin önemli olan şehirsel denizcilik cumhuriyetleri (Amalfi, Pisa, Ragusa, Venedik) tüccar ve banker ailelerinin temsilcileri ve devlet konsolos-elçileri de Tranı'da yerleşmişlerdi. 12. yüzyılda Trani şehrinin Venedik'te bir devamlı konsolos-elçisi bulunduğu da belgelidir. Bu dönemde Trani Kuzey Avrupa ülkeleriyle de, hatta İngiltere ile, yakın ticari ilişkiler kurmuş ve bu ülkelerde konsolosluklar ihdas etmişti. Haçlı seferleri sırasında Adriyatik Denizi'nde bulunması dolayısıyla Trani çok önemli bir Haçlılar üssü olmuştur. Kudüs'te kurulan "Tapınak Şövalyeleri"'nin batı Avrupa ile bağlantılarının Trani limanından yapıldığı bilinmektedir. Şehirdeki "Ognisetti Kilisesi" Tapınak Şövalyeleri hastanesinin günümüzde ayakta bulunan tek kısmıdır.

13. yüzyılda Trani limanı ve şehri İtalya'yı eline geçiren Kutsal Roma Germen İmparatoru II. Friedrich'in bir ussu olmuş ve bu dönemde şehir büyük refah çağı yaşamıştır. Şehrin limanındaki masif kale bu imparator tarafından yaptırılmıştır.

Coğrafi konumu

Trani güney İtalya'da Adriyatik Denizi kıyısında (rakımı 7 m) bir liman ve içinde bulunduğu Puglia bölgesinin merkezi olan Bari'nin 43 km kuzeyinde bulunan bir kenttir. Şehrin limanı antik dönemlerde bulunan ve şimdi kaybolmuş bir küçük nehrin ağzında bulunan küçük bir doğal körfezdedir. Şehir bir sahil ovasında olup bu ovada en ilgi çeken coğrafi nitelikler üzüm bağları, büyük zeytinlikler ve Trani'ye özel olan Trani taşının çıkarılması için tarihsel ve hala üretime devam eden taş ocaklarıdır.

Nüfus gelişimi

Trani'nin belediye sınırları içinde nüfusu (30.11.2010 itibarıyla) 53.936 kişidir. 19. yüzyıl ve 20. yüzyılda Trani'nin nüfusunun gelişmesi şu gösterimde görülebilir:1

<small>Kişi</small> <timeline> Colors=

 id:lightgrey value:gray(0.9)
id:darkgrey  value:gray(0.7)
id:sfondo value:rgb(1,1,1)
id:barra value:rgb(0.6,0.7,0.8)

ImageSize = width:455 height:373 PlotArea = left:50 bottom:50 top:30 right:30 DateFormat = x.y Period = from:0 till:55000 TimeAxis = orientation:vertical AlignBars = justify ScaleMajor = gridcolor:darkgrey increment:5000 start:0 ScaleMinor = gridcolor:lightgrey increment:1000 start:0 BackgroundColors = canvas:sfondo

BarData=

 bar:1861 text:1861
bar:1871 text:1871
bar:1881 text:1881
bar:1901 text:1901
bar:1911 text:1911
bar:1921 text:1921
bar:1931 text:1931
bar:1936 text:1936
bar:1951 text:1951
bar:1961 text:1961
bar:1971 text:1971
bar:1981 text:1981
bar:1991 text:1991
bar:2001 text:2001

PlotData=

 color:barra width:20 align:left

 bar:1861 from:0 till: 23411
bar:1871 from:0 till: 25128
bar:1881 from:0 till: 26607
bar:1901 from:0 till: 32059
bar:1911 from:0 till: 31129
bar:1921 from:0 till: 36112
bar:1931 from:0 till: 30630
bar:1936 from:0 till: 31175
bar:1951 from:0 till: 34279
bar:1961 from:0 till: 38129
bar:1971 from:0 till: 40700
bar:1981 from:0 till: 44510
bar:1991 from:0 till: 50429
bar:2001 from:0 till: 53139

PlotData=

 bar:1861 at: 23411 fontsize:S text: 23.411 shift:(-8,5)
bar:1871 at: 25128 fontsize:S text: 25.128 shift:(-10,5)
bar:1881 at: 26607 fontsize:S text: 26.607 shift:(-10,5)
bar:1901 at: 32059 fontsize:S text: 32.059 shift:(-10,5)
bar:1911 at: 31129 fontsize:S text: 31.129 shift:(-10,5)
bar:1921 at: 36112 fontsize:S text: 36.112 shift:(-10,5)
bar:1931 at: 30630 fontsize:S text: 30.630 shift:(-10,5)
bar:1936 at: 31175 fontsize:S text: 31.175 shift:(-10,5)
bar:1951 at: 34279 fontsize:S text: 34.279 shift:(-10,5)
bar:1961 at: 38129 fontsize:S text: 38.129 shift:(-10,5)
bar:1971 at: 40700 fontsize:S text: 40.700 shift:(-10,5)
bar:1981 at: 44510 fontsize:S text: 44.510 shift:(-10,5)
bar:1991 at: 50429 fontsize:S text: 50.429 shift:(-10,5)
bar:2001 at: 53139 fontsize:S text: 53.139 shift:(-10,5)

TextData=

 fontsize:S pos:(20,20)
text:Kaynak - ISTAT

</timeline>

Görülebilecek turistik yerler

Trani'de görülebilecek turistik yerler şunlardır:

  • Trani Kalesi: 13. yüzyılda yapılmıştır. Şehrin eski surları ve eski savunma tabyaları yıkılıp kaybolmuşlardır ve şehrin savunması için yapılan yapılardan geride kalan tek eser bu kaledir. Büyük nisbette yenileştirilmiştir ve günümüzde müze olarak halka açıktır.
  • Traihsel merkez: Orta Çağ'dan kalma şehir merkezi. Bazı sokaklar Avrupa'da en eski Yahudi "gheto" semtleridir. Bu merkezde bulunan evlerin çoğu Norman mimarı stili örnekleridir.
  • Katedral: Roma'ya hac için gitmekte iken Trani'de ölen bir Grek olan ve Papa II.Urban tarafında evliyalığı ilan edilmiş hacı San Nicolas adına yapılmıştır. 1143'te daha yapımı tamamlanmadan takdis edilmiştir. Yapımında yerel beyaz taş kullanılmıştır. Büyük bir mahzeni bulunmakta ve ana kilise bunu kaplayan üç kemer üstüne bina edilmiştir. Yanında bulunan çan kulesi de ayrı bir kemer üzerine inşa edilmiştir. Kemerler Arap yapılarından etkilenmiş olarak kazılı süslemelerle kaplıdır. Süslü bronz giriş kapısı 1175'te Trani Barinsanus adlı bir sanatkar tarafından yapılmıştır. Katedralin içi büyük renovasyondan geçmiştir.
  • Venedik Düklüğü Sarayı: Liman yakınındadır. Gotik mimarı üslubunda yapılmıştır. Günümüzde Katolik papaz okulu olarak kullanılmaktadır.
  • Sivil binalar:
    • Casa de Agnete: Yapımı 1283
    • Palazzo Caccetta: Yapımı 1456
    • Palazzo Antonaccı Telesio: Yapımı 18. yüzyıl.
  • Kiliseler:
    • Ognisetti Kilisesi: "Tapınak Şővaleyeleri" hastanesinin kilisesi olarak yapılmıştır.
    • San Giacimo Kilisesi: Cephesi Romanesk mimarı üslubundadır.
    • San Francesco Kilisesi: Cephesi Romanesk mimarı üslubunda olup Bizans kiliseesi üslubunda bir kubbesi bulunur..
    • Sant'Andrea Kilisesi: Bizans kilisesi üslubunda bir kubbesi bulunur.

Komşu komünler

Trani komünü şu komünlerle sınır komşusudur: Andria, Barletta, Bisceglie, Corato (BA)

Resimler

<div class="NavFrame" style="clear:both; text-align:center;"> <div class="NavHead" style="background:#2380c1; border:1px solid silver;text-align:left; font-size:100%"> <center>

<span style="color:white">Trani</span>

</center> </div> <div class="NavContent">

Dosya:Trani Cathedral BW 2016-10-14 15-44-23.jpg|Trani - Katedral Dosya:Trani Castello Tramonto.jpg|Trani - Tramonto kalesi Dosya:Portaureatrani.JPG|Trani - Antik şehir giriş kapısı Dosya:GiudeccaTrani.jpg|Trani -scrizione muraria nella giudecca Dosya:Corte appello Trani.jpg|Trani - Tribunale di Trani già corte d'appello di Puglia Dosya:Torrebarbinellitrani.JPG|Trani - Barbinelli kulesi Dosya:Baluardotrani.JPG|Trani - Savunmalı giriş kapısı Dosya:Trani Palazzo Caccetta.jpg|Trani - Palazzo Caccetta Dosya:

</div> </div> </div> </div>

Ayrıca bakınız

Kaynakça

Dış bağlantılar

Orijinal kaynak: trani. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.

Footnotes

  1. Kaynak: Italyanca Wikipedia "Trani" maddesi

Kategoriler