prolaktin ne demek?

Prolaktin (PRL), hipofiz bezinin ön lobundan salgılanan bir hormondur. Başlıca görevi meme dokusunun gelişimi ve süt üretimini (laktasyon) düzenlemek olsa da, vücutta birçok farklı işlevde rol oynar.

Başlıca İşlevleri:

• Süt üretimi (Laktogenesis): Hamilelik ve doğum sonrası, prolaktin seviyelerinde artış meme dokusunun büyümesini ve süt üretimini uyarır. Emzirme, prolaktin salgılanmasını daha da artırarak süt üretimini devam ettirir.

• Bağışıklık sistemi düzenlemesi: Prolaktin, bağışıklık hücrelerinin aktivitesini düzenleyerek immün yanıtları etkiler. Hem bağışıklık sistemini baskılayıcı hem de uyarıcı etkileri olduğu gösterilmiştir.

• Üreme sistemi fonksiyonları: Kadınlarda, adet döngüsünü düzenlemeye ve yumurtlamayı etkilemeye yardımcı olur. Erkeklerde, testosteron üretimini etkileyebilir ve üreme fonksiyonlarında rol oynar.

• Beyin fonksiyonları: Prolaktin, uyku, ruh hali, kaygı ve stres gibi bazı beyin fonksiyonlarında rol oynayabilir.

• Büyüme ve gelişme: Vücutta büyüme ve gelişmeye katkıda bulunabileceği düşünülmektedir.

• Su ve elektrolit dengesi: Vücuttaki su ve elektrolit dengesinin düzenlenmesine katkıda bulunabileceği öne sürülmüştür.

Prolaktin Seviyelerinin Yükselmesi (Hiperprolaktinemi):

Yüksek prolaktin seviyeleri çeşitli nedenlerle oluşabilir:

• Prolaktinom: Hipofiz bezinde prolaktin üreten bir tümör.
• Hipofiz sapı lezyonları: Hipofiz bezinin beynin diğer bölgelerine bağlandığı sapta oluşan hasarlar.
• Hipotiroidi: Tiroid bezinin yetersiz çalışması.
• Böbrek yetmezliği: Böbreklerin yeterli şekilde çalışamaması.
• Bazı ilaçlar: Antidepresanlar, antipsikotikler, bazı mide ilaçları gibi bazı ilaçlar prolaktin seviyelerini yükseltebilir.
• Göğüs ucu uyarımı: Sık sık göğüs ucu uyarımı.
• Stres: Yüksek stres seviyeleri.

Hiperprolaktineminin Belirtileri:

• Galaktore: Memelerden süt gelmesi (hamilelik veya emzirme dönemi dışında).
• Adet düzensizlikleri veya amenore: Adet kanamalarının olmaması veya düzensiz olması.
• Kısırlık: Kadınlarda yumurtlama sorunlarına yol açabilir.
• Libido azalması: Hem kadınlarda hem de erkeklerde cinsel istekte azalma.
• Osteoporoz riskinin artması: Kemik yoğunluğunda azalma.

Prolaktin Seviyelerinin Düşüklüğü (Hipoprolaktinemi):

Prolaktin seviyelerinin düşük olması daha az yaygındır ve genellikle hipofiz bezinin hasar görmesi veya yetersiz çalışması ile ilişkilidir. Belirtileri genellikle süt üretiminde azalma veya yokluktur.

Teşhis:

Prolaktin seviyeleri kan testi ile ölçülür. Yüksek veya düşük prolaktin seviyelerinin nedenini belirlemek için ek testler yapılabilir (örneğin, beyin MR'ı).

Tedavi:

Tedavi, prolaktin seviyelerinin yükselme nedenine bağlıdır. Prolaktinom gibi bir tümör varsa, cerrahi müdahale veya radyoterapi gerekebilir. İlaç tedavisi de yüksek prolaktin seviyelerini düşürmek için kullanılabilir.

Önemli Not: Bu bilgi yalnızca genel bir bilgidir ve tıbbi tavsiye niteliğinde değildir. Prolaktin seviyeleri veya ilgili herhangi bir sağlık sorununuz hakkında endişeleriniz varsa, bir doktora danışmanız önemlidir.