obsesyon ne demek?

Obsesyon, tekrarlayan ve istilacı düşünceler, dürtüler veya imgeler şeklinde ortaya çıkan, kişinin kontrol edemediği ve rahatsızlık veren bir zihinsel durumdur. Bu düşünceler, dürtüler veya imgeler genellikle korkutucu, rahatsız edici veya uygunsuz olarak algılanır ve kişinin günlük yaşamına müdahale eder. Obsesyonlar genellikle kaygı ve sıkıntıya neden olur.

Obsesyonların bazı yaygın temaları şunlardır:

  • Kirlilik ve bulaşma: Mikroplar, hastalıklar veya kirletici maddelerle bulaşma korkusu. Bu, aşırı temizlik ve yıkama ritüellerine yol açabilir.
  • Şüphe ve kontrol: Kapıları kilitleyip kilitlemediği, ocağın kapalı olup olmadığı gibi şeylerden emin olamama ve bu konuda tekrar tekrar kontrol etme ihtiyacı.
  • Saldırganlık: Kendine veya başkalarına zarar verme dürtüsü veya düşünceleri.
  • Dinsel veya ahlaki obsesyonlar: Dinsel veya ahlaki kurallara uymama korkusu, günah işlediğine dair sürekli düşünceler.
  • Simetri ve düzen: Her şeyin mükemmel bir düzende olması gerektiği fikri.
  • Cinsel obsesyonlar: Uygunsuz veya rahatsız edici cinsel düşünceler.

Obsesyonlar ile kompulsiyonlar (zorlantılar) arasındaki fark önemlidir:

  • Obsesyonlar: İstemeden gelen, rahatsız edici düşünceler, imgeler veya dürtülerdir.
  • Kompulsiyonlar: Obsesyonların neden olduğu kaygıyı azaltmak için yapılan tekrarlayan davranışlar veya zihinsel eylemlerdir (örneğin, sürekli el yıkama, kontrol etme, dua etme).

Obsesyon ve kompulsiyonlar birlikte Obsesif Kompulsif Bozukluk (OKB) olarak adlandırılır. Ancak, obsesyonlar OKB'nin dışında da görülebilir ve farklı psikiyatrik bozuklukların bir belirtisi olabilir.

Obsesyonların şiddeti kişiden kişiye değişir. Bazı kişilerde hafif rahatsızlık verirken, bazılarında günlük yaşamı ciddi şekilde etkileyebilir ve işlevselliği bozabilir.

Obsesyonların tedavisi için genellikle bilişsel davranışçı terapi (BDT) ve/veya ilaç tedavisi kullanılır. BDT, kişinin obsesyonlarla başa çıkma becerilerini geliştirmesine ve kompulsiyonları azaltmasına yardımcı olur. İlaçlar, genellikle kaygıyı azaltmak için kullanılır.

Obsesyonları yaşıyorsanız ve günlük yaşamınızı etkiliyorsa, bir psikiyatri uzmanına veya psikologa danışmanız önemlidir. Erken teşhis ve tedavi, yaşam kalitenizi önemli ölçüde iyileştirebilir.