tarikat ne demek?

Tarikat, İslam dininin bazı mezheplerinde, özellikle Sünnilikte, tasavvuf yolunu izleyen ve belirli bir şeyhe bağlı olarak yaşayan, özel bir dini topluluktur. "Tarikat" kelimesi Arapça'da "yol" anlamına gelir ve bu yolda şeyhin rehberliğinde manevi mükemmelliğe ulaşmayı amaçlarlar.

Tarikatler, İslam'ın temel inanç ve ibadetlerini kabul ederken, bunlara ek olarak, zikir, tesbih, namaz, oruç gibi ibadetleri daha yoğun ve özel bir şekilde yerine getirirler. Ayrıca, manevi terbiye ve eğitime büyük önem verirler. Bu eğitim, şeyhin rehberliğinde, çeşitli yöntemlerle verilir ve kişinin manevi olgunlaşmasına yardımcı olmayı amaçlar.

Tarikatlerin bazı ortak özellikleri şunlardır:

  • **Şeyh: ** Tarikat üyelerinin manevi rehberi ve lideridir. Şeyh, üyelerin manevi gelişimini yönlendirir ve onlara yol gösterir.
  • **Silsile: ** Tarikatin kurucusundan günümüze kadar uzanan, manevi liderlerin (şeyhlerin) ardışıklığıdır. Silsile, tarikatin sürekliliğini ve meşruiyetini temsil eder.
  • Rıza ve itaat: Tarikat üyelerinin şeyhlerine olan itaati ve rızası önemlidir.
  • Zikir ve ibadetler: Tarikatler, belirli zikirler, namazlar ve diğer ibadetleri yaparlar. Bu ibadetler, genellikle toplu olarak yapılır.
  • Manevi eğitim: Tarikatler, üyelerine manevi eğitim verirler. Bu eğitim, genellikle sohbetler, dersler ve uygulamalı çalışmalar yoluyla yapılır.
  • Sülük (manevi yolculuk): Tarikat üyeleri, manevi mükemmeliyete ulaşmak için bir dizi manevi egzersiz ve disiplinden geçerler.

Farklı Tarikatler:

Çok sayıda tarikat mevcuttur ve her birinin kendine özgü uygulamaları, inançları ve gelenekleri vardır. Bazı tanınmış tarikat örnekleri şunlardır:

  • Nakşibendi: Zühd ve içsel ibadete vurgu yapar. Sessiz zikir (hatırlama) önemli bir uygulamadır.
  • Kadiri: Şefkat ve merhamete önem verir. Zikirleri genellikle yüksek sesle yapılır.
  • Sufi: Genellikle kullanılan bir terim olsa da, tek bir tarikatı değil, İslam mistisizmiyle uğraşan geniş bir yelpazeyi kapsar.
  • Mevlevi: Semazenliğiyle ünlüdür. Dönen semazenlerin hareketi, Allah'ın birliğine ve yaratılışın güzelliğine odaklanır.

Eleştiriler:

Tarikatler, bazen eleştirilere maruz kalırlar. Bu eleştiriler şunları içerebilir:

  • Kötüye kullanım potansiyeli: Güç ve otorite suistimaline açık olabilirler.
  • Kapalı yapı: Dışarıdan müdahaleye karşı direnç gösterebilirler.
  • İnanç ve uygulamalarındaki farklılıklar: Farklı tarikatlar arasında inanç ve uygulamalarda farklılıklar olabilir.

Tarikatler hakkında bilgi edinirken, farklı kaynaklardan bilgi almak ve farklı bakış açılarını dikkate almak önemlidir. Genellemelerden kaçınarak her bir tarikatın kendi özelliklerini anlamak gerekir. Ayrıca, tarikatlerin çeşitli yorum ve uygulamaları olduğunu unutmamak önemlidir.