psikanaliz ne demek?

Psikanaliz

Psikanaliz, 19. yüzyılın sonlarında Sigmund Freud tarafından geliştirilmiş bir psikoterapi ve kişilik teorisidir. İnsan zihninin bilinçdışı süreçlerini, motivasyonlarını ve çatışmalarını anlamaya odaklanır. Psikanaliz, bireylerin geçmiş deneyimlerinin ve özellikle çocukluk döneminde yaşananların şu anki davranışlarını ve duygularını nasıl etkilediğini araştırır.

Temel Kavramlar:

• Bilinçdışı: Zihnin farkında olmadığımız, bastırılmış düşünce, duygu ve arzuların bulunduğu bölgesi. Psikanalize göre, bilinçdışı, davranışlarımızı büyük ölçüde etkiler.
• Ego: Kişiliğin gerçeklik ilkesine göre çalışan, bilinçli ve bilinçdışı arasında arabuluculuk yapan bölümü. İd'in (ilkel dürtüler) taleplerini ve süperego'nun (ahlaki değerler) taleplerini dengelemeye çalışır.
• İd: Kişiliğin en ilkel, dürtüsel ve bilinçdışı bölümü. Haz ilkesine göre çalışır ve anında tatmin arar.
• Süperego: Kişiliğin ahlaki değerleri, vicdanı ve toplumsal kuralları temsil eden bölümü. İd'in dürtülerini bastırmaya ve ego'yu ideal davranışlara yöneltmeye çalışır.
• Savunma Mekanizmaları: Ego'nun kaygı ve çatışmayla başa çıkmak için kullandığı bilinçdışı stratejiler. Bastırma, yansıtma, yüceltme ve rasyonalizasyon gibi çeşitli savunma mekanizmaları vardır.
• Cinsel Gelişim Evreleri: Freud'a göre, çocukluk döneminde yaşanan ve kişiliğin gelişimini etkileyen oral, anal, fallik, latent ve genital evreler.

Psikanalitik Terapinin Amaçları:

• Bilinçdışı çatışmaları ve motivasyonları bilinç düzeyine çıkarmak.
• Savunma mekanizmalarını anlamak ve daha uyumlu başa çıkma stratejileri geliştirmek.
• Geçmiş deneyimlerin şu anki davranışlar üzerindeki etkisini fark etmek.
• Daha bütünleşmiş ve işlevsel bir kişilik geliştirmek.

Psikanalitik Teknikler:

• Serbest Çağrışım: Hastanın aklına gelen her şeyi sansürlemeden söylemesi.
• Rüya Analizi: Rüyaların bilinçdışının sembolik ifadeleri olduğunu varsayarak rüyaların yorumlanması.
• Transferans: Hastanın analiste karşı geliştirdiği, geçmiş ilişkilerindeki duygu ve davranış kalıplarının yansıtılması.
• Yorumlama: Analistin hastanın serbest çağrışımlarını, rüyalarını ve transferansını yorumlayarak bilinçdışı anlamları ortaya çıkarması.

Psikanaliz, uzun süreli ve yoğun bir terapi sürecidir. Günümüzde, daha kısa süreli ve odaklı psikanalitik terapi yaklaşımları da bulunmaktadır.