temperlemek ne demek?
Temperleme (Su Verme) Hakkında Bilgiler
Temperleme (su verme), metallerin, özellikle çeliklerin sertliğini ve mukavemetini arttırmak için uygulanan bir ısıl işlem yöntemidir. Bu işlem, metali belirli bir sıcaklığa kadar ısıtıp, ardından hızla soğutmayı (genellikle su, yağ veya havada) içerir.
Temel Amaçlar:
- Sertliği Arttırmak: Temperleme, metalin yüzey sertliğini önemli ölçüde artırır.
- Mukavemeti Arttırmak: Sertleşme ile birlikte, metalin çekme ve akma mukavemeti de artar.
- Aşınma Direncini İyileştirmek: Sertleşen yüzey, aşınmaya karşı daha dirençli hale gelir.
Temperleme Süreci:
- Isıtma: Metal, östenitleme sıcaklığına (çeliğin türüne bağlı olarak değişir) kadar ısıtılır.
- Bekletme: Metal, bu sıcaklıkta belirli bir süre bekletilir, böylece yapı tamamen östenitik hale gelir.
- Soğutma: Metal, hızlı bir şekilde soğutulur. Soğutma hızı, elde edilecek sertlik derecesini etkiler. Genellikle su, yağ veya hava kullanılır.
- Gerilim Giderme (Opsiyonel): Soğutma sonrası oluşan iç gerilimleri azaltmak için menevişleme işlemi uygulanabilir.
Temperleme Yöntemleri:
- Su Verme: En hızlı soğutma yöntemidir ve en yüksek sertliği sağlar. Su Verme
- Yağda Verme: Suya göre daha yavaş soğutma sağlar ve çatlama riskini azaltır. Yağda Verme
- Havada Verme: En yavaş soğutma yöntemidir ve daha az gerilim oluşmasına neden olur. Havada Verme
Temperlemenin Dezavantajları:
- Geçici şekil bozuklukları: Hızlı soğutma, metalde iç gerilimlere ve şekil bozukluklarına neden olabilir.
- Kırılganlık: Temperlenmiş metaller, daha kırılgan hale gelebilir. Bu nedenle menevişleme ile bu kırılganlık azaltılır.
Kullanım Alanları: