mukarnas ne demek?

Mukarnas Hakkında Bilgi

Mukarnas, İslam mimarisinde görülen, çoğunlukla cami, türbe ve saray gibi yapıların iç ve dış cephelerinde kullanılan, geometrik formların tekrarıyla oluşturulan, stalaktit görünümündeki dekoratif bir öğedir. Bir nevi üç boyutlu oyma tekniğidir.

Özellikleri:

• Geometrik Formlar: Genellikle küçük hücreler, nişler veya istiridye kabukları gibi geometrik şekillerin üst üste ve yan yana gelmesiyle oluşur. Bu formlar, matematiksel bir düzen içinde yerleştirilir.
• Gölgeler ve Işıklar: Mukarnasın karmaşık yapısı, ışığı farklı açılarda yansıtarak etkileyici gölge oyunları yaratır. Bu durum, mekana derinlik ve hareketlilik katar.
• Malzeme: Genellikle taş, tuğla, sıva veya ahşaptan yapılır.
• Kullanım Yerleri: Özellikle kubbe geçişlerinde, kemer içlerinde, eyvanlarda ve portallerde kullanılır. Tavanlarda da sıkça rastlanır.
• Sembolizm: Bazı yorumlara göre, mukarnas, evrenin sonsuzluğunu ve karmaşıklığını temsil eder.
• İslam Sanatı'nın önemli bir parçasıdır.

Tarihçe:

Mukarnasın kökenleri hakkında farklı görüşler bulunmaktadır. İran, Orta Asya ve Kuzey Afrika gibi farklı bölgelerde ortaya çıkmış olabileceği düşünülmektedir. Selçuklu ve Osmanlı dönemlerinde Anadolu'da da yaygın olarak kullanılmıştır. Özellikle Selçuklu Mimarisi'nde sıklıkla görülür.

Önemli Örnekler:

• İsfahan'daki Şah Camii (İran)
• Kurtuba Camii (İspanya)
• Alhambra Sarayı (İspanya)
• Divriği Ulu Camii ve Darüşşifası (Türkiye)
• Topkapı Sarayı (Türkiye)
• Süleymaniye Camii (Türkiye)

Mukarnas, İslam mimarisinin en dikkat çekici ve karmaşık dekoratif unsurlarından biridir. Gerek estetik görünümü, gerekse matematiksel ve sembolik anlamlarıyla önemli bir yere sahiptir.