polimer ne demek?

Polimerler Hakkında Bilgi

Polimerler, çok sayıda küçük molekülün (monomer) tekrarlanarak birbirine bağlanmasıyla oluşan büyük moleküllerdir. Yunanca "poli" (çok) ve "meros" (parça) kelimelerinden türetilmiştir. Polimerler, doğada yaygın olarak bulunabileceği gibi, sentetik olarak da üretilebilirler. Günlük hayatta kullandığımız birçok ürün polimerlerden yapılmıştır.

Temel Kavramlar:

• Monomer: Polimerleri oluşturan temel yapı taşı olan küçük moleküllerdir.
• Polimerizasyon: Monomerlerin bir araya gelerek polimerleri oluşturma sürecidir.
• Homopolimer: Tek tip monomerden oluşan polimerlerdir.
• Kopolimer: İki veya daha fazla farklı monomerden oluşan polimerlerdir.
• Molekül%20Ağırlığı: Bir polimer molekülünün ortalama ağırlığıdır ve polimerin özelliklerini etkileyen önemli bir faktördür.

Polimerlerin Özellikleri:

Polimerlerin özellikleri, monomerlerin türüne, polimerizasyon yöntemine, molekül ağırlığına ve moleküler yapıya bağlı olarak değişir. Bazı temel polimer özellikleri şunlardır:

• Termoplastikler: Isıtıldıklarında yumuşayan ve soğutulduklarında tekrar katılaşan polimerlerdir. Kolayca şekillendirilebilirler ve geri dönüştürülebilirler. Örneğin, polietilen (PE) ve polipropilen (PP).
• Termosetler: Isıtıldıklarında kalıcı olarak sertleşen ve tekrar yumuşamayan polimerlerdir. Yüksek sıcaklıklara ve kimyasallara karşı daha dayanıklıdırlar. Örneğin, epoksi reçineler ve poliüretanlar.
• Elastomerler: Esnek ve kauçuk benzeri özelliklere sahip polimerlerdir. Gerildiklerinde orijinal şekillerine geri dönebilirler. Örneğin, doğal kauçuk ve silikon kauçuk.
• Kristallik: Polimer moleküllerinin düzenli bir şekilde sıralanma derecesidir. Yüksek kristallik, polimerin mukavemetini ve sertliğini artırır.
• Amorf: Düzensiz molekül düzenine sahip polimerlerdir. Genellikle daha esnek ve saydamdırlar.

Polimerlerin Kullanım Alanları:

Polimerler, çok çeşitli alanlarda kullanılır:

• Ambalaj: Gıda ambalajları, şişeler, filmler vb.
• Tekstil: Giysiler, halılar, döşemeler vb.
• Otomotiv: İç ve dış parçalar, lastikler vb.
• İnşaat: Borular, yalıtım malzemeleri, zemin kaplamaları vb.
• Tıp: İmplantlar, ilaç taşıyıcı sistemler, tıbbi cihazlar vb.
• Elektronik: Yalıtım malzemeleri, devre kartları, ekranlar vb.

Doğal Polimerler:

Doğada bulunan polimerlerdir. Bazı örnekler:

• Selüloz: Bitki hücre duvarlarının temel bileşenidir.
• Nişasta: Bitkilerde enerji depolamak için kullanılan bir polisakkarittir.
• Proteinler: Amino asitlerden oluşan polimerlerdir ve canlı organizmaların yapısında ve işlevlerinde önemli rol oynarlar.
• DNA: Genetik bilgiyi taşıyan nükleik asit polimeridir.
• Kitin: Böceklerin ve kabuklu deniz canlılarının dış iskeletinin temel bileşenidir.

Sentetik Polimerler:

İnsan yapımı polimerlerdir. Bazı örnekler:

• Polietilen%20(PE): Ambalaj malzemeleri, oyuncaklar, borular vb.
• Polipropilen%20(PP): Otomotiv parçaları, halılar, ambalaj malzemeleri vb.
• Polivinil%20Klorür%20(PVC): Borular, pencere çerçeveleri, zemin kaplamaları vb.
• Polietilen%20Tereftalat%20(PET): Şişeler, tekstil lifleri, ambalaj filmleri vb.
• Polistiren%20(PS): Ambalaj köpükleri, tek kullanımlık kaplar, yalıtım malzemeleri vb.

Polimerlerin Geri Dönüşümü:

Polimer atıklarının çevreye verdiği zararı azaltmak için geri dönüşüm önemlidir. Bazı polimerler kolayca geri dönüştürülebilirken, bazılarının geri dönüşümü daha zordur. Geri dönüşüm yöntemleri arasında mekanik geri dönüşüm, kimyasal geri dönüşüm ve enerji geri kazanımı bulunur.