ahid ne demek?
AHİD, İslam hukukunda ve tasavvufta önemli bir kavramdır. Temelde, Allah ile insan arasındaki sözleşmeyi ifade eder.
Anlamı ve Kapsamı:
- Sözleşme/Bağlılık: Ahid, kelime anlamı olarak sözleşme, yemin, bağlılık gibi anlamlara gelir. Terim olarak ise, Allah'a verilen sözü, O'nun emir ve yasaklarına uyma taahhüdünü ifade eder.
- Yaratılışta Ahid: İslam inancına göre, Allah ruhları yarattığında onlardan kendisinin Rab olduğuna dair bir söz almıştır. Bu, "Elestü bi Rabbiküm" (Ben sizin Rabbiniz değil miyim?) sorusuna ruhların "Bela" (Evet) cevabını vermesiyle gerçekleşen ilk ahittir. Bu ahit, her insanın fıtratında Allah'ı tanıma potansiyelinin olduğunu gösterir.
- Şeriatla Ahid: Şeriat hükümleri de Allah ile insanlar arasındaki bir ahittir. Müslümanlar, İslam'ın şartlarını yerine getirerek bu ahde bağlı kalırlar.
- Tasavvufta Ahid: Tasavvufta ahid, müridin şeyhine (rehberine) bağlılık sözü vermesini ve onun rehberliğinde manevi yolculuğa çıkmasını ifade eder. Bu ahit, nefsi terbiye etme, ahlakı güzelleştirme ve Allah'a yakınlaşma amacını taşır.
Önemli Unsurları:
- Sadakat: Ahde vefa, İslam ahlakının temel prensiplerinden biridir. Verilen sözü tutmak, güvenilir olmak ve sorumluluk bilinciyle hareket etmek ahdin gereğidir.
- Sorumluluk: Ahid, bireye büyük bir sorumluluk yükler. Bu sorumluluk, Allah'a, diğer insanlara ve tüm yaratılışa karşı duyarlılığı içerir.
- Teslimiyet: Tasavvufta ahid, müridin şeyhine teslim olmasını ve onun irşadına uymasını gerektirir. Bu teslimiyet, nefsin isteklerinden arınma ve kalbi Allah'a yöneltme sürecinde önemlidir.
Ahid ile İlgili Kavramlar:
- Fıtrat: İnsanın doğuştan getirdiği temiz ve saf hal.
- Şeriat: İslam hukukunun tamamı.
- Tasavvuf: İslam'ın mistik boyutu, nefsi terbiye etme ve Allah'a yakınlaşma yolu.
- Mürşid: Tasavvufta rehber, yol gösterici.
- Elestü bi Rabbiküm: Allah'ın ruhlara sorduğu "Ben sizin Rabbiniz değil miyim?" sorusu.