targutay ne demek?

Targutay - Türk, Moğol ve İskit mitolojisinde ilk insan. Adem. Targıtay olarak da bilinir. Yeryüzünde yaratılan ilk kişi, insanların atası. Gökte yaşamaktadır. Targutay’ın üç oğlu vardır, bunların yeraltını, yeri ve göğü simgeler.¹

1. Arpaksay: Arpa yemeği yer ve Arpaçay’da oturur.
2. Lıpoksay: Balık yemeği yer Lıpoçay’da oturur.
3. Kolaksay: Kuş yemeği yer ve Kulaçay’da oturur.

İskit kökenli Targutay isminin, özellikle Moğol boyları arasında yaygın olarak kullanılması Türk-Moğol kültüründen kaynaklandığına olarak gösterilebilir. Cengiz Han'ın (henüz adı Temüçin'dir) babası öldüğünde, yerine tahta geçen ve Temüçin'i öldürmeye çalışan kişinin adının da Targutay² olması bunun en güzel örneğidir.

Etimoloji

(Tar) kökünden türemiştir. Tarım yapmak anlamı ifade eder. Tangrı Tay yani Tanrının oğlu anlamını içerdiğini öne süren görüşlerde vardır. Ayrınca Sibirya Türkçesinde boğa anlamına gelen Tur sözcüğü ile de bağlantılı görünmektedir. Yine eski Türkçede Tar/Targ/Tarh kökünün akrabalık bildirmesi ile de alakalı olabilir. İskit kökenlidir.

Kaynakça

Orijinal kaynak: targutay. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.

Footnotes

1. Türk Söylence Sözlüğü, Deniz Karakurt, Türkiye, 2011 (OTRS: CC BY-SA 3.0) ↩

2. Moğol Kurdu, Homeric, Çeviri:Ali Cevat Akkoyunlu ↩

Kategoriler