probus ne demek?

Marcus Aurelius Probus (d. 232 civarı-ö. Eylül/Ekim 282) 276 ve 282 yılları arasında Roma imparatoruydu.

Panonya'nın Sirmium şehrinden olan Probus genç yaşta orduya girdi ve Valerian, Aurelian ve Tacitus'un döneminde sivrildi. Tacitus tarafından Doğu'nun valisi tayin edildi ve Tacitus'un ölümünün hemen ardından askerler tarafından imparator ilan edildi.

Üvey kardeşi Tacitus'un halefi olduğunu iddia eden Florianus sonuca bağlanmayan bir harekâtın ardından kendi askerleri tarafından öldürüldü. Probus batıya hareket etti ve 280 yılında Gotları yenilgiye uğrattı ve Gothicus unvanını aldı. Ardından Senato tarafından konumu onandı.

Probus'un hükümdarlığı ağırlıklı olarak tüm sınırların güvenliğini sağladığı başarılı savaşlarla geçti. Bu harekâtların en önemlisi Galya'nın Germen istilacılardan (Franklar, Lugianlar, Alamanlar ve Burgundiler) temizlenmesiydi. Bu sebeple Probus, Gothicus Maximus ve Germanicus Maximus unvanlarını almıştı. Prensiplerinden biri askerlerini boş bırakmamaktı ve harap olmuş yerlerdeki ekonomiyi yeniden canlandırmak için barış zamanlarında Galya, Panonya ve diğer bölgelerde üzüm bağları kurulmasında görevlendirirdi.

279-280 civarında Zosimus'un aktardığına göre Probus Vandallarla savaşmak üzere Raetia, İlliryum ve Likya'daydı. Aynı yıllarda Probus'un generalleri Mısır eyaletinde Nubiyalıları yenilgiye uğratmışlardı. Probus imparatorluğun hububat üretimi merkezi olan Nil'deki köprü ve kanalların onarılmasını emretti.

280-281 yılları arasında Probus, imparator olmaya talip olan Julius Saturninus, Proculus and Bonosus'u da bastırdı. Bu isyanların boyutu bilinmemekle birlikte yerel sorunlar olmadıklarına dair ipuçları vardır. 281'de imparator Roma'daydı ve zaferini kutluyordu.

Probus batıdaki isyanlar yüzünden geciken doğu harekâtını başlatmakta sabırsızlanıyordu. 282'de Roma'dan ayrıldı ve önce memleketi Sirmium'a geldi. Burada Praetorian Muhafızlarının komutanı Marcus Aurelius Carus'un imparator ilan edildiğini öğrendi. Probus, yeni mütegallibe karşı asker gönderdi ancak bu askerler taraf değiştirerek Carus'u desteklediler. Probus kendi askerleri tarafından 282'de (Eylül/Ekim) öldürüldü.