prokaryot ne demek?

Prokaryotlar

Prokaryotlar, hücre'leri zarla çevrili bir çekirdek ve diğer zarlı organel'leri içermeyen canlı organizmalardır. "Prokaryot" terimi, Yunanca "pro" (önce) ve "karyon" (çekirdek) kelimelerinden türetilmiştir; yani "çekirdekten önce" anlamına gelir. Bu, ökaryotların (zarla çevrili çekirdekleri olan canlılar) evriminde prokaryotların daha önce ortaya çıktığına işaret eder.

Temel Özellikleri:

• Çekirdek Yokluğu: En belirgin özellikleri, kalıtsal materyallerinin (DNA) bir zarla çevrili çekirdek içinde bulunmamasıdır. Bunun yerine, DNA sitoplazma içinde, nükleoid adı verilen belirli bir bölgede yoğunlaşmıştır.

• Zarlı Organel Yokluğu: Prokaryot hücrelerde mitokondri, endoplazmik%20retikulum, golgi%20aygıtı gibi zarla çevrili organeller bulunmaz.

• Küçük Boyut: Genellikle ökaryot hücrelerden daha küçüktürler (0.1-5 μm çapında).

• Hücre Duvarı: Çoğu prokaryot hücresinin etrafında hücre%20duvarı bulunur. Bu duvar, hücreye şekil verir ve dış ortamdan korur. Bakterilerde hücre duvarı peptidoglikan içerirken, arkelerde farklı kimyasal bileşimlere sahip olabilir.

• Ribozomlar: Protein sentezi için gerekli olan ribozom'lara sahiptirler, ancak ribozomları ökaryotlardakinden daha küçüktür.

• Plazmidler: Bazı prokaryotlarda, kromozomal DNA'ya ek olarak, plazmid adı verilen küçük, dairesel DNA molekülleri de bulunur. Plazmidler genellikle antibiyotik direnci gibi ek genler taşır ve hücreler arasında aktarılabilir.

Prokaryotların Sınıflandırılması:

Prokaryotlar iki ana alana ayrılır:

• Bakteriler (Bacteria): Çok çeşitli metabolik özelliklere ve habitatlara sahip geniş bir prokaryot grubudur. Hastalıklara neden olabildikleri gibi (patojenler), birçok bakteri türü de doğada önemli rollere sahiptir (örneğin, besin döngüsü).

• Arkeler (Archaea): İlk başta bakterilere benzer olarak kabul edildiler, ancak daha sonra genetik ve biyokimyasal olarak farklı oldukları anlaşıldı. Arkeler, aşırı ortamlarda (yüksek sıcaklık, yüksek tuzluluk, düşük pH) yaşama yetenekleriyle bilinirler.

Üreme:

Prokaryotlar genellikle eşeysiz%20üreme yoluyla, özellikle binary%20fission (ikiye bölünme) yoluyla ürerler. Bu süreçte, hücre DNA'sını kopyalar ve ardından iki özdeş hücreye bölünür. Genetik çeşitlilik, mutasyon ve genetik%20aktarımı yoluyla sağlanır.