temperleme ne demek?
Temperleme
Temperleme, bir malzemenin, özellikle de çeliğin, sertliğini azaltmak, sünekliğini ve tokluğunu artırmak için uygulanan bir ısıl işlemdir. Aynı zamanda cam ve diğer malzemelere de uygulanabilir. Temperleme işlemi genellikle, sertleştirme veya yüzey sertleştirme gibi başka bir ısıl işlemden sonra gerçekleştirilir.
Amaçları:
- Sertliği Azaltmak: Sertleştirme işlemi genellikle malzemeyi çok sert ve kırılgan hale getirir. Temperleme, sertliği kontrollü bir şekilde azaltarak, malzemenin daha kullanışlı hale gelmesini sağlar.
- Sünekliği ve Tokluğu Artırmak: Temperleme, malzemenin daha fazla deforme olabilmesini ve darbelere karşı daha dayanıklı olmasını sağlar. Yani, süneklik ve tokluk özelliklerini iyileştirir.
- İç Gerilmeleri Gidermek: Sertleştirme işlemi sırasında oluşan iç gerilmeler, malzemenin çatlamasına veya bozulmasına neden olabilir. Temperleme, bu iç gerilmeleri azaltır veya ortadan kaldırır.
- Mikroyapıyı İyileştirmek: Temperleme, malzemenin mikroyapısını daha kararlı ve homojen hale getirir.
İşlem:
- Isıtma: Malzeme, belirli bir sıcaklığa kadar ısıtılır. Bu sıcaklık, malzemenin istenilen özelliklerine bağlıdır ve genellikle kritik sıcaklığın altındadır.
- Bekletme: Malzeme, bu sıcaklıkta belirli bir süre boyunca bekletilir.
- Soğutma: Malzeme, havada, yağda veya suda soğutulur. Soğutma hızı, malzemenin özelliklerini etkileyebilir.
Uygulama Alanları:
Temperleme, alet çelikleri, yaylar, dişliler, rulmanlar ve diğer birçok mühendislik parçasının üretiminde yaygın olarak kullanılır.