sekresyon ne demek?

Sekresyon, bir hücre, bez veya organ tarafından madde üretme ve salma işlemidir. Bu salgılanan maddeler, vücutta çeşitli işlevleri yerine getirmek üzere tasarlanmıştır ve türlerine ve üretildikleri yere göre değişkenlik gösterir. Sekresyon, aktif bir süreçtir ve enerji gerektirir.

Sekresyonları birkaç kategoriye ayırabiliriz:

1. Salgı Tipine Göre:

  • Ekzokrin Sekresyon: Bu, bir kanala veya vücut yüzeyine salgılanan maddeleri ifade eder. Örnekler arasında tükürük bezlerinin tükürük salgılaması, ter bezlerinin ter salgılaması ve pankreasın sindirim enzimlerini salgılaması bulunur. Ekzokrin sekresyonun birkaç alt tipi vardır:

    • Merokrin: Salgı, hücre zarından veziküller aracılığıyla salınır ve hücreye zarar vermez (örneğin, tükürük).
    • Apokrin: Salgı, hücrenin bir kısmıyla birlikte salınır (örneğin, koltuk altı ter bezleri).
    • Holokrin: Salgı, tüm hücrenin parçalanmasıyla birlikte salınır (örneğin, yağ bezleri).
  • Endokrin Sekresyon: Bu, kan dolaşımına doğrudan salgılanan maddeleri ifade eder. Hormonal salgılar buna örnektir; hipofiz bezi, tiroid bezi ve adrenal bezler gibi endokrin bezler tarafından üretilen hormonlar, kan dolaşımına salınıp hedef organlara ulaşarak çeşitli vücut fonksiyonlarını düzenler.

2. Salgı Üreten Hücre veya Bez Tipine Göre:

  • Bezler: Özellikle salgı üretmek için farklılaşmış hücre gruplarıdır. Ekzokrin ve endokrin bezler olarak sınıflandırılırlar.
  • Bireysel Hücreler: Bazı hücreler, salgı üretimini ve salgılamasını yaparlar; örneğin, mide duvarındaki parietal hücreler hidroklorik asit salgılar.

Sekresyonların İşlevleri:

Sekresyonlar vücutta çok çeşitli işlevleri yerine getirir:

  • Sindirim: Pankreas, mide ve bağırsaklar tarafından salgılanan enzimler, besinlerin sindirilmesinde rol oynar.
  • Koruma: Ter bezleri tarafından salgılanan ter, vücut ısısını düzenler ve zararlı mikroorganizmalara karşı koruma sağlar. Mukoza zarları tarafından salgılanan mukus, koruyucu bir bariyer oluşturur.
  • Üreme: Üreme sistemi tarafından salgılanan hormonlar ve sıvılar, üreme sürecine katkıda bulunur.
  • İletişim: Hormonlar, vücuttaki farklı hücreler ve organlar arasında iletişim kurmada önemli bir rol oynar.
  • Atık Ürünlerin Elde Edilmesi: Böbrekler tarafından üretilen idrar, vücuttan atık ürünleri uzaklaştırır.

Sekresyonun düzenlenmesi, hormonal ve sinirsel mekanizmaların karmaşık etkileşimleri yoluyla gerçekleşir. Bu düzenleme, vücudun ihtiyaçlarına göre salgı miktarının ve bileşiminin kontrol edilmesini sağlar. Sekresyon süreçlerindeki bozukluklar, çeşitli hastalıklara yol açabilir.