mukabele ne demek?

Mukabale, karşılıklı sözleşme veya anlaşmayı ifade eden Arapça kökenli bir kelimedir. Farklı bağlamlarda farklı anlamlarda kullanılabilir:

Genel Anlamda:

• Karşılıklı Anlaşma: İki veya daha fazla taraf arasında varılan, karşılıklı hak ve yükümlülükleri içeren bir anlaşma. Bu, resmi bir sözleşme olmayabilir; günlük hayattaki sözlü anlaşmalar da mukabele kapsamına girer. Örneğin, arkadaşlarınızla sinemaya gitme planı bir tür mukabeledir.

• Sözleşme: Hukuki anlamda, taraflar arasında karşılıklı hak ve yükümlülükler yaratan, hukuken bağlayıcı bir belge. Alım satım sözleşmesi, kira sözleşmesi, iş sözleşmesi gibi birçok türü vardır. Bu anlamda, mukabele, resmi bir belge ve yasal yaptırımları içerir.

İslami Hukukta (Fıkıh):

İslami hukukta mukabele, özellikle ticari işlemlerde önemli bir yere sahiptir. İslam fıkhında, geçerli bir mukabele için bazı şartlar aranır:

• Rıza (İrade): Tarafların anlaşmaya serbest iradeleriyle varmış olmaları gerekir. Zorlama veya aldatma yoluyla yapılan mukabeleler geçersizdir.
• Ehliyet: Tarafların sözleşme yapmaya ehliyetli olmaları gerekir. Reşit olmak, akıl sağlığına sahip olmak gibi şartlar aranır.
• Meşru Nesne: Anlaşmanın konusu İslam hukukuna uygun olmalıdır. Faizli işlemler, haram malların ticareti gibi konuları içeren mukabeleler geçersizdir.
• Belirli Konu: Anlaşmanın konusu belirli ve net olmalıdır. Belirsiz veya muğlak konular geçersizliğe yol açabilir.
• Teslim Edilebilirlik: Anlaşmanın konusu teslim edilebilir olmalıdır. Hayali veya imkansız konular geçersizliğe yol açabilir.

Özetle:

Mukabale, genel anlamda karşılıklı bir anlaşma anlamına gelirken, hukuki ve özellikle İslami hukuk bağlamında daha kesin ve bağlayıcı bir sözleşmeyi ifade eder. Geçerli bir mukabele için belirli şartların yerine getirilmesi gerekir. Konuya ilişkin daha detaylı bilgi için hukuk uzmanlarına danışılması önerilir.