humayun ne demek?

Humayun

Humayun (tam adı: Nasîrüddîn Muhammed Humâyûn), [https://www.nedemek.page/kavramlar/Babür İmparatorluğu](Babür İmparatorluğu)'nun ikinci hükümdarıdır. 1530 ile 1540 yılları arasında ve tekrar 1555 ile 1556 yılları arasında hüküm sürmüştür. Babür'ün oğlu olan Humayun, zorlu bir dönemde tahta geçmiştir ve hükümdarlığı boyunca birçok iç ve dış sorunla mücadele etmiştir.

Hükümdarlığı

Humayun'un hükümdarlığı, taht kavgaları ve askeri yenilgilerle doludur. Şir Şah Suri'ye karşı kaybettiği savaşlar sonucunda tahtını kaybederek 15 yıl boyunca sürgünde yaşamıştır. Bu sürgün dönemi, onun için hem bir çöküş hem de bir yeniden doğuş fırsatı olmuştur.

  • İlk Dönem (1530-1540): Babür'ün ölümüyle tahta geçti. Kardeşleri ile arasındaki rekabet ve Şir Şah Suri'nin yükselişiyle mücadele etti.
  • Sürgün Dönemi (1540-1555): Şir Şah Suri'ye karşı yenilgi sonucu İran'a sığındı. Safevi hükümdarı [https://www.nedemek.page/kavramlar/Şah%20Tahmasb%20I](Şah Tahmasb I)'ın yardımıyla ordusunu yeniden kurdu.
  • İkinci Dönem (1555-1556): Şir Şah Suri'nin haleflerini yenerek tahtını yeniden ele geçirdi. Ancak kısa bir süre sonra kütüphanesinde düşerek hayatını kaybetti.

Kültürel Mirası

Humayun, sanata ve mimariye olan ilgisiyle de bilinir. Sürgün döneminde Safevi sarayında edindiği tecrübeler, Babür sanatının ve mimarisinin gelişmesinde önemli rol oynamıştır. Ölümünden sonra eşi Hamide Banu Begüm tarafından yaptırılan [https://www.nedemek.page/kavramlar/Humayun%20Türbesi](Humayun Türbesi), [https://www.nedemek.page/kavramlar/Babür%20Mimarisi](Babür Mimarisi)'nin önemli örneklerinden biridir ve daha sonraki [https://www.nedemek.page/kavramlar/Tac%20Mahal](Tac Mahal)'in inşasına ilham kaynağı olmuştur.

Değerlendirme

Humayun, askeri ve siyasi açıdan babası Babür kadar başarılı olmasa da, Babür İmparatorluğu'nun devamlılığını sağlamış ve kültürel gelişime katkıda bulunmuştur. Sürgün döneminde yaşadığı zorluklar ve tahtı yeniden kazanma mücadelesi, onu azimli ve dirençli bir hükümdar olarak tarihe geçirmiştir.