otorizasyon ne demek?

Otorizasyon, genellikle bir sistem, hizmet veya kaynağa erişim izni veya yetkilendirme anlamına gelir. Temel olarak, otorizasyon, bir kullanıcının veya sistemin belirli bir eylemi gerçekleştirme hakkına sahip olup olmadığını belirleyen süreçtir. Otorizasyon genellikle kimlik doğrulama sonrası gelir, yani önce kimlik doğrulama yapılır (kullanıcının gerçekten o kişi olduğunun doğrulanması) ve ardından hangi kaynaklara veya işlemlere erişim izni olduğuna karar verilir.

Otorizasyonun yaygın kullanım alanları şunlardır:

1. Bilgi Teknolojileri ve Ağ Güvenliği: Kullanıcıların hangi dosyalara veya sistem bileşenlerine erişebileceğini kontrol eden yetkilendirme sistemlerinde kullanılır.

2. Finans ve Bankacılık: Kredi kartı işlemleri için otorizasyon gereklidir; bu, kişinin kartı kullanarak belirli bir ödemeyi onayladığını gösterir.

3. Sağlık Hizmetleri: Hasta bilgilerine erişim izni olan sağlık personelinin yetkilendirilmesi gibi hassas verilerin korunması açısından önemlidir.

4. E-ticaret: Müşterilerin sipariş verme, ödeme yapma ve iade işlemleri gibi eylemleri gerçekleştirmesi için gereken izinler belirlenir.

Otorizasyon sistemleri, belirli kurallar ve politikalar çerçevesinde çalışır ve genellikle roller, izinler veya ayrıcalıklar gibi konseptlere dayanır. Örneğin, bir çalışan bir şirketin bilgi sistemlerine "yönetici" olarak yetkilendirilmişse, diğer kullanıcılardan daha fazla erişim haklarına sahip olabilir.