somatostatin ne demek?
Somatostatin, hem bir nörotransmiter hem de bir hormondur. Vücutta çeşitli fizyolojik süreçleri düzenlemede rol oynar.
Üretim Yerleri:
- Hipotalamus: Beyinde üretilir ve hipofiz bezinden büyüme hormonu salgılanmasını inhibe eder.
- Pankreas: Delta hücreleri tarafından üretilir ve insülin ve glukagon salgılanmasını düzenler.
- Sindirim Sistemi: Mide ve bağırsaklarda üretilir, mide asidi salgısını ve gastrointestinal motiliteyi inhibe eder.
Fonksiyonları:
- Büyüme Hormonu İnhibisyonu: En bilinen etkisi, hipofiz bezinden Büyüme Hormonu (GH) salgılanmasını baskılamasıdır.
- Pankreas Hormonlarının Düzenlenmesi: İnsülin ve Glukagon salgılanmasını inhibe ederek kan şekerini düzenler.
- Gastrointestinal Sistem Üzerindeki Etkileri: Mide asidi, pepsin ve diğer sindirim enzimlerinin salgılanmasını azaltır. Ayrıca, bağırsak motilitesini yavaşlatır ve besin emilimini etkileyebilir.
- Nörotransmiter Rolü: Beyinde nörotransmiter olarak görev yapar ve çeşitli nöronal fonksiyonları etkiler.
Klinik Kullanımı:
- Akromegali Tedavisi: Aşırı Büyüme Hormonu üretimi sonucu oluşan akromegali hastalığında kullanılır.
- Nöroendokrin Tümörler: Bazı nöroendokrin tümörlerin (örneğin, karsinoid tümörler) tedavisinde semptomları hafifletmek için kullanılır.
- Kanama Kontrolü: Özofagus varis kanaması gibi durumlarda kanamayı kontrol altına almak için kullanılabilir.
Somatostatin Analogları:
Somatostatinin kısa etki süresi nedeniyle, daha uzun etkili analogları (örneğin, oktreotid ve lanreotid) geliştirilmiştir ve klinik uygulamada daha yaygın olarak kullanılırlar.