glukagon ne demek?

Glukagon

Glukagon, pankreasın alfa hücreleri tarafından üretilen bir hormondur. Temel görevi, kan şekerinin düşmesini engellemektir. Yani, hiperglisemiye karşı etki gösterir.

Glukagonun başlıca etkileri:

• Glikojenoliz: Karaciğerde depolanan glikojenin glikoza (şekere) parçalanmasını sağlayarak kan şekerini yükseltir. (https://www.nedemek.page/kavramlar/glikojenoliz)
• Glukoneogenez: Karaciğerde glikozun amino asitler ve yağ asitleri gibi kaynaklardan sentezlenmesini uyarır. (https://www.nedemek.page/kavramlar/glukoneogenez)
• Lipoliz: Yağ dokusunda depolanan trigliseritlerin yağ asitlerine ve gliserole parçalanmasını sağlayarak enerji üretimini destekler.
• İnsülin salgılanmasının inhibisyonu: İnsülinin etkisini azaltır. (https://www.nedemek.page/kavramlar/insülin)

Glukagonun salgılanmasını etkileyen faktörler:

• Kan şekeri seviyesi: Kan şekeri düştüğünde glukagon salgısı artar.
• Amino asitler: Özellikle arginin ve alanin gibi bazı amino asitler, glukagon salgısını uyarır.
• Egzersiz: Yoğun egzersiz sırasında glukagon salgısı artar.
• Stres: Stres durumlarında glukagon salgısı artabilir.

Glukagonun tıbbi kullanımları:

• Hipoglisemi tedavisi: Şiddetli hipoglisemi (kan şekeri düşüklüğü) durumlarında, özellikle bilinç kaybı olan hastalarda glukagon enjeksiyonu hayat kurtarıcı olabilir. (https://www.nedemek.page/kavramlar/hipoglisemi)
• Beta bloker zehirlenmesi: Bazı beta bloker zehirlenmelerinde glukagon, kalp fonksiyonlarını iyileştirmek için kullanılabilir.
• Radyolojide barsak hareketlerini yavaşlatmak: Sindirim sistemi görüntüleme işlemlerinde, barsak hareketlerini yavaşlatmak için kullanılabilir.

Glukagon yetersizliği veya fazlalığı:

• Glukagon yetersizliği: Nadir görülür. Genellikle pankreasın alfa hücrelerinin hasar görmesi sonucu ortaya çıkar ve hipoglisemiye yol açabilir.
• Glukagonoma: Pankreasın alfa hücrelerinden kaynaklanan bir tümördür. Aşırı glukagon üretimine neden olur ve diyabet, cilt döküntüleri ve kilo kaybı gibi belirtilerle kendini gösterebilir. (https://www.nedemek.page/kavramlar/diyabet)

Özetle, glukagon, kan şekerini düzenleyen ve vücudun enerji ihtiyacını karşılamaya yardımcı olan önemli bir hormondur.