parapleji ne demek?

Parapleji, vücudun alt kısmında (göğüs, bel veya sakrum seviyesinde omuriliğin hasar görmesi sonucu) oluşan felç durumudur. Bu hasar, vücudun alt kısmındaki kasların kontrolünü ve duyusunu etkiler. Parapleji, tam veya kısmi olabilir.

Tam parapleji: Göğüs seviyesinden aşağıda bulunan tüm kaslarda tam güç kaybı ve duyusal kayıp anlamına gelir. Kişi bacaklarını ve ayaklarını hareket ettiremiyor ve bu bölgelerde hissiyatı yok. Bağırsak ve mesane kontrolü de kaybedilebilir.

Kısmi parapleji (inkomplet parapleji): Bazı kas gruplarında güç ve duyusal kayıp bulunurken, diğerlerinde kısmi veya tam fonksiyon bulunabilir. Kısmi paraplejin derecesi, hasarın şiddetine ve omuriliğin hangi bölgesinde olduğuna bağlı olarak değişir.

Paraplejiye neden olabilecek durumlar şunlardır:

  • Omurilik yaralanmaları: Trafik kazaları, düşmeler, spor yaralanmaları, şiddet olayları gibi travmatik olaylar en yaygın nedendir.
  • Omurilik hastalıkları: Multipl skleroz (MS), spinal stenoz, spina bifida, poliomiyelit gibi hastalıklar omuriliği etkileyerek paraplejiye yol açabilir.
  • İnme (felç): Nadir durumlarda, inme omuriliğe kan akışını kesintiye uğratarak paraplejiye neden olabilir.
  • Tümörler: Omurilikteki tümörler omuriliği sıkıştırarak hasara yol açabilir.
  • Enfeksiyonlar: Omuriliği etkileyen enfeksiyonlar (örneğin, menenjit) paraplejiye neden olabilir.

Parapleji belirtileri şunlardır:

  • Bacak ve ayaklarda güç kaybı veya felç
  • Bacak ve ayaklarda duyusal kayıp (hissizlik, karıncalanma)
  • Bağırsak ve mesane kontrolünde zorluk veya kayıp
  • Cinsel fonksiyon bozukluğu
  • Kas atrofisi (kas küçülmesi)
  • Kas spazmları
  • Ağrı (nöropatik ağrı)

Paraplejinin tedavisi:

Parapleji için kesin bir tedavi yoktur, ancak tedavi, yaşam kalitesini artırmaya ve bağımsızlığı desteklemeye odaklanır. Tedavi seçenekleri şunları içerebilir:

  • Fizik tedavi: Kas gücünü, hareket kabiliyetini ve günlük yaşam aktivitelerini geliştirmeye yardımcı olur.
  • İşlemsel terapi: Günlük yaşam aktivitelerini daha kolay ve bağımsız bir şekilde yerine getirmek için teknikler öğretir.
  • Mesane ve bağırsak yönetimi: Bağırsak ve mesane kontrolünü yeniden kazanmaya yardımcı olur.
  • Ağrı yönetimi: Nöropatik ağrıyı kontrol altına alır.
  • İlaç tedavisi: Kas spazmlarını kontrol altına almak, ağrıyı azaltmak ve diğer semptomları yönetmek için kullanılır.
  • Cerrahi: Omurilik yaralanmalarında bazı durumlarda cerrahi müdahale gerekebilir.

Paraplejiyle yaşayan kişilerin yaşam kalitelerini artırmak için, psikolojik destek, sosyal destek ve uygun ekipmanlar (örneğin, tekerlekli sandalye) önemlidir. Tedavi planı her bireyin ihtiyaçlarına göre kişiselleştirilmelidir.