intihal ne demek?
İntihal Nedir?
İntihal, bir kişinin başkasının eserini, düşüncesini, araştırmasını veya yaratıcı çalışmasını kaynak göstermeden kendi eseriymiş gibi sunmasıdır. Bu, akademik dünyadan edebi çalışmalara, gazetecilikten müzik sektörüne kadar pek çok alanda ciddi bir etik ihlal ve yasal sorun teşkil eder.
İntihalin Temel Unsurları:
- Kaynak Göstermeme: Bir başkasının çalışmasından yararlanırken, kaynağı belirtmemek intihalin en temel özelliğidir.
- Mülkiyet İddiası: İntihal yapan kişi, başkasının eserini kendi eseriymiş gibi sunarak o eserin mülkiyetini haksız bir şekilde sahiplenir.
- Yanıltma: İntihal, okuyucuyu veya dinleyiciyi eserin orijinal olduğuna dair yanıltır.
İntihal Türleri:
İntihal, farklı şekillerde ortaya çıkabilir:
- Tam İntihal (Plagiarism): Başkasının tüm eserini kelimesi kelimesine kopyalayıp kendi eseriymiş gibi sunmak.
- Kısmi İntihal: Bir eserin önemli bölümlerini (cümleler, paragraflar, fikirler) kaynak göstermeden kullanmak.
- Mozaik İntihal (Patchwriting): Başkasının metnindeki bazı kelimeleri veya cümle yapılarını değiştirerek, ancak temel anlamı ve yapıyı koruyarak intihal yapmak.
- Otomatik İntihal (Self-Plagiarism): Daha önce yayınlanmış kendi eserini kaynak göstermeden tekrar kullanmak.
Neden İntihal Yapılmamalı?
İntihal, sadece etik bir sorun değil, aynı zamanda ciddi sonuçları olabilecek bir eylemdir.
- Etik İhlal: Bilimsel dürüstlük ve akademik ahlak ilkelerine aykırıdır.
- Kariyer Zararı: Akademik veya profesyonel kariyerde ciddi hasara yol açabilir.
- Yasal Sonuçlar: Telif hakları ihlali nedeniyle yasal işlem başlatılabilir.
- Güven Kaybı: İntihal yapan kişinin itibarını zedeler ve güvenilirliğini ortadan kaldırır.
İntihalden Nasıl Kaçınılır?
- Kaynakları Doğru Gösterin: Alıntı yaparken, paraphrase ederken veya fikirlerden yararlanırken mutlaka kaynağını belirtin.
- Alıntıları Tırnak İçine Alın: Başkasının kelimelerini aynen kullanıyorsanız, tırnak içinde belirtin ve kaynağını gösterin.
- Paraphrase'i Doğru Yapın: Başkasının fikrini kendi kelimelerinizle ifade ederken, anlamı değiştirmeden ve kaynağını belirterek paraphrase yapın.
- İntihal Kontrol Araçlarını Kullanın: Yazdığınız metni intihal kontrol araçlarıyla tarayarak, istemeden intihal yapıp yapmadığınızı kontrol edin.
Önemli Kavramlar:
Kategoriler