siroz ne demek?

Siroz, karaciğerin kronik bir hastalığıdır. Karaciğer hücreleri hasar görüp ölür ve yerine skar dokusu oluşur. Bu skar dokusu karaciğerin normal işlevlerini yerine getirmesini engeller. Siroz çeşitli nedenlerden kaynaklanabilir ve ilerlemesi yıllarca sürebilir.

Sirozun Nedenleri:

• Alkol kullanımı: Alkolün aşırı ve uzun süreli tüketimi sirozun en yaygın nedenlerinden biridir.
• Hepatit virüsleri: Hepatit B, C ve D virüsleri karaciğer iltihabına (hepatit) neden olur ve zamanla siroza yol açabilir.
• Otoimmün hastalıklar: Vücudun kendi karaciğer hücrelerine saldırdığı otoimmün hastalıklar siroza neden olabilir.
• Kolestaz: Safra akışının engellenmesi sonucu oluşan kolestaz da siroza yol açabilir.
• Kalp yetmezliği: Kalp yetmezliği karaciğerde sıvı birikmesine neden olabilir ve zamanla siroza yol açabilir.
• Genetik bozukluklar: Bazı genetik bozukluklar karaciğerin normal işleyişini etkileyerek siroza yol açabilir (örneğin, hemokromatozis, Wilson hastalığı).
• Yağlı karaciğer hastalığı (NAFLD): Obezite ve diyabet gibi metabolik sendrom bileşenleri ile ilişkilidir. Alkol kullanımıyla alakasız yağlanma, karaciğer hasarına ve siroza yol açabilir.
• Diğer nedenler: Bazı ilaçlar, toksinler ve diğer tıbbi durumlar da siroza katkıda bulunabilir.

Siroz Belirtileri:

Siroz genellikle yıllarca belirti vermeden ilerleyebilir. Belirtiler ortaya çıktığında genellikle şunlardır:

• Yorgunluk: Sürekli yorgunluk ve halsizlik
• İştahsızlık: Yemek yeme isteğinin azalması
• Bulantı ve kusma: Sık sık mide bulantısı ve kusma
• Karın şişliği (asit): Karında sıvı birikmesi (asit)
• Sarılık: Gözlerin ve derinin sararması
• Kaşıntı: Şiddetli kaşıntı
• Kolay morarma: Ciltte kolayca morarma
• Koyu renkli idrar: İdrarın koyu renkli olması
• Açık renkli dışkı: Dışkının açık renkli olması
• Bacaklarda ve ayaklarda şişme: Ödem
• Zihin karışıklığı (hepatik ensefalopati): Karaciğer yetmezliği nedeniyle oluşan beyin fonksiyon bozukluğu

Siroz Teşhisi:

Siroz teşhisi için doktorunuz fiziksel muayene, kan testleri (karaciğer enzimleri, bilirubin seviyeleri), görüntüleme teknikleri (ultrason, BT, MR) ve karaciğer biyopsisi gibi yöntemleri kullanabilir.

Siroz Tedavisi:

Siroz için özel bir tedavi yoktur, ancak hastalığın ilerlemesini yavaşlatmak ve komplikasyonları önlemek için çeşitli tedavi yöntemleri uygulanır. Bunlar şunları içerebilir:

• Alkolü bırakmak: Alkol kullanımı nedeniyle sirozu olan kişilerde en önemli adım alkolü tamamen bırakmaktır.
• İlaç tedavisi: Viral hepatit, otoimmün hastalıklar ve diğer nedenler için ilaç tedavisi verilebilir.
• Diyet ve yaşam tarzı değişiklikleri: Sağlıklı bir diyet, düzenli egzersiz ve sağlıklı bir kilo hedeflenmelidir.
• Komplikasyonların tedavisi: Asit, hepatik ensefalopati ve diğer komplikasyonların tedavisi gerekli olabilir.
• Karaciğer nakli: Siroz ilerlemiş ve diğer tedavi yöntemleri yetersiz kalmışsa karaciğer nakli gerekebilir.

Sonuç:

Siroz ciddi bir karaciğer hastalığıdır, ancak erken teşhis ve tedavi ile ilerlemesi yavaşlatılabilir ve komplikasyonlar önlenebilir. Alkol kullanımını azaltmak, sağlıklı bir yaşam tarzı benimsemek ve düzenli tıbbi kontrol önemlidir. Herhangi bir belirti yaşayan kişilerin mutlaka bir doktora başvurması gerekmektedir.