paratiroid ne demek?

Paratiroid bezleri, boyunda tiroid bezinin arkasında bulunan küçük endokrin bezlerdir. Genellikle dört tane bulunurlar, ancak sayı ve yerleri kişiden kişiye değişebilir. Paratiroid bezlerinin temel görevi, vücuttaki kalsiyum seviyesini düzenlemektir. Bu görevi, paratiroid hormonu (PTH) salgılayarak gerçekleştirirler.

Paratiroid Hormonu (PTH): PTH, kandaki kalsiyum seviyesi düştüğünde salgılanır ve şu etkilere sahiptir:

• Kemiklerden Kalsiyum Salınımı: PTH, kemiklerdeki kalsiyumu kana geçirerek kan kalsiyum seviyesini yükseltir. Bu süreç uzun sürerse, kemik yoğunluğunda azalmaya neden olabilir.
• Böbreklerden Kalsiyum Geri Emilimi: PTH, böbreklerin idrarla atılan kalsiyumu geri emmesini sağlayarak kalsiyum kaybını önler ve kan kalsiyum seviyesini yükseltir.
• Bağırsaklardan Kalsiyum Emilimi: PTH, dolaylı olarak bağırsaklardan kalsiyum emilimini artırır. PTH, böbreklerde D vitamininin aktif formuna dönüşümünü uyarır. Aktif D vitamini, bağırsaklardan kalsiyum emilimini artırır.

Paratiroid Hastalıkları: Paratiroid bezlerinin aşırı veya yetersiz çalışması çeşitli sağlık sorunlarına yol açabilir:

• Hiperparatiroidizm (Aşırı Paratiroid Hormonu Üretimi): Bu durumda, paratiroid bezleri çok fazla PTH üretir ve kan kalsiyum seviyesi yükselir (https://www.nedemek.page/kavramlar/hiperparatiroidizm). Hiperparatiroidizm, kemiklerde zayıflama, böbrek taşları, yorgunluk, depresyon ve diğer sağlık sorunlarına neden olabilir.
• Hipoparatiroidizm (Yetersiz Paratiroid Hormonu Üretimi): Bu durumda, paratiroid bezleri yeterli PTH üretemez ve kan kalsiyum seviyesi düşer (https://www.nedemek.page/kavramlar/hipoparatiroidizm). Hipoparatiroidizm, kas krampları, uyuşma, karıncalanma, nöbetler ve diğer sağlık sorunlarına neden olabilir.

Teşhis ve Tedavi: Paratiroid hastalıklarının teşhisi, kan kalsiyum ve PTH seviyelerinin ölçülmesiyle yapılır. Gerekirse, ultrason, sintigrafi veya diğer görüntüleme yöntemleri de kullanılabilir. Tedavi, hastalığın nedenine ve şiddetine bağlı olarak değişir. Hiperparatiroidizmde, genellikle cerrahi olarak paratiroid bezlerinin bir kısmı veya tamamı çıkarılır. Hipoparatiroidizmde ise kalsiyum ve D vitamini takviyeleri kullanılır.

Özetle, paratiroid bezleri vücuttaki kalsiyum dengesini sağlamada kritik bir rol oynar. Paratiroid hastalıkları, kalsiyum seviyesini etkileyerek çeşitli sağlık sorunlarına neden olabilir.