vazodilatasyon ne demek?
Vazodilatasyon, kan damarlarının, özellikle de arteriollerin ve büyük damarların genişlemesi anlamına gelir. Bu genişleme, damar duvarlarındaki düz kasların gevşemesi sonucu meydana gelir. Vazodilatasyonun birçok nedeni olabilir ve vücudun çeşitli işlevleri için önemlidir.
Nedenleri:
- Metabolik İhtiyaçlar: Artan metabolik aktiviteye sahip dokulara daha fazla kan akışı sağlamak için vazodilatasyon meydana gelebilir. Örneğin, egzersiz sırasında kaslara daha fazla oksijen ve besin maddesi taşınması gerekir, bu da vazodilatasyonu tetikler.
- Hormonal Etkiler: Bazı hormonlar (örneğin, nitrik oksit ve prostasiklin) vazodilatasyona neden olabilir.
- Sinirsel Kontrol: Otonom sinir sistemi, vazodilatasyonu düzenleyebilir. Örneğin, sempatik sinir sistemi aktivitesinin azalması vazodilatasyona yol açabilir.
- Yerel Faktörler: Dokulardaki bazı kimyasal maddeler (örneğin, adenozin, karbondioksit, potasyum iyonları ve hidrojen iyonları) vazodilatasyona neden olabilir.
- İnflamasyon: İnflamatuvar süreçler sırasında salınan maddeler (örneğin, histamin ve bradikinin) vazodilatasyonu tetikleyebilir.
Etkileri:
- Kan Basıncının Düşmesi: Vazodilatasyon, kan damarlarının direncinin azalmasına neden olarak kan basıncını düşürebilir.
- Kan Akışının Artması: Belirli doku veya organlara kan akışının artmasını sağlar.
- Isı Kaybı: Deri damarlarının vazodilatasyonu, vücudun ısı kaybetmesine yardımcı olabilir.
Klinik Önemi:
- Anjina: Koroner arterlerin vazodilatasyonu, anjina semptomlarını hafifletebilir.
- Hipertansiyon: Vazodilatör ilaçlar, yüksek kan basıncını düşürmek için kullanılabilir.
- Migren: Bazı migren ilaçları, beyin damarlarının vazodilatasyonunu hedef alır.
Önemli konular: