vertebra ne demek?

Vertebra, omurganın temel yapı taşı olan kemik birimleridir. İnsan omurgası genellikle 33 vertebrada bulunur ve bunlar farklı bölgelerde gruplandırılır:

• Servikal Vertebra (Boyun): 7 adet vertebradan oluşur (C1-C7). C1 (atlas) ve C2 (axis) diğer servikal vertebralarından farklı yapıdadır ve başın hareketini sağlar. Genellikle küçük ve hafiftirler.

• Torasik Vertebra (Göğüs): 12 adet vertebradan oluşur (T1-T12). Kaburgaların eklemlendiği yerdir, bu yüzden daha büyük ve daha sağlamdır.

• Lomber Vertebra (Bel): 5 adet vertebradan oluşur (L1-L5). Omurganın en büyük ve en güçlü vertebralarıdır, vücut ağırlığının büyük bir kısmını taşırlar.

• Sakral Vertebra (Kuyruk Sokumu): 5 adet vertebradan oluşur (S1-S5). Doğumdan sonra birbirleriyle kaynaşarak sakrumu oluştururlar.

• Koksigeal Vertebra (Kuyruk Kemiği): 3-5 adet vertebradan oluşur (Co1-Co5). Bunlar da genellikle birbirleriyle kaynaşmıştır ve kuyruk sokumu kemiğini oluştururlar.

Tipik bir vertebranın özellikleri:

• Vertebra gövdesi (corpus vertebrae): Silindirik ve ön tarafta yer alan büyük ve sağlam kısımdır. Ağırlık taşımada önemli rol oynar.

• Vertebral ark (arcus vertebrae): Vertebra gövdesinin arkasında yer alan kemik halkasıdır. Omuriliği korur.

• Spinal foramen (omurilik kanalı): Vertebral ark ve gövdenin oluşturduğu deliktir. Omuriliğin geçtiği kanaldır.

• Transvers prosesler (enine çıkıntılar): Vertebra gövdesinin yan taraflarından çıkan çıkıntılardır. Kas ve bağların tutunma noktasıdır.

• Spinal proses (dikey çıkıntı): Vertebra arkının orta hattından geriye doğru uzanan çıkıntıdır. Kas ve bağların tutunma noktasıdır.

• Superior ve inferior artiküler prosesler (üst ve alt eklem çıkıntıları): Komşu vertebralarla eklem oluşturan çıkıntılardır. Omurganın hareketini sağlarlar.

Vertebra fonksiyonları:

• Destek: Vücudu dik tutar ve ağırlığını taşır.
• Koruma: Omuriliği ve omurilik kanalını korur.
• Hareket: Omurganın hareketini sağlar. Farklı bölgelerdeki vertebraların şekilleri ve eklem yapısı farklı hareket kabiliyetlerine izin verir.

Vertebradaki sorunlar, çeşitli hastalıklara yol açabilir, bunların arasında skolyoz, kifoz, lordoz, disk hernisi ve spondiloliz bulunur. Bu sorunların teşhisi ve tedavisi için bir doktora danışmak önemlidir.