defekasyon ne demek?
Defekasyon (Dışkılama) Hakkında Bilgiler
Defekasyon, sindirim sisteminin son ürünü olan dışkının anüs yoluyla vücuttan atılması işlemidir. Bu fizyolojik süreç, sağlıklı bir sindirim sisteminin önemli bir göstergesidir.
Defekasyon Süreci:
- Kolon: Sindirilmiş besinlerin posası (dışkı), kolonda suyunun geri emilmesiyle katılaşır ve depolanır.
- Rektum: Dışkı rektuma ulaştığında, rektum duvarındaki gerilme reseptörleri uyarılır.
- Defekasyon Refleksi: Bu reseptörler, omurilik aracılığıyla beyne sinyaller gönderir ve defekasyon refleksini tetikler.
- İç ve Dış Anal Sfinkterler: İç anal sfinkter istemsiz olarak gevşerken, dış anal sfinkter (istemli kontrolümüz altında) gevşetilerek dışkının atılması sağlanır.
- Karın Kası ve Diyafram: Defekasyonu kolaylaştırmak için karın kasları kasılır ve diyafram aşağı doğru hareket ederek karın içi basıncını artırır.
Normal Defekasyon Sıklığı ve Kıvamı:
Normal defekasyon sıklığı kişiden kişiye değişebilir. Günde üç kezden haftada üç kereye kadar dışkılamak normal kabul edilir. Dışkının kıvamı da önemlidir; ideal olarak yumuşak ve kolayca atılabilir olmalıdır. Kabızlık veya ishal gibi durumlar, normal defekasyon düzeninde bir bozukluğa işaret edebilir.
Defekasyonu Etkileyen Faktörler:
- Beslenme: Lifli gıdalar tüketmek, yeterli su içmek ve düzenli beslenmek defekasyonu kolaylaştırır.
- Fiziksel Aktivite: Düzenli egzersiz, sindirim sistemini uyararak defekasyona yardımcı olur.
- Stres: Stres, sindirim sistemini etkileyerek defekasyon düzenini bozabilir.
- İlaçlar: Bazı ilaçlar kabızlık veya ishale neden olabilir.
- Sağlık Sorunları: İrritabl bağırsak sendromu (IBS), inflamatuar bağırsak hastalıkları (IBD) gibi bazı sağlık sorunları defekasyon düzenini etkileyebilir.
Anormal Defekasyon Durumları:
- Kabızlık: Dışkının sert ve kuru olması, zorlanarak dışkılama, seyrek dışkılama.
- İshal: Sık ve sulu dışkılama.
- Dışkıda Kan: Dışkıda kan görülmesi (hematoşezi) veya gizli kan bulunması.
- Dışkı İnkontinansı: Dışkı kontrolünün kaybı.
- Ağrılı Defekasyon: Dışkılama sırasında ağrı hissedilmesi.
- Dışkı Rengi Değişiklikleri: Dışkı renginde normalden farklı bir renk görülmesi (örneğin, siyah veya beyaz dışkı).
Bu tür durumlarda bir doktora başvurmak önemlidir.