mitomani ne demek?
Mitomani, patolojik yalan söyleme eğilimidir. Yani, kişi gerçekleri çarpıtarak veya tamamen uydurarak sürekli ve bilinçli olarak yalan söyler. Bu yalanlar, kişiye bir kazanç sağlamak amacıyla söylenmeyebilir; hatta yalan söylemenin kendisinin bir amaç haline geldiği durumlar da söz konusudur. Mitomani, bir kişilik bozukluğu olarak kabul edilmese de, diğer kişilik bozuklukları veya ruhsal hastalıklarla birlikte görülebilir.
Mitomaninin belirtileri şunlardır:
- Sürekli ve abartılı yalan söyleme: Kişi, günlük yaşamında küçük yalanlardan büyük ve karmaşık hikayelere kadar her türlü yalanı söyleyebilir. Bu yalanlar, kişinin sosyal statüsünü yükseltmek, dikkat çekmek veya empati kazanmak gibi açık bir amacı olmayabilir.
- Gerçekle kurgu arasında ayrım yapmada güçlük: Kişi, kendi uydurduğu hikayelere o kadar çok inanır ki, bunları gerçekmiş gibi anlatır ve savunur.
- Yalanın farkında olmamak veya yalanı önemsememek: Bazı mitomanlar yalan söylediklerinin farkında olmayabilirler veya yalan söylemenin olumsuz sonuçlarını düşünmezler.
- Kendi uydurduğu hikayelerine sıkıca bağlı kalmak: Kişi, hikayesindeki tutarsızlıklar ortaya çıksa bile, onları savunmaya ve ısrar etmeye devam eder.
- Sosyal ilişkilerde sorunlar: Sürekli yalan söyleme, kişilerin güvenini kaybetmesine ve sosyal ilişkilerinin bozulmasına neden olur.
Mitomani ile ilgili önemli noktalar:
- Tanı koyma zorluğu: Mitomani için kesin bir tanı ölçütü yoktur ve genellikle diğer psikiyatrik rahatsızlıklarla birlikte gözlemlenir. Tanı, kişinin davranışlarının gözlemlenmesi ve kapsamlı bir değerlendirme ile konulur.
- Tedavi: Tedavi genellikle psikoterapi (özellikle bilişsel davranışçı terapi) ile yapılır. Tedavinin amacı, kişinin yalan söyleme davranışının altında yatan nedenleri anlaması ve daha sağlıklı başa çıkma mekanizmaları geliştirmesidir. Bazı durumlarda ilaç tedavisi de kullanılabilir.
- Ayırt edilmesi gereken durumlar: Mitomani, diğer bazı durumlardan (örneğin, dikkat çekme ihtiyacı olan kişiler, antisosyal kişilik bozukluğu olan kişiler) ayırt edilmelidir.
Mitomani ciddi sonuçlara yol açabilir, bu nedenle bu belirtileri gösteren bir kişi profesyonel yardım almalıdır. Kişinin yalan söyleme davranışını kontrol altına alması ve sağlıklı ilişkiler kurması için tedavi önemlidir.