protagonist ne demek?

Protagonist (Yunanca πρωταγωνιστής, protagonistés, Ana- veya ilk - hareket eden, πρώτος, prótos ilk ve άγω, ágo "harekete geçiyorum, hareket ediyorum, yönetiyorum" kelimelerinden türemiştir), birinci şahıs ya da eksen karakter olarak da bilinir. Hikâyenin ana kahramanıdır. Hikâyeye yön verecek önemli kararları alır, en çok engelle karşılan karakterdir ve hikâyeyi ileriye doğru hareket ettirir. Bir hikâyenin içinde altplan varsa ya da anlatı birden fazla her hikâyeden oluşuyorsa her hikâyenin kendi protagonisti olabilir.¹

Protagonist, izleyicinin ya da okuyucunun hikâyesini en yakından takip ettiği karakterdir ve karşısında antagonist karakter olur. Antagonist, engeller yaratır, protagonisti test etmek için çatışmalar üretir, olayları karmaşıklaştırır. Protagonistin karakterinin güçlü ve zayıf yanlarının ortaya çıkmasını sağlar.

Protagonist için verilebilecek güzel örneklerden birisi, Tayyib Sâlih'in Mevsimu'l-Hicre ile'ş-Şemâl adlı romanındaki Mustafa Said isimli Sudanlı karakterdir².

Kökeni

Yunan tragedyasinda ilk, ana rolü canlandıran kişiye verilen isimdir. İkinci ve üçüncü rol anlamında kullanılan terimler ise Deuteragonist ve Tritagonisttir.

Günümüzde „Protagonist“ denilince, edebiyat ve filmlerdeki başrol oyuncusu; bir romanın, anlatının veya diğer bir edebî ya da filmsel yapıtın kahramanı anlaşılır. Yani çok genel anlamıyla protagonist, bir olay ya da olaylar dizisinin ana icracısı olarak tanımlanabilir. Protagonistin, yapıtın başlığındaki figürle birebir aynı olması gerekli olmasa da pratikte bu, sık karşılaşılan bir durumdur.

Bir protagonistin karşı oyuncusu da Antagonist (Yunancı: ανταγωνιστής, antagonistís kelime anlamıyla "-e karşı hareket eden") olarak adlandırılır.