vazokonstriksiyon ne demek?

Vazokonstriksiyon (Damar Daralması)

Vazokonstriksiyon, kan damarlarının, özellikle de arteriollerin ve venlerin çapının daralmasıdır. Bu daralma, damar duvarlarındaki düz kasların kasılması sonucu meydana gelir. Vazokonstriksiyonun çeşitli nedenleri olabilir ve vücudun homeostazını (iç denge) korumasına yardımcı olur.

Nedenleri:

• Soğuk Hava: Vücut ısısını korumak için periferik damarlar daralır.
• Stres: Stres durumunda sempatik sinir sistemi aktivasyonu vazokonstriksiyona yol açar.
• Hormonlar: Örneğin, adrenalin (epinefrin) ve anjiotensin gibi hormonlar vazokonstriktör etki gösterir.
• İlaçlar: Bazı ilaçlar (örneğin, dekonjestanlar) vazokonstriksiyona neden olabilir.
• Bazı Hastalıklar: Bazı otoimmün hastalıklar vazokonstriksiyona neden olabilir.

Etkileri:

• Kan Basıncının Artması: Damar çapı daraldıkça kanın akışına karşı direnç artar ve bu da kan basıncını yükseltir.
• Vücut Isısının Korunması: Periferik damarların daralması, kan akışını iç organlara yönlendirerek ısı kaybını azaltır.
• Kan Akışının Yönlendirilmesi: Vücudun belirli bölgelerine kan akışı azaltılabilir veya arttırılabilir.
• Şok Durumunda: Kan basıncını korumak için vazokonstriksiyon meydana gelir.

Klinik Önemi:

Vazokonstriksiyon, bazı durumlarda faydalı olsa da, aşırı veya uzun süreli vazokonstriksiyon zararlı olabilir. Örneğin, hipertansiyona (yüksek kan basıncı) veya doku hasarına yol açabilir. Raynaud sendromu gibi bazı hastalıklarda da aşırı vazokonstriksiyon görülür.

İlgili Kavramlar:

• Vazodilatasyon (Damar Genişlemesi): Vazokonstriksiyonun tersi.
• Kan Basıncı: Vazokonstriksiyon kan basıncını etkiler.