microsoft windows ne demek?
Microsoft Windows, kullanıcıya ve görsel
iletilerle yaklaşarak, yazılımları çalıştırmak, komut vermek gibi
yazma zorunluluğunu ortadan
kaldıran, şirketinin geliştirdiği
dünyada en çok kullanılan bir ailesidir. İlk Windows, 20 Kasım
1985 tarihinde satışa sunulmuştur.
Çekirdek olarak
kullanır ve bu da Windows'un bir işletim sistemi
değil, aksine bir işletim
sistemi olduğunu gösterir. POSIX bakımından ise uyumluluğunu,
psxss.exe ve psxdll.dll adlı iki dosyadan alır. Bu iki dosya
Windows'ta bir POSIX alt sistemi oluşturur.
Microsoft'un ilk işletim sistemi olan 'tan
farklı olarak Windows'ta aynı anda çok sayıda yazılımla çalışmak
mümkündür.
Windows, masaüstü pazarında en yaygın kullanılan . 2002 yılında, Windows dünya
çapında masaüstü piyasasında yaklaşık %97,46'lık bir pay sahibiydi.
2021 Haziran ayı itibarıyla Windows'un tüm dünyadaki kullanım oranı
%72,96'dır. Bu alanda en ciddi rakibi şu anda
'tur.
Microsoft Windows ailesinin son üyesi 5 Ekim 2021'de piyasaya sürülen
'dir. 'dan sonra Microsoft, ve ile
birlikte kullanıcılar tarafından daha pozitif yorumlar almıştır.
Microsoft, Windows 10 ile yakaladığı başarıyı Windows 11 ile daha da
yükseltmeyi hedeflemektedir.
Microsoft Windows işletim sistemleri ailesi, daha eski için olan MS-DOS ortamının üzerine bir grafik
katmanı olarak başlamıştır. Modern sürümleri daha yeni olan çekirdeği üzerine kuruludur. Windows 32-bit
ve 64-bit ve işlemciler
üzerinde çalışır; daha eski sürümleri ,
, ve
mimarilerinde de çalışmaktaydı.
mimarisinde de çalışması için çalışmalar
vardı.
Intel işlemciler tarafından kullanılan
ve daha sonra
( olarak da biliniyor, Microsoft tarafından
x64 olarak isimlendiriliyor ve Intel tarafından adı
olarak ruhsatlanarak kullanılıyor)
mimarilerinin çıkmasıyla Microsoft güncel işletim sistemlerinin bunları
destekleyen sürümlerini sundu. Modern 64-bit Windows ailesi Windows XP
64-bit Edition for IA-64 systems, Windows XP Professional x64 Edition
for AMD64 systems ve Windows Server 2003'ten (hem IA-64, hem de AMD64
sürümlü) oluşur.
Windows'un taşınabilir cihazlar için geliştirilmiş sürümü Windows CE
(, ) ailesi olarak anılır, gerçek 32-bit
bir işletim sistemidir; ,
, ve
işlemcilerinde çalışır.
Windows NT, XP, CE ve 8'in gömülü çalışan sürümleri de mevcuttur.
Logoları
Dosya:Windows logo and wordmark - 1985.svg|1985–1992 tarihleri arasında
kullanılan logo. Dosya:468px-Windows Logo (horz).svg.png|1992–1995
tarihleri arasında kullanılan logo. Dosya:Microsoft Windows wordmark
with Microsoft (2001-2005).svg|2001–2006 tarihleri arasında kullanılan
logo. Dosya:Microsoft Windows wordmark (2005-2012).svg|2006–2012
tarihleri arasında kullanılan logo. Dosya:Windows logo and wordmark -
2012.svg|2012–2015 tarihleri arasında kullanılan logo. Dosya:Windows
darkblue 2012.svg|2015-2021 tarihleri arasında kullanılan logo
Dosya:Windows logo and wordmark - 2021.svg|2021'den beri kullanılan
logo.
Tarih
- 1983: Windows'un beta sürümü çıktı ve Windows adı ilk kez
kullanıldı.
- 1985: İlk Windows satışa sunuldu.
- 1991: Windows 3.0'ın multimedya destekli sürümü çıktı.
- 1992: tabanlı bir işletim
sistemi olup taşınabilir aygıtlar için tasarlanmış ilk Windows olan;
fakat 2002'de yerini Windows for Tablet PC'ye bırakan "Windows for
Pen Computing" serisinin satışına başlandı.
- 1993: tabanlı olan Windows
NT'nin ilk sürümü olan
sürüldü.
- 1994: Çince konuşan ülkelere özel Windows sürümü , ve
gibi konuşan
ülkelerde raflardaki yerini aldı.
- 1995: piyasaya sürüldü. Başlat
menüsü, ve görev
çubuğu ilk olarak bu sürümde sunulmuştu.
- 1998: Taşınabilir aygıtlar için geliştirilmiş Windows'lar olan
satışa sunuldu.
- 1998: satışa sunuldu.
- 2000: İlk iş interneti olan işletim sistemi satışa sunuldu.
- 2000: ailesinin son üyesi olup
ilk internet oyunu, sistem geri alma gibi yazılımlar
bulunan; satışa sunuldu.
- 2001: Çoğu yeni özelliğin eklendiği günümüzdeki Windows'ların öncüsü
olan satışa sunuldu.
- 2001: dönemi biterek iş ve ev
sürümlerinin ikisi de tabanlı olmaya
başladı.
- 2002: Tablet PC için Windows piyasaya sürüldü.
- 2003: 24 Nisan'da satışa sunuldu.
- 2004: Windows'un ilk 64-bitlik versiyonu sayılabilecek piyasaya sürüldü.
- 2006: 'nın beta sürümü
satışa sunuldu.
- 2007: İlk DVD kayıt, RSS, Phishing süzgeci ve Windows Aero gibi
özellikleriyle tanınan
satışa sunuldu.
- 2007: İlk ev sunucusu olan işletim sistemi satışa sunuldu.
- 2008: 27 Şubat'ta satışa çıktı.
- 2009: işletim sistemi piyasaya
sürüldü.
- 2011 'in RTM sürümü 1 Temmuz
2011'de çıkması beklendi; ama çıkmadı.
- 2011 'in deneme sürümü (RTM) 15
Temmuz 2011'de kullanıma sunulmuştur.
- 2012: 'in 2012 ilkbaharında release
preview versiyonu duyuruldu.
- 2012: 4 Eylül'de satışa sunuldu.
- 2012: 25 Ekim'de lansmanı yapıldı
ve resmi olarak satışa sunuldu.
- 2012: 1 Kasım'da 'in
lansmanı yapıldı.
- 2013: Windows 8 için
güncellemesi duyuruldu.
- 2013: Windows 8.1 satışa sunuldu.
- 2014: 'e Update 1
güncelleştirmesi sunuldu.
- 2014: Microsoft, 'un çıkacağını
duyurdu.
- 2014: duyuruldu.
- 2014: Technical Preview Çıktı.
- 2015: lansmanı yapıldı.
- 2015: 29 Temmuz tarihinde
kullanıcılarla buluştu.
- 2015: 1511 (Kasım Güncellemesi)
yayınlandı (12 Kasım).
- 2016: 1607 (Yıldönümü
Güncellemesi) yayınlandı (2 Ağustos).
- 2017: 1703 (Yaratıcılar
Güncellemesi) indirmeye sunuldu (5 Nisan), ardından güncelleme
olarak yayınlandı (11 Nisan).
- 2017: Windows 10 1709 (Sonbahar Yaratıcıları Güncellemesi)
yayınlandı. (17 Ekim)
- 2018: 1803 (Nisan 2018
Güncellemesi) indirmeye sunuldu (30 Nisan) ardından güncelleme
olarak yayınlandı (8 Mayıs)
- 2018: 1809 (Ekim 2018
Güncellemesi) yayınlandı (2 Ekim)
- 2019: 1903 (Mayıs 2019
Güncellemesi) yayınlandı (21 Mayıs)
- 2019: 1909 (Kasım 2019
Güncellemesi) yayınlandı (12 Kasım)
- 2019: duyuruldu.
- 2020: 2004 (Mayıs 2020
Güncellemesi) yayınlandı (27 Mayıs)
- 2020; 20H2 (Ekim 2020
Güncellemesi) yayınlandı (20 Ekim)
- 2020: iptal edildi.
- 2021: 21H1 (Mayıs 2021
Güncellemesi) yayınlandı (18 Mayıs)
- 2021: 'in ani bir şekilde beta
sürümünün ISO dosyası tarafından
sızdırıldı (16 Haziran).
- 2021: duyuruldu. (24 Haziran)
- 2021: 'in 5 Ekim 2021'de
yayınlanacağı açıklandı. (31 Ağustos)
- 2021: yayınlandı. (4-5 Ekim
gecesi)
- 2021: 21H2 (Kasım 2021
Güncellemesi) yayınlandı (16 Kasım)
Pencereleme sistemi
Bu pencereler bir bilgisayarın, yazılım ile kullanıcı tarafından
kullanımını sağlayan arayüzlerdir. İlk kullanıcı ara yüzü 1970'li
yıllarda Xerox PARC'da geliştirilen WIMP-Paradigma (Window, Icon, Menu,
Pointing-device) tasarısıdır. Bu tasarı ilk olarak Microsoft Windows
tarafından kullanılmıştır. Bu arayüz yazılımıdır.
Windows Sürümleri
16 Bit DOS Tabanlı Sürümler
- (20 Kasım 1985)
- (Kasım 1987)
- (22 Mayıs 1990)
- (1. Mart 1992)
- Windows 3.11 (Aralık 1993)
- Windows 3.2 (1994) (sadece Çin'de)
- Windows for Workgroups 3.1 (Ekim 1992, Kod adı „Sparta“)
- Windows for Workgroups 3.11 (1993)
32 Bit (Windows 9x) DOS Tabanlı Sürümler
- (İlk defa Windows 95 te 32 bit
işlemciye geçilmiştir.)
- Windows 95 (15 Ağustos 1995, Kod adı „Chicago“)
- Windows 95a (Şubat 1996)
- Windows 95b (Temmuz 1996)
- Windows 95b (Mart 1996)
- Windows 95c (Kasım 1997)
-
- Windows 98 (30 Temmuz 1998, Kod adı „Memphis“)
- (Mayıs
1999),
Second Edition (İkinci sürüm)
- (Ağustos/Eylül 2000, Kod adı
„Millennium“), Me (resmi olarak küçük „e“)
Edition. Son DOS tabanlı işletim
sistemidir.
NT (New Technology) Tabanlı Sürümler
NT sürümü daha güvenilir iş kullanımı için tasarlanmıştır fakat Windows
XP'den itibaren kişisel kullanıma da sunulmuştur. İlk tasarlanan NT 3.1
ve devamı aşağıda sıralanmıştır. NT 3.1 , NT 3.5 , NT 3.51 NT 4.0 ve
Windows 2000 sürümleri Microsoft Product Activation içermemektedir.
- Microsoft Windows NT:
- (Temmuz
1993)
- Microsoft Windows NT Workstation 3.1 (1993)
- Microsoft Windows NT Advanced Server 3.1 (1993)
- (Eylül
1994, Kod adı „Daytona“)
- Microsoft Windows NT Workstation 3.5 (1994)
- Microsoft Windows NT Server 3.5 (1994)
- (Mayıs
1995)
- Microsoft Windows NT Workstation 3.51 (1995)
- Microsoft Windows NT Server 3.51 (1995)
- (29
Ağustos 1996, Kod adı „Shell Update Release“)
- Microsoft Windows NT Workstation 4.0 (1996)
- Microsoft Windows NT Server 4.0 (1996)
- Microsoft Windows NT Server 4.0 Enterprise Edition (1997)
- Microsoft Windows NT Server 4.0 Terminal Server Edition
(1998)
- (NT Versiyonu 5.0,
Şubat 2000)
- Microsoft Windows 2000 Professional
- Microsoft Windows 2000 Server
- Microsoft Windows 2000 Advanced Server
- Microsoft Windows 2000 Datacenter Server
Hibrit işletim sistemleri
- (NT Versiyonu 5.0,
çıkış tarihi 25 Ekim 2001 genişletilmiş destek bitiş tarihi 8 Nisan
2014, Kod adı “Whistler“)
- Microsoft Windows XP Starter Edition (2004)
- Microsoft Windows XP Home Edition
- Microsoft Windows XP Home Edition N ( önceden yüklü
değil, 2005)
- Microsoft Windows XP Professional
- Microsoft Windows XP Professional x64 Edition (2005)
- Microsoft Windows XP Professional N ( önceden yüklü
değil, 2005)
-
- Windows XP Media Center Edition 2002, Kod adı „eHome“
(Sadece Amerika ve Çin'de)
- Windows XP Media Center Edition 2003, Kod adı
„Freestyle“
- Windows XP Media Center Edition 2004, Kod adı „Harmony“
(Avrupa'daki ilk sürüm)
- Windows XP Media Center Edition 2005, Kod adı „Symphony“
- Windows XP Tablet PC Edition (2002)
- Windows XP Tablet PC Edition 2004 (2004)
- (Microsoft
Windows Preinstallation Environment/XP-Kernel)
- Microsoft Windows Fundamentals for Legacy PCs (WinFLP, Kodadı
„Mönch“, „Eiger“, XP'nin Thin-Client-Sürümü, 2006)
-
(2001)
- Microsoft Windows Embedded for Point of Service (2004)
- (NT
Versiyonu 5.2, Çıkış tarihi 24 Nisan 2003 Genişletilmiş destek sonu
14 Temmuz 2015)
- Microsoft Windows Server 2003 Standard Edition
- Microsoft Windows Server 2003 x64 Standard Edition (2005)
- Microsoft Windows Server 2003 Enterprise Edition
- Microsoft Windows Server 2003 x64 Enterprise Edition (2005)
- Microsoft Windows Server 2003 Datacenter Edition
- Microsoft Windows Server 2003 x64 Datacenter Edition (2005)
- Microsoft Windows Server 2003 Web Edition
- Microsoft Windows Compute Cluster Server 2005
- Microsoft Windows Storage Server 2003
- , (NT
Versiyonu 5.2 Çıkış tarihi 6 Aralık 2005 genişletilmiş destek sonu
14 Temmuz 2015)
- (NT Versiyonu
6.0, Çıkış tarihi Kişisel bilgisayarlar için 30 Ocak 2007; Şirketler
için 30 Kasım 2006, genişletilmiş destek sonu 11 Nisan 2017 Kod adı
„Longhorn“)
- Microsoft Windows Vista Starter (Avrupa'da piyasaya sürülmedi)
- Microsoft Windows Vista Home Basic
- Microsoft Windows Vista Home Basic N
- Microsoft Windows Vista Home Basic K (Sadece Kore için Media
Player yüklü değil)
- Microsoft Windows Vista Home Premium
- Microsoft Windows Vista Business
- Microsoft Windows Vista Business N
- Microsoft Windows Vista Business K (Sadece Kore için Media
Player yüklü değil)
- Microsoft Windows Vista Enterprise
- Microsoft Windows Vista Ultimate
- , (NT
Versiyonu 6.0 kod adı Longhorn Server Piyasaya çıkış tarihi 27
Şubat 2008 genişletilmiş destek bitiş tarihi 14 Ocak 2020)
- ,(NT Versiyonu 6.1 kod
adı işletim sistemiyle aynıdır Piyasaya çıkış tarihi 22 Ekim 2009,
genişletilmiş destek bitiş tarihi 14 Ocak 2020)
- , (NT Versiyonu 6.1 Kod adı
Windows Server 2008'de de kullanılan Longhorn Server'dır Piyasaya
çıkış tarihi 22 Ekim 2009 genişletilmiş destek bitiş tarihi 14 Ocak
- ,(NT Versiyonu 6.2 Kod
adı Windows 8 Piyasaya çıkış tarihi 26 Ekim 2012, genişletilmiş
destek bitiş tarihi 12 Ocak 2016)
- , (NT
Versiyonu 6.2 Piyasaya çıkış tarihi 4 Eylül 2012 genişletilmiş
destek bitiş tarihi 10 Ocak 2023)
- ,(NT Versiyonu 6.3
Kod adı Windows 8.1 Piyasaya çıkış tarihi 17 Ekim 2013 genişletilmiş
destek bitiş tarihi 10 Ocak 2023)
- , (NT Versiyonu 6.3 Piyasaya
çıkış tarihi 18 Ekim 2013 genişletilmiş destek bitiş tarihi 10 Ocak
2023
- , (NT Versiyonu 10.0
kod adları Threshold, Redstone, Vanadium (19H1), Vibranium (19H2),
Manganese, Iron, Cobalt Piyasaya çıkış tarihi 29 Temmuz 2015,
genişletilmiş destek bitiş tarihi LTSB ve LTSC sürümleri hariç 14
Ekim 2025)
(Windows 10 LTSB ve LTSC:
2015 LTSB: 14 Ekim 2025
2016 LTSB: 13 Ekim 2026
2019 LTSC: 9 Ocak 2029
2021 LTSC: 12 Ocak 2027
2021 LTSC IoT: 13 Ocak 2032)
- , (NT
Versiyonu 10.0 Piyasaya çıkış tarihi 26 Eylül 2016 genişletilmiş
destek bitiş tarihi 12 Ocak 2027)
- , (NT
Versiyonu 10.0 Piyasaya çıkış tarihi 2 Ekim 2018 genişletilmiş
destek bitiş tarihi 9 Ocak 2029)
- ,(NT Versiyonu 10.0 Kod
adı Sun Valley Piyasaya Çıkış tarihi 5 Ekim 2021)
- , (NT
Versiyonu 10.0 Piyasaya çıkış tarihi 2 Eylül 2021 genişletilmiş
destek bitiş tarihi 14 Ekim 2031)
(Compact Edition)Tabanlı - Taşınabilir aletler için
- :
- Microsoft Windows CE 1.0
- Microsoft Windows CE 2.0
- Microsoft Windows CE 2.01
- Microsoft Windows CE 2.02
- Microsoft Windows CE 2.1
- Microsoft Windows CE 2.11
- Microsoft Windows CE 2.12
- Windows CE 4.0
- Windows CE 4.1
- Windows CE 4.2
- Windows CE 5.0
- Windows Embedded CE 6.0
- Windows Embedded Compact 7
- Windows Embedded Compact 2013
- :
- Microsoft Pocket PC 2001
- Microsoft Pocket PC 2002 (ayrıca Phone Edition Dokunmatik
olmayan telefonlar için)
- 2003 für
Pocket PC (ayrıca Phone Edition Dokunmatik olmayan telefonlar
için)
- (ayrıca
Phone Edition Dokunmatik olmayan telefonlar için)
- (Standard
Edition Smartphone'lar için, Professional Edition PDA'lar için,
Telefon fonksiyonlu veya Classic Edition PDA'lar için)
- (Windows
Mobile 6.0 güncelleştirmesi)
İptal edilen projeler
- Cairo, Windows NT 3.51'e yepyeni bir arayüz getirecekti. Daha
sonradan Windows 95 ile birleştirildi. Fikirler Windows 95 ve NT
4.0'a aktarıldı.
- Nashville, Windows 95'in takipçisi olacaktı. Planlanan
özellikler Windows 98'e Memphis kod adı altında eklendi.
- Neptune, Windows 2000'in kişisel kullanım için geliştirilen
takipçisi olacaktı. Fikirler Windows XP'ye aktarıldı.
- Odyssey, Windows 2000'in işletmeler için geliştirilen takipçisi
olacaktı. Fikirler Windows XP'ye aktarıldı.
- Triton, Neptune için çıkacak küçük bir güncellemeydi. Mart
2001'de çıkması planlanıyordu ama iptal edildi. Fikirler Windows
XP'ye aktarıldı.
- Longhorn, Windows XP'nin takipçisidir. Yenilik olarak Sidebar,
Avalon (sonradan Windows Presentation Foundation olarak bilinir) ve
WinFS bulundurmaktaydı. Microsoft sadece ekran görüntüsünü
göstermekle yetindi. Longhorn'un geliştirilmesi 2004'te sıfırlandı
ve kaynak
kodundan yola çıkılarak
geliştirildi.
- Polaris, Windows Core OS'den yola çıkarak geliştirilen çift
ekranlı bilgisayarlar için geliştirilen bir işletim sistemi
olacaktı. İptal edilince yerini Windows 10X geliştirilmeye başlandı.
- Windows 10X, Microsoft'un 'a
rakip işletim sistemi olacaktı. Fakat 'un satışları artınca yeni gelecek
özelliklerin çoğu 'e
aktarıldı.
- Windows 10S, Microsoft'un Windows 10'dan daha iyi yapmaya
çalıştığı bir işletim sistemiydi. Fakat Windows 10S kötü olunca
Windows 10X kararlaştırıldı.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
Dış bağlantılar
Orijinal kaynak: microsoft windows. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.
Kategoriler