pkos ne demek?

PKOS (PoliKistik Over Sendromu), kadınlarda yaygın görülen bir hormonal bozukluktur. Belirtileri ve şiddeti kişiden kişiye büyük farklılıklar gösterir. Temel olarak, yumurtalıklarda kist oluşumu (gerçekte küçük sıvı dolu kesecikler), düzensiz adet dönemleri ve hormon dengesizliği ile karakterizedir.

Ana belirtileri şunlardır:

  • Düzensiz adet dönemleri: Adet kanamaları seyrek, çok ağır, veya çok hafif olabilir ve adet döngüsü düzensizleşir. Bazı kadınlarda aylar hatta yıllarca adet olmayabilir.
  • Yumurtalık kistleri: Ultrasonografi ile tespit edilebilir. Bu kistler genellikle zararsızdır, ancak yumurtlamayı engelleyebilir.
  • Hormon dengesizliği: Androjen hormonlarının (erkeklik hormonu) yüksek seviyeleri, akne, aşırı tüylenme (hirsutizm), saç dökülmesi ve kilo alımına neden olabilir. İnsülin direnci de sıkça görülür.
  • Kısırlık: Yumurtlama sorunları nedeniyle gebe kalmada zorluk yaşanabilir.
  • Akne: Yüz, göğüs ve sırtta sivilceler olabilir.
  • Aşırı tüylenme (hirsutizm): Yüz, göğüs, karın ve bacaklarda aşırı kıllanma görülebilir.
  • Kilo alımı: Özellikle karın bölgesinde kilo artışı olabilir.
  • İnsülin direnci: Vücudun insüline yeterince cevap verememesi sonucu kan şekerinde artış meydana gelir. Bu durum tip 2 diyabet riskini artırır.
  • Uyku apnesi: Uyku sırasında solunumun durması veya yavaşlaması durumu.
  • Depresyon ve anksiyete: Hormon dengesizliğinin ruh hali üzerinde etkisi olabilir.

Teşhis:

PKOS teşhisi, fizik muayene, tıbbi geçmiş değerlendirmesi ve ultrasonografi ile yapılır. Kan testleri de hormon seviyelerini ve insülin direncini ölçmek için kullanılabilir. Kesin bir teşhis için belirli kriterler karşılanmalıdır, bunlar uzman doktorlar tarafından belirlenir.

Tedavi:

PKOS için kesin bir tedavi yoktur, ancak belirtileri yönetmek ve komplikasyon risklerini azaltmak için çeşitli tedavi seçenekleri mevcuttur:

  • Yaşam tarzı değişiklikleri: Sağlıklı beslenme, düzenli egzersiz ve kilo kontrolü, insülin direncini azaltmaya ve semptomları hafifletmeye yardımcı olabilir.
  • İlaçlar: Adet düzenini sağlamak, akne ve aşırı tüylenmeyi azaltmak, insülin direncini yönetmek ve kısırlığı tedavi etmek için ilaçlar kullanılabilir. Bunlar arasında doğum kontrol hapları, metformin (diyabet ilacı), anti-androgen ilaçlar ve fertilite ilaçları yer alabilir.
  • Cerrahi: Nadiren, yumurtalıkların ameliyatla küçültülmesi gerekebilir.

Önemli Not: Bu bilgiler genel bir bilgi niteliğindedir ve tıbbi tavsiye yerine geçmez. PKOS teşhisi ve tedavisi için mutlaka bir doktora danışmanız gerekmektedir. Doktorunuz, sizin özel durumunuza göre en uygun tedavi planını belirleyecektir.