aleijadinho ne demek?

Aleijadinho (Antônio Francisco Lisboa) (1730 veya 1738 – 18 Kasım 1814), Koloni Brezilyası doğumlu bir heykeltıraş ve mimardır. Brezilya'da çeşitli kiliselerde yaptığı çalışmalarıyla tanınmaktadır.

Biyografi

Daha sonraları adı Ouro Preto (Siyah Altın) olarak değiştirilecek olan Vila Rica (Zengin Kent)'te 1738 (bazen 1730 olduğu söylenir) doğmuştur. Portekizli bir adam olan Manuel Francisco de Costa Lisboa ve Afrikalı kölesi Isabel'in oğludur. Marangoz olan babası hünerlerine talebin olduğu Brezilya'ya göç etmiştir ve burada mimarlığa kadar yükselmiştir. Antonio gençken babası tekrar evlenmiş ve Antonio babasının yanında üvey kardeşleri ile beraber büyümüştür. Burada heykel ile mimarinin temellerini ve ikisinin kombinasyonlarını öğrendiği varsayılmaktadır. Antonio ilk kez Ouro Preto kentinde babası tarafından tasarlanmış olan Our Lady of Carmel Kilisesi'nde günlük işçi olarak çalışmıştır. Kısa bir zaman içerisinde kendisi de hatırı sayılır bir mimar olmuş ve Ouro Preto'daki St Francis Kilisesi'ni tasarlamış ve inşa etmiştir. Aynı zamanda binanın üzerindeki oymaları yapmıştır, ki oymaların en önemlisi Assisi'li St. Francis'in Stigmata'yı alırken tasvir eden yuvarlak yarım kabartmadır.

Bundan kısa bir süre sonra zayıflatan bir hastalığın, büyük olasılıkla cüzzam, belirtilerini göstermeye başlamıştır ki tarih boyunca bilinen adı kendisine bu dönemde verilmiştir, "o Aleijadinho", "Küçük Kötürüm".

Tüm bunlardan sonra daha sık kendi köşesine çekilir ve geceleri çaşır olmuştur. Toplum içine karıştığı zamanlarda ise kölesi/asistanı tarafından sokaklarda tahtırevan ile taşınırdı.

Congonhas'ta Oniki Peygamber

En önemli başarısı Congonhas'daki Matosinhos'lu Bom Jesus Tapınağı'ndaki Oniki Peygamberdir. Zengin bir iş adamı olan Feliciano Mendes, kiliseyi çaresi hastalığına rağmen ettiği bir yemin nedeniyle yaptırmıştır. 1800 ve 1805 yılları arasında Aleijadinho asistanlarının ellerinden kalanlara, ki parmakları tamamen yok olmuştur, kayışla bağladığı çekiç ve keskiyi kullanarak oniki sabuntaş figürü yapmıştır.

Oniki Peygamber kilisenin ön kısmında avlu ve merdivenler etrafında olacak şekilde düzenlenmiştir.

Dosya:Aleijadinho91.jpg|Yeşaya, Congonhas Dosya:Aleijadinho8.jpg|Baruch, Congonhas Dosya:Aleijadinho92.jpg|Hosea, Congonhas Dosya:Aleijadinho4.jpg|Matosinhos'lu Bom Jesus Tapınağı, Congonhas

Congonhas'taki Tutku Figürleri

Merdivenlerin dibinde uzun bir yarın düzine pavyon ile sınırlandırılmış bir avlu bulunmaktadır. Her pavyonda İsa'nın Tutkusu'ndan bir sahne bulunmaktadır. 1780 ile 1790 arasında, Son Akşam Yemeği ile başlayan ve Çarmıha Gerilme ile biten altmış altı tane sahne ağaca oyulmuştur. Ana figürler İsa, Petrus, James, John, İyi ve Kötü Hırsızlar, Mecdelli Meryem ve Meryem Aleijadinho tarafından diğer figürler olan Roma, izleyiciler ve önemsiz figürler asistanları tarafından oyulmuştur. Figürler daha sonra,Ouro Preto'daki Lisboa'nın Assisi'li Saint Francis'in Kilisesi'ni de boyayacak (1828) olan Manoel da Costa Ataíde tarafından boyanmıştır. Çarmıha gerilmeyi izleyen figürlerden bir tanesinin Aleijadinho'nun kendi portresi olduğuna inanılmaktadır.

Melo (bakınız kaynaklar) zamanın geçerli dini ideallerinin, "acı, acı çekmeyi kabullenme ve İsa'nın yaralarının görsel hatırlatmaları vasıtasıyla İsa'nın tutkusunu yansıtmak ile ilişkili" olduğunu yazmaktadır.

18 Kasım, 1814'te 84 yaşında hayata veda etmiş ve cenazesi Our Lady of Conception of Antonio Dias kilisesine üzerinde isminin kazınmış olduğu ahşap tabanının altına gömülmüştür.

Dosya:Aleijadinho97.jpg|İsa'nın Kamçılanışı, Congonhas Dosya:Aleijadinho98.jpg|Golgotha Yolu, Congonhas Dosya:Aleijadinho99.jpg|Kadın, Congonhas

Kaynakça

Abrantes, José Israel and C Bandeira de Melo, Visitando Ouro Preto, Mariana E Congonhas, Ouro Preto Turismo Receptivo Ltda.
Bazin, Germain, O Aleijadinho e a escultura barroca no Brasil, Rio, Editora Record, 1971
Bretas, Rodrigo José Ferreira, Antônio Francisco Lisboa, Editora Itatiaia, Belo Horizonte, Brazil 2002
Bury, John, Arquitetura e Arte no Brasil Colonial, São Paulo, Editora Nobel, 1991
Drummond, Aristóteles, Minas : História, Estórias, Evocações, Cultura, Personalidades, Economia, Belo Horizonte, MG : Armazém de Idéias, 2002
Ferreira, Delson Gonçalves, O Aleijadinho, Belo Horizonte, Editora Comunicação, Prefeitura de Belo Horizonte, 1981
Jardim, Márcio, O Aleijadinho; uma síntese histórica, Editora Stellarum, Belo Horizonte, Brazil 1995
Kelemen, Pál, Baroque and Rococo in Latin America, Volumes 1 and 2, Dover Publications, Inc. NY 1967
Kvaran, Einar Einarsson, To Brazil ! – The Search for Aleijadinho, unpublished manuscript
Mann, Graciela and Hans Mann, The Twelve Prophets of Aleijadinho, University of Texas Press, Austin, Texas 1967
Oliveira, Myriam Andrade Ribeiro de & Santos Filho, Olinto Rodrigues dos & Santos, Antônio Fernando Batista dos, O Aleijadinho e sua oficina; catálogo das imagens devocionais, São Paulo, Editora Capivara, 2002
Rodrigues, José Wasth, Documentário Arquitetônico, Editora Da Universidade De São Paulo, Belo Horizonte, Brazil 1990
Vasconcellos, Sylvio de, Vida e obra de Antônio Francisco Lisboa, o Aleijadinho, São Paulo, Companhia Editora Nacional, 1979