rasyonalist ne demek?

Rasyonalizm Nedir?

Rasyonalizm, bilgiye ulaşmada akıl ve mantık yürütmenin en temel ve güvenilir yol olduğunu savunan felsefi bir yaklaşımdır. Deneyime (ampirizm) veya inanca (otoriteye başvurma) karşı çıkar. Rasyonalistler, doğru bilgiye ulaşmanın yolunun, zihnin doğuştan getirdiği ideler ve ilkeler üzerinde düşünmek olduğunu iddia ederler.

Temel İlkeleri:

• Aklın Önceliği: Bilgi edinme sürecinde duyular yerine aklın en önemli araç olduğu kabul edilir.
• Doğuştan İdeler: Zihinde doğuştan var olan, deneyimden bağımsız kavramların (örneğin, matematiksel aksiyomlar) varlığına inanılır.
• Mantıksal Çıkarım: Doğru bilgiye ulaşmak için dedüksiyon (tümdengelim) gibi mantıksal yöntemler kullanılır.
• Evrensel Doğrular: Aklın evrensel ve değişmez doğrulara ulaşabileceğine inanılır.

Tarihsel Gelişimi:

Rasyonalizm, özellikle 17. ve 18. yüzyıllarda Avrupa'da Aydınlanma Çağı'nda önemli bir akım olmuştur. Önemli rasyonalist filozoflar arasında René%20Descartes, Baruch%20Spinoza ve Gottfried%20Wilhelm%20Leibniz sayılabilir.

Eleştiriler:

Rasyonalizm, özellikle ampirizm tarafından, aklın tek başına yeterli bilgi sağlayamayacağı ve deneyimin öneminin göz ardı edildiği gerekçesiyle eleştirilmiştir. Ayrıca, doğuştan ideler fikri de tartışmalıdır.