Star TV, Doğuş Yayın Grubu bünyesinde Türkiye'de yayın yapan ulusal televizyon kanalıdır. Kanalın eski adları Star 1 ve İnterStar'dır. Şirketin unvanı, Star TV Medya Hizmetleri A.Ş.'dir.1 Star TV'nin genel yayın yönetmeni Nermin Yurteri'dir. 7 Mayıs 1990'da test yayınına başlayan kanal, 4 Ağustos 1990'da Star 1 adıyla, 13 Haziran 1992'de İnterStar adıyla, 17 Ocak 2002'de Star TV adıyla ve 21 Mayıs 2009'da HD olarak yayın hayatına başlamıştır.
Star TV, Ahmet Özal ve Cem Uzan tarafından kurulan, Türkiye'nin ilk özel televizyon kanalıdır.23456 Tüm Türkiye'ye yayın yapan ulusal kanal, özellikle dizileri, yarışma programları ve UEFA Şampiyonlar Ligi maç yayınlarıyla öne çıkmaktadır.78910
Star TV, Lihtenştayn'da 50.000 İsviçre frangı sermaye ile 1 Mart 1989'da kurulmuş bulunan Magic Box Incorporated AG adlı şirket tarafından Türkiye'nin ilk özel televizyon kanalı olarak, "Star 1" adı ile kuruldu ve Almanya üzerinden 7 Mayıs 1990'da, her gün 18:00 ile 23:00 saatleri arasında test yayınına başladı.1112 11 Mayıs günü yayın süresi 12 saate çıkarıldı ve yayın saatleri 13:00 ile 01:00 saatleri arasına çekildi.1314 4 Ağustos 1990'da ise normal yayına başladı.1516 Magic Box Incorporated AG'nin Türkiye temsilcisi olarak 1990 yılının Aralık ayı başında kurulan Magic Box International'ın patronları ise, Rumeli Holding'in sahibi Cem Uzan, Yapı ve Ticaret A.Ş., İmar Bankası ve Adabank'ın sahibi olan babası Kemal Uzan ile Turgut Özal'ın büyük oğlu Ahmet Özal'dı.17
Anayasanın 133. maddesine göre, Türkiye'de radyo ve televizyon yayınları TRT'nin elinde olduğundan özel televizyon kurulamıyordu.18 Yine anayasaya göre Türkiye'deki tüm vericiler TRT'nin elinde olduğundan TRT Türkiye'den Almanya'ya görüntü transferine, "Anayasa'ya göre özel radyo ve TV yasak" gibi bir gerekçe ile izin vermedi. Avrupa'da bu nakilleri PTT/Telekom gibi kuruluşlar yapıyordu. Turgut Özal'ın talimatı ile 3517 sayılı yasayla TRT'nin radyo-televizyon vericileri ve gerek karasal linkler gerek uydu işletmeciliği ve frekans tahsisleri yetkisi PTT'ye devredildi. PTT bu yetki ile sonraki yıllarda Türksat uydusunu Türkiye'ye kazandırdı. İşte bu sayede Magic Box haber görüntüleri PTT'den kiralanan link ile Deutschland Telekom üzerinden yapıldı. Haberlerin günlük video görüntüleri Star 1'de yayınlanmaya başlandı. TRT vericileri hiçbir zaman kullanılmadı çünkü Almanya'dan Eutelsat uydusundan yapılan yayın Türkiye'de 60 cm çapında çanak antenler ve uydu alıcı cihazlar ile izlenebiliyordu. Dönemin SHP'li yöneticileri, genel başkanları Erdal İnönü'nün "korsan TV" sözü üzerine Ankara, İstanbul, İzmir gibi birçok ilde kapatma davaları açtılar. Ancak Kırıkkale'de bir mahkeme bilirkişi raporları ile Türkiye'den yayın yapılmadığını ve kapatma olamayacağını karara bağladı. Bu karar yargıtay tarafından da onaylanınca Magic Box yayınlarının ve yurt dışından yapılan uydu yayınlarının önünde yasal bir engel kalmadı. Dönemin Başbakanı Süleyman Demirel, bu durumu Davos toplantısında "De Facto" bir durum, Türkiye'de çok sesli demokrasinin delili oldu." diyerek anayasa ve ilgili yasaların değiştirilmesi talimatını verdi. Anayasa değişti, 3984 sayılı RTÜK yasasının 25. maddesi TBMM'de kabul edilmişken Cumhurbaşkanı Turgut Özal öldü. Süleyman Demirel cumhurbaşkanı, Tansu Çiller DYP genel başkanı ve başbakan olarak bu yasanın mecliste kabul edilip yasalaşmasını 1994 yılında sağladı.19
Test yayınına başlayan Star 1, Almanya'nın Ludwigshafen kentindeki AKK stüdyolarından Eutelsat F-5 uydusuna verdiği görüntüleri bu kentten Türkiye'ye yansıtmaktaydı ve ilk dönemlerinde sadece özel uydu antenleriyle izlenebilmiştir.20 Ülkedeki yayın tekelini TRT'ye veren anayasanın zikredilen 133. maddesi henüz yürürlükteyken özel bir televizyonun yayına başlaması, iletişim yönünden Türkiye'nin geleceğini etkileyen önemli bir dönüm noktası olmuştur. 100 milyar TL'lik bir yatırımla kurulduğu iddia edilen Magic Box'ta; şirketin yönetim kurulu başkanı ve Star 1'in genel koordinatörü unvanıyla işe başlayan Tunca Toskay, hemen hemen TRT'deki eski ekibinin tamamını buraya toplamış gibiydi. Genel müdürlüğü yürüten Mehmet Turan Akköprülü'nün yanı sıra, Ekrem Çatay ve Adem Gürses te yeni kanalda önemli görevler üstlenmişti.21 Asıl yayına Eylül ayında geçeceğini duyuran Star 1, günde 12 saat süreyle (13:00-01:00 arası) yaptığı test yayınlarında NBA karşılaşmaları ile bol bol yabancı müzik klibi yayınlamıştır.22 Bu arada yeni kanalın tanıtımı için, sinema oyuncuları başta olmak üzere birçok sporcu, yazar ve gazeteciyle yapılmış reklam spotları da sık sık Star 1 ekranına gelmiştir.
Aslında kanalın kuruluşunun resmî yoldan hiçbir engellemeye maruz kalmaması olayının içinde bizzat Cumhurbaşkanı Turgut Özal'ın olmadığını düşünmek mümkün değildir. Turgut Özal; Cem Duna'yı TRT genel müdürü seçtikten sonra Tunca Toskay'ı başbakanlık müşaviri olarak yanına alan ve ona özel televizyon yayınları ile ilgili bir fizibilite raporu hazırlatan da bizzat kendisidir. Ancak Tunca Toskay, başlangıçta kendisiyle yapılan bütün röportajlarda Ahmet Özal'ın Magic Boxla hiçbir organik bağı olmadığını özellikle vurgulamaya çalışmıştır. Nitekim, Ahmet Özal'ın şirkette %50 ortaklığı olduğu ve 100 bin doların üstündeki ödemeler için Cem Uzanla birlikte imza yetkisine sahip olduğu, ancak iki ortağın anlaşmazlığa düştüğü 1991 yılı sonunda kesin bir şekilde ortaya çıkmıştır.23
Mayıs ayında deneme yayınlarına başlamış olan Star 1, 1990 yılının Temmuz ayından itibaren Santa Barbara, Ateş Çemberi, Cimri, Aynadaki Yüz gibi pembe dizileri yayınlamaya başlamıştır.24 Özel bir kanalın kurulmasıyla ilk defa rekabetle karşı karşıya kalan TRT'deki huzursuzluk; Alp Buğdaycı, Kaan Yakupoğulları ve Rana Elik'ten sonra Gülgûn Feyman, Müge Oruçkaptan gibi spikerlerin de elinden alınmasıyla artmaya başlamıştır.25 Ancak bardağı taşıran son damla, Star 1'in Fenerbahçe, Galatasaray, Beşiktaş ve Trabzonspor başta olmak üzere birçok Türkiye 1. Futbol Ligi takımlarıyla naklen yayın anlaşması imzalaması ve 4 Ağustos Cumartesi günü de Galatasaray-Fenerbahçe arasındaki özel kupa maçını naklen yayınlaması oldu.26 Ayrıca bu maçla birlikte Star 1, normal yayına geçti.27 O güne kadar sadece sözlü olarak yeni kanala karşı çıkan TRT, bu gelişmeler üzerine yayın tekelini çiğnediği gerekçesiyle yeni kanalın kapatılması için mahkemeye başvurdu.28 Bu arada SHP'nin yaptığı itirazı inceleyen Anayasa Mahkemesi de, ANAP hükûmetinin (2. Özal Hükümeti) çıkarttığı 3517 sayılı yasayla PTT'ye devredilen verici ve yansıtıcıların TRT'ye geri verilmesine karar verdi.29 (Vericilerin TRT'ye iade işlemi ise ancak 25 Haziran 1992'de, yani DYP-SHP koalisyonu döneminde gerçekleşecektir.) Bu beklenmeyen gelişme üzerine, gazetelere tam sayfa ilan veren Magic Box, "Star-1'in verici ve yansıtıcılarla bir ilgisi yoktur.30 Yayınlar doğrudan uydu sistemiyle yapılmaktadır." diye duyuru yapmıştır.31
Eylül ayında yayın saatini arttıran Star 1, Adalar ve Bakırköy belediyelerinin kurduğu yansıtıcılarla o civarda artık normal antenlerle seyredilmeye başlanmış, tahminî seyirci sayısı da 5 milyona yaklaşmıştı. Özel televizyon yayınlarının yasal olup olmadığının hâlen tartışıldığı bir dönemde bu hizmeti sunanlar, Adalar Belediye Başkanı ANAP'lı Recep Koç ve Bakırköy Belediye Başkanı SHP'li Yıldırım Aktuna'ydı.32
6 Ekim 1990 Cumartesi günü hem TRT, hem de Star 1 aynı anda yeni yayın dönemine başlayarak büyük bir rekabetin içine girmişlerdir.33 TRT'nin mevcut 5 kanalına rakip olan Magic Box, yeni dönemde "Bütün Çocuklarım"("All My Children"), "Hastane Günlüğü" ("General Hospital"), "Uçak Gemisi" ("Super Carrier") gibi yabancı diziler ve çeşitli klipler yayınlamıştır. Hatta rekabeti kızıştırmak ve daha çok seyirci çekebilmek için, "Dallas" adlı diziye yeni yayın döneminden iki hafta önce, 23 Eylül 1990 Pazar günü başlamıştır.3435
Aralık ayının son günlerinde gazetelere verdiği reklamlarla seyirci sayısının 20 milyona ulaştığını ilan eden Star 1, 1990'a veda edilen 91 yılbaşı gecesi izleyicilerine iki BMW ile üç Mazda otomobil hediye edeceğini de bildirmiştir. TRT ile rekabeti arttırmak için yılbaşı gecesi ekrana on bir dansöz çıkartmıştır. TRT ise o gece tek dansöz (Buse Başar'ı) çıkartmıştır. Dönemin TRT genel müdürü Kerim Aydın Erdem bu durumu, "özel kanallarla rekabet" diye tanımlamayı tercih etmiştir.
1992 yılında Cem Uzan, Ahmet Özal'la olan ortaklığını bitirdi ve uzun bir mahkeme sürecinden sonra Ahmet Özal Almanya'ya gidip Star 1 ismini kendine tescil ettirdi,3637 bu gelişmeden haberdar olan Cem Uzan kanalın adını 13 Haziran 1992 Cumartesi akşamı İnterStar olarak değiştirdi.3839
Star TV, 13 Haziran 1992 tarihinde logosunu ''interSTAR'' yazılı logoyla değiştirmiştir.40 Cem Uzan döneminde kanal, "özel amaca hizmet eden ve haksız rekabete yol açıcı yayınları" nedeniyle RTÜK tarafından verilen 15 gün kapama cezasının ardından logonun kırmızı olarak değiştirilmesine karar verilmiştir, 1 Mayıs 2009 tarihinde ise Eurostar ile beraber yerini sol üst köşe olarak değiştirmiştir.41
Kral TV, Teleon TV gibi birçok tematik kanal da ilk olarak Star TV bünyesinden çıkmış ve yayınlarına, bu televizyonun teknik çalışanları ve programcıları tarafından hazırlanan programlar ile devam etmişlerdir.42 1999'da Türkiye'de ilk sayısal yayını yapan Star TV, 11 Kasım 2003 tarihinde tamamen sayısal yayına geçmiştir.43
UEFA Şampiyonlar Ligini Türkiye'de, organizasyon kurulduktan beri (1993-1994 futbol sezonu) Star TV yayınlamıştır ve bu ligin yayın hakları 2015 yılına kadar Star TV'ye aitti.44 Ayrıca bu turnuva ile özdeşleşen bir televizyon kanalı olmuştur. 1991-2002 yılları arasında sinema filmlerini "Parliament Cinema Club" sponsorluğu adı altında yayınlamış, 17 Ocak 2002 tarihinde Star TV adını alması ve logosunu değiştirmesi45 sonrasında reklam ortaklığı da bitmiştir.46
14 Şubat 2004 tarihinde Uzan Holding'e ait tüm şirketlere TMSF'nin el koymasıyla kısa bir süre devletin eline, 26 Eylül 2005'te düzenlenen bir ihaleyle de 306,5 milyon Amerikan doları karşılığında Doğan Yayın Holding bünyesine geçmiştir.47 Doğan Yayın Holding kanalı satın aldıktan sonra yine kendi kanalı olan Kanal D'den bazı yerli dizi ve programları Star TV'ye transfer etmiştir. İlk olarak Kanal D'nin en çok izlenen dizilerinden Sihirli Annem, 2006 yılında Star TV'ye transfer edilmiştir. Bu olay Doğan Yayın Holding'in iki kanalı arasındaki ilk "in house" transferi olarak Türk televizyon tarihine geçmiştir.48
1 Mart 2006 tarihinde Avrupadaki Türkler'e yönelik yayın yapan EuroStar açılmıştır.
26 Mayıs 2009'da 20. yaşını kutlayan Star TV, 2009'un Eylül ayında Türk televizyon kanalları arasında ilk "Web TV" uygulamasını başlatarak, güncel içeriklerle izleyicilerinin videolar izlemelerini sağlamaktadır. Aynı zamanda "Video Arşiv" sitesini hayata geçiren "ilk televizyon kanalı" olmuştur. "Video Arşiv" sitesinin en önemli özelliği ise herkese kendine özel bir arşiv oluşturma olanağı sunması ve herkesin etikete veya tarihe göre geçmiş programlara ulaşabilme fırsatı yakalayabilmesidir. Mayıs 2010'da jenerikleri ve grafikleri özelleştirilmiştir.
Star Haber'i hafta içi Uğur Dündar, hafta sonları da Nazlı Çelik sunmuştur. Arena programını her pazartesi gecesi Uğur Dündar sunmuştur. Spor Müdürü, kanalda aynı zamanda spor spikeri olarak UEFA Şampiyonlar Ligi maçlarını da sunan Ertem Şener olmuştur. Kanalın diğer futbol maçlarını ise Sabri Ugan ve Spor İstibarat Şefi Uğur Önver anlatmıştır.
Star TV'yi bünyesinde bulunduran Işıl Televizyon Yayıncılık A.Ş.'nin yüzde 99,99 hissesini yapılan anlaşmalar sonucu 327 milyon dolar karşılığı 17 Ekim 2011 tarihinde Doğuş Yayın Grubuna satmıştır.49505152
Kanalın Doğuş Yayın Grubuna satılmasıyla Uğur Dündar Star Ana Haber'i bıraktı.53 19 Ekim 2011'den beri Star Ana Haber'i hafta içi Nazlı Çelik sunmaktadır. Hafta sonu haberlerini ise 21 Kasım 2011'den itibaren Seda Öğretir sunmaya başlamıştır.
Doğuş Yayın Grubuna geçtikten sonra yayın içeriğini değiştiren Star TV, yayınladığı programları da değiştirdi. Diğer ulusal kanalların yayın politikasının dışında yayın yapmayı planlayan Star TV, ABC'nin Türkiye sürümü olmayı hedeflediklerini açıkladı. Sabah kuşağında Melek Baykal'ın sunacağı bir sabah kuşağı programı Melek ve Üstün Dökmen'in hazırlayıp sunacağı Küçük Şeyler'i eklemeye karar verdi. Uzan Grubu döneminde ve daha sonra bir dönem Doğan Yayın Holding döneminde de yayınlanmış olan "Pazar Gecesi Sineması" programını geri getirdi. Bununla beraber bir de çizgi film severler için çeşitli animasyon filmlerin yayınlandığı "Düşler Sineması Kuşağını" yayına koydu. Bazı dizileri yayından kaldırdı, bazı yeni diziler ekledi. Muhteşem Yüzyıl adlı diziyi TVen'e transfer olacağı ama TVen'i rafa kaldırdığı için yönetim diziyi Star TV'ye transfer etti.
Star TV yönetimi kanalın kuruluşundan bu yana kanalla bütünleşmiş Star TV logosunu değiştirmeye karar verdi.54 Kırmızı "S" harfi üzerine beyaz yıldız şeklindeki logonun yerine ortası boş olan yıldız şeklinde renkli bir logo kullanılmaya başlandı.55 31 Aralık 2011'de saat 19.00'da yeni logonun yanı sıra yeni reklam jenerikleri, program fragmanları kullanılmaya başlandı. Kanalın görsel kimliği bu şekilde tamamen değişmiş, Doğuş Yayın Grubu tarafından yeniden yaratılmış oldu; diğer Doğuş Yayın Grubu kanallarında olduğu gibi kanal logosu ekranın sol üst köşesinden sağ üst köşesine taşındı.56 Daha sonradan logonun ortasındaki yıldız şeklindeki boşluğa beyaz bir yıldız eklendi. 3 Eylül 2012'de ise kanalın logosunda yer alan "Star" yazısı kaldırıldı ve logonun içerisindeki beyaz yıldız biraz daha küçültüldü ve "Star" yazısı buraya eklendi.
Star TV 2012-2013 yayın dönemi için Acun Ilıcalı ile 3 programda anlaşmaya varmıştır.57 Ayrıca Celal Pir ve Jülide Ateş'in yerine sabah haberlerini sunması için Seda Akgülle anlaştı.58 Celal Pir ise Seda Öğretir'in yerine hafta sonu haberlerini sunmaktadır.59
Star TV, 4 Temmuz 2013'ten itibaren 16:9 geniş ekran formatına geçmiştir.6061
Star TV 21 Nisan 2017 tarihinden itibaren kabartmalı logo kullanmaya başlamıştır.
Star TV, 9 Ocak 2019 tarihinde yayınladığı Kaçma Birader adlı filmdeki karakol sahnesindeki Anıtkabir ve Atatürk repliklerinin makaslandığı iddiasıyla gündeme gelmiştir.62
Bu iddialara yanıt olarak Star TV, kanalın resmî Instagram hesabından yaptığı açıklamada, "Bu sahnenin yer almamasının nedeni Atatürk adının silinmesi değil, tam aksine Büyük kurtarıcının hatırasına duyulan derin saygıdır. Star TV, büyük önderimiz Mustafa Kemal Atatürk'ün manevi hatırasını korumak adına, söz konusu telefon şakası sahnesini yayınlamama kararı almıştır" denilmiştir.63 Bu açıklama da insanlar tarafından yetersiz bulunmuş ve ayrıca bir tartışmaya sebep olmuştur.64
Star TV HD, 21 Mayıs 2009'da kurulan, Star TV'nin yüksek çözünürlüklü kanalıdır.
Türkiye'deki başlıca kanallar arasında ve D-Smart bünyesindeki Kanal D'den sonra HD yayına başlayan ikinci kanaldır.
2005 yılında Doğan Grubu'nun Star TV'yi TMSF'den satın almasının ardından SD yayın yapmaya devam eden kanal, bir süre önce Murat Saygı'nın kanalın başına geçmesiyle HD yayın hazırlıklarına başladı ve 21 Mayıs 2009'da D-Smart platformunda Star TV HD adıyla yayına başladı. 31 Aralık 2011'e kadar Star TV HD logosu kullanıldı. Daha sonra logodan bağımsız sol üst köşeye HD yazısı kondu. 2015 yılının başlarında HD logosu minimalize edildi.
3 Ocak 2014 tarihinden itibaren Digiturk platformu 27. ve 327. kanallarda yayına başlamıştır. Ardından 24 Ocak 2014 tarihinde de KabloTV platformunda 11. kanalda yayına başlamıştır. Böylece kanal D-Smart haricinde ilk defa başka bir platformda yayına başlamıştır. Ayrıca 18 Eylül 2014 uydu geçişlerinden kısa bir süre sonra tivibu'ya 315. kanala eklenmiştir. Ayrıca Star TV HD, Türksat 4A uydusundan 1 Ekim 2014'e kadar şifresiz izlenebilmiştir fakat 1 Ekim 2014'te tekrar şifreli yayına geçmiştir. 2 Kasım 2014'te Doğuş Yayın Grubu'nun tek taraflı aldığı kararla KabloTV'de 11. kanaldaki Star TV HD yayını sonlandırılmış daha sonradan 11 Kasım 2015'te tekrar eklenmiştir.65 10 Kasım 2015 tarihinde tekrar Türksat 4A'da şifresiz ve ücretsiz olmuştur.66 Star TV HD Turkcell TV+ 23. kanal, tivibu 318. kanal, D-Smart 24. kanal, KabloTV
Star TV, 1 Mart 2016 tarihinde HD logosunu kaldırmıştır.
EuroStar, 1 Mart 2006'da Star TV'nin Avrupadaki Türkler'e yönelik yayın yapması amacıyla kuruldu. Haber, yerli filmler, Star TV'nin dizileri, müzik ve magazin programları, yarışmalar ile yayın akışını sürdürmektedir. Türksat 4A uydusu 11916 V 30000 3/4 frekansından ve D-Smart 293. kanaldan izlenebilmektedir.
Star TV ile beraber 4 Temmuz 2013'te 16:9 geniş ekran yayına geçmiştir. 1 Mart 2016 tarihinde HD yayına geçmiş, 30 Haziran 2016 tarihinde HD yayını sonlanmıştır.
Dosya:Star1 Logo.JPG|1 Mart 1990 - 10 Haziran 1992 tarihleri arasında kullandığı logosu. Dosya:Interstar Logo.JPG|1992 - 16 Ocak 2002 tarihleri arasında kullandığı logosu. Dosya:Star TV logo 2002.png|17 Ocak 2002 - 1 Mayıs 2009 tarihleri arasında kullandığı logosu. Dosya:Star TV logosu (2009-2012).png|1 Mayıs 2009 - 31 Aralık 2011 tarihleri arasında kullandığı logosu. Dosya:StarTV.svg|31 Aralık 2011 tarihinden itibaren kullandığı logosu.
Star Haber, 1 Mart 1989'dan beri sunulan Ana Haber bültenidir. Türkiye'nin ilk özel televizyon kanalı olan Star TV'nin haber programıdır. Çeşitleri Ana Haber (hafta içi her akşam), Hafta Sonu Haberleri (hafta sonu her akşam), Yaz Haberleri (yaz mevsiminde her sabah), Gün Ortası Haberleri (her gün her öğlen), Bugün (yaz mevsimi hariç her sabah), Gece Haber (her gece geç saatte) ve Spor'dur (Ana Haber & Hafta Sonu Haberlerinden hemen sonra). Bir dönem Teleon TV, Star 2 ve Star Max kanallarında da yayınlanmıştır. Bugüne kadar Ali Kırca, Hamit Özsaraç, Rana Elik, Orhan Şengürbüz, Gülgün Feyman, Erhan Ertürk, Reha Muhtar, Türkan Varol, Erdoğan Aktaş, Uğur Dündar ve pek çok kişi sunuculuk yapmıştır. Günümüzde Nazlı Çelik ana haber sunuculuğundadır. Sunucular döneme göre ara ara değişmektedir.
Orijinal kaynak: star tv. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.
Ümit Aktan, Spikeriz diye... kitabındaki yazısı ↩
Orhan Uğuroğlu özel arşivindeki resmî belgeler ↩
TV'de 7 GONG dergisi ↩
Nedim Şener, Uzanlar: Bir Korku İmparatorluğu kitabındaki yazısı ↩
Ne Demek sitesindeki bilgiler kullanıcılar vasıtasıyla veya otomatik oluşturulmuştur. Buradaki bilgilerin doğru olduğu garanti edilmez. Düzeltilmesi gereken bilgi olduğunu düşünüyorsanız bizimle iletişime geçiniz. Her türlü görüş, destek ve önerileriniz için iletisim@nedemek.page