sql ne demek?

SQL (Structured Query Language), veritabanlarını yönetmek için kullanılan bir standart dildir. Veritabanlarından veri alma, veri ekleme, veri güncelleme ve veri silme gibi işlemleri gerçekleştirmek için kullanılır. Pratik olarak tüm ilişkisel veritabanı yönetim sistemleri (RDBMS) tarafından desteklenir.

SQL'in temel bileşenleri ve işlevleri şunlardır:

1. Veritabanı Nesneleri:

  • Tablolar (Tables): Verilerin organize edildiği temel yapıdır. Satırlardan (rows) ve sütunlardan (columns) oluşur. Satırlar kayıtları (records) veya tüpleri (tuples) temsil ederken, sütunlar alanları (fields) veya nitelikleri (attributes) temsil eder.
  • Sütunlar (Columns) / Alanlar (Fields): Tablodaki her bir veri parçasını temsil eder. Her sütunun bir veri tipi (örneğin, INTEGER, VARCHAR, DATE) vardır.
  • Satırlar (Rows) / Kayıtlar (Records): Tablodaki her bir veri kaydını temsil eder.
  • Görünümler (Views): Tablolardan türetilmiş sanal tablolardır. Veritabanının bir bölümünü veya birden fazla tablonun birleştirilmiş görünümünü sunarlar.
  • Diziler (Indexes): Veritabanındaki verilerin hızlı bir şekilde aranmasını sağlayan veri yapılarıdır.
  • Depolama Prosedürleri (Stored Procedures): Veritabanında saklanan ve belirli bir görevi yerine getiren önceden yazılmış SQL komutları kümesidir.
  • Fonksiyonlar (Functions): Belirli bir hesaplama veya işlem yapan SQL komutlarıdır. Tek bir değer döndürürler.
  • Tetikleyiciler (Triggers): Tablolardaki veri değişikliklerine (ekleme, silme, güncelleme) otomatik olarak yanıt veren SQL komutlarıdır.

2. Temel SQL Komutları:

  • SELECT: Verileri seçmek için kullanılır. WHERE cümlesi ile koşullar eklenebilir.
  • INSERT INTO: Tabloya yeni veri eklemek için kullanılır.
  • UPDATE: Tablodaki mevcut verileri güncellemek için kullanılır. WHERE cümlesi güncellenecek satırları belirlemek için kullanılır.
  • DELETE FROM: Tablodan verileri silmek için kullanılır. WHERE cümlesi silinecek satırları belirlemek için kullanılır.
  • CREATE TABLE: Yeni bir tablo oluşturmak için kullanılır.
  • ALTER TABLE: Mevcut bir tabloyu değiştirmek için kullanılır (örneğin, sütun eklemek veya silmek).
  • DROP TABLE: Mevcut bir tabloyu silmek için kullanılır.
  • JOIN: Birden fazla tablodan veri seçmek için kullanılır (INNER JOIN, LEFT JOIN, RIGHT JOIN, FULL OUTER JOIN).
  • WHERE: SELECT, UPDATE ve DELETE komutlarında koşul belirlemek için kullanılır.
  • ORDER BY: Sonuçları belirli bir sütuna göre sıralamak için kullanılır.
  • GROUP BY: Verileri gruplandırmak için kullanılır. HAVING cümlesi ile gruplara koşul eklenebilir.
  • LIMIT (veya TOP): Sonuç sayısını sınırlamak için kullanılır.

3. Veri Tipleri:

INTEGER, FLOAT, DOUBLE, VARCHAR, CHAR, DATE, BOOLEAN, gibi verilerin türlerini belirten tiplerdir. Her veritabanı sisteminde bu tiplerin tam isimleri ve özellikleri biraz farklılık gösterebilir.

4. SQL'in Avantajları:

  • Standartlaştırılmış bir dil olduğu için farklı veritabanı sistemlerinde kullanılabilir.
  • Güçlü ve esnek bir dildir. Karmaşık sorgular yazmayı sağlar.
  • Veritabanı işlemlerini otomatikleştirmeye olanak tanır (Stored Procedures, Triggers).
  • Veri bütünlüğünü sağlamaya yardımcı olur.

5. SQL'in Dezavantajları:

  • Karmaşık sorgular yazmak zaman alabilir ve zor olabilir.
  • Performans sorunlarına yol açabilecek verimsiz sorgular yazmak mümkündür.
  • Güvenlik açıklarına karşı hassastır; SQL Injection gibi saldırılara karşı korunması gerekir.

SQL, veritabanı yönetimi için temel ve güçlü bir araçtır. Daha detaylı bilgi için spesifik bir SQL varyantına (MySQL, PostgreSQL, SQL Server, Oracle vb.) ait dokümantasyona bakabilirsiniz. Ayrıca online birçok eğitim kaynağı ve kurs mevcuttur.