steel ne demek?
Çelik Hakkında Bilgiler
Çelik, demir ve karbonun alaşımı olan, endüstride ve inşaatta yaygın olarak kullanılan bir malzemedir. Karbon içeriği genellikle %0.02 ile %2.1 arasında değişir. Karbon, demirin sertliğini ve dayanıklılığını arttırır, ancak aynı zamanda sünekliğini ve kaynaklanabilirliğini azaltır.
Çeliğin Temel Özellikleri
- Mukavemet: Çelik, yüksek çekme ve akma mukavemetine sahiptir, bu da onu ağır yükleri taşıma ve deformasyona karşı dirençli hale getirir.
- Sertlik: Çelik, yüzeyinin çizilmeye, aşınmaya ve oyulmaya karşı direncini ifade eden yüksek sertliğe sahiptir.
- Süneklik: Çelik, kırılmadan kalıcı olarak deforme olabilme özelliğine sahiptir. Bu özellik, çeliğin şekillendirilmesini ve işlenmesini kolaylaştırır.
- Kaynaklanabilirlik: Çelik, farklı kaynak yöntemleriyle birleştirilebilir. Ancak, karbon içeriği yüksek olan çeliklerin kaynaklanabilirliği daha düşüktür.
- Korozyon Direnci: Çelik, paslanmaya (korozyona) karşı hassastır. Ancak, paslanmaz çelik gibi alaşımlar korozyona karşı yüksek dirence sahiptir.
Çelik Türleri
Çelik, içerdiği elementlere ve ısıl işlemine göre farklı türlere ayrılır:
- Karbon Çelikleri: Sadece demir ve karbon içeren çeliklerdir. Düşük, orta ve yüksek karbonlu olarak sınıflandırılırlar.
- Alaşımlı Çelikler: Demir, karbon ve diğer elementlerin (krom, nikel, manganez, vanadyum, molibden vb.) alaşımı olan çeliklerdir. Bu elementler, çeliğin özelliklerini (mukavemet, korozyon direnci, sertlik vb.) geliştirir.
- Paslanmaz Çelikler: Yüksek oranda krom içeren alaşımlı çeliklerdir. Krom, çelik yüzeyinde paslanmayı önleyen bir oksit tabakası oluşturur.
Çeliğin Kullanım Alanları
Çelik, çok çeşitli endüstrilerde ve uygulamalarda kullanılır:
- İnşaat: Binalar, köprüler, yollar ve diğer altyapı projelerinde kullanılır.
- Otomotiv: Araç şasileri, motor parçaları ve diğer bileşenlerde kullanılır.
- Makine İmalatı: Makine parçaları, aletler ve ekipmanlarda kullanılır.
- Enerji: Petrol boru hatları, enerji santralleri ve rüzgar türbinlerinde kullanılır.
- Savunma: Silahlar, zırhlar ve askeri araçlarda kullanılır.
Çelik Üretimi
Çelik üretimi genellikle demir cevherinin yüksek fırınlarda eritilmesiyle başlar. Elde edilen ham demir, daha sonra oksijen üfleme fırınları veya elektrik ark ocaklarında işlenerek çeliğe dönüştürülür. Çelik, istenilen özelliklere göre ısıl işlem görebilir ve şekillendirilebilir.
Önemli Kavramlar ve Bağlantılar